Σε ρουκέτα, που εκτοξεύτηκε από τη Γάζα και αστόχησε, οφείλεται πιθανώς η φονική έκρηξη στο νοσοκομείο Αλ Αχλί αλ Αράμπι την περασμένη Τρίτη, σύμφωνα με οπτική ανάλυση του Associated Press.
Λίγο πριν τις 19:00 το βράδυ της Τρίτης ένα μπαράζ ρουκετών φώτισε τον νυχτερινό ουρανό πάνω από τη Γάζα. Βίντεο που ανέλυσε το AP δείχνει μία εξ’ αυτών να εκτρέπεται της πορείας της και να διαλύεται στον αέρα προτού πέσουν τα συντρίμμια της στο έδαφος. Δευτερόλεπτα αργότερα τα βίντεο καταγράφoυν μια μεγάλη έκρηξη στην ίδια περιοχή, όπου βρίσκεται το νοσοκομείο Αλ Αχλί αλ Αράμπι.
Επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις, μεταξύ άλλων και της γαλλικής υπηρεσίας Πληροφοριών DRM, η ανάλυση από το AP άνω των δώδεκα βίντεο λίγες στιγμές πριν την έκρηξη, κατά τη διάρκειά της και αμέσως μετά, αλλά και δορυφορικών εικόνων και φωτογραφιών δείχνει ότι η ρουκέτα, που διαλύθηκε στον αέρα, εκτοξεύτηκε μέσα από τη Γάζα και η έκρηξη στο νοσοκομείο το πιθανότερο είναι ότι προκλήθηκε από τη συντριβή τμήματος της ρουκέτας στο έδαφος.
Λόγω της έλλειψης πειστηρίων και της δυσκολίας περισυλλογής τους στο έδαφος μεσούντος του πολέμου δεν υπάρχει οριστική απόδειξη ότι συνδέονται η διάλυση του πυραύλου και η έκρηξη στο νοσοκομείο. Ωστόσο την εκτίμηση του AP υποστηρίζει μια σειρά ειδικών στο λογισμικό ανοιχτού κώδικα, τον γεωεντοπισμό και την επιστήμη των πυραύλων. «Ελλείψει πρόσθετων αποδεικτικών στοιχείων, το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι ένας πύραυλος που εκτοξεύτηκε από τη Γάζα, απέτυχε στη διάρκεια της πτήσης και έπληξε κατά λάθος το νοσοκομείο», δήλωσε ο Χένρι Σλότμαν, πρώην αναλυτής πληροφοριών του αμερικανικού στρατού και ειδικός πληροφοριών ανοιχτού κώδικα.
Τι βρήκε το AP
Το AP κατέληξε στο συμπέρασμά του αναλύοντας πάνω από 12 βίντεο από κάμερες ασφαλείας, ΜΜΕ και αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από την ταύτιση των τοποθεσιών με δορυφορικές εικόνες και φωτογραφίες πριν την έκρηξη στο νοσοκομείο.
Ένα σημαντικό βίντεο στην ανάλυση αυτή προήλθε από την ζωντανή αναμετάδοση από το Al Jazeera πριν τις 19:00 τοπική ώρα εικόνων από το νυχτερινό ουρανό στη Γάζα. Την ώρα που μιλά ο απεσταλμένος του αραβικού δικτύου, η κάμερα εστιάζει σε ένα μπαράζ ρουκετών που εκτοξεύονται από το έδαφος εκεί κοντά.
Μια από τις ρουκέτες φαίνεται να παρεκκλίνει από τις άλλες και να πέφτει στη Γάζα. Η κάμερα ακολουθεί το φως από το ουραίο τμήμα της ρουκέτας καθώς υψώνεται στον ουρανό προς τα πάνω και προς τα αριστερά. Ξαφνικά, η ρουκέτα φαίνεται να κατακερματίζεται και ένα κομμάτι φαίνεται να σπάει και να πέφτει. Ένα άλλο θραύσμα εκτοξεύεται απότομα προς τα πάνω και προς τα δεξιά, φλεγόμενο προτού εκραγεί αφήνοντας ένα σύντομο ίχνος σπινθήρων.
Μια μικρή έκρηξη φαίνεται στη συνέχεια στο έδαφος σε απόσταση, που ακολουθείται δύο δευτερόλεπτα αργότερα από μια πολύ μεγαλύτερη έκρηξη πιο κοντά στην κάμερα. Στο κάτω μέρος της οθόνης από τη ζωντανή μετάδοση το ρολόι δείχνει 18:59 μ.μ. ώρα Γάζας.
Χρησιμοποιώντας χάρτες και δορυφορικές εικόνες αλλά και τη θέση κτιρίων που διακρίνονται στο βίντεο - όπως εκείνο που στεγάζει το γραφείο του Al Jazeera στη Γάζα και απέχει λιγότερο από ένα 1,5 χιλιόμετρο από το νοσοκομείο – το AP μπόρεσε να επιβεβαιώσει ότι η μεγαλύτερη έκρηξη που παρατηρήθηκε στις 18:59 μ.μ. ήταν στην ακριβή κατεύθυνση του νοσοκομείου.
Ένα δεύτερο βίντεο, που τραβήχτηκε από κάμερα εντός του Ισραήλ την ίδια ακριβώς ώρα με εκείνο του Al Jazeera, δείχνει ένα μπαράζ τουλάχιστον 17 ρουκετών να εκτοξεύονται από το εσωτερικό της Γάζας προτού μια μεγάλη έκρηξη φωτίσει τον ορίζοντα στην παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων. Η κάμερα αυτή βρισκόταν σε ένα κτίριο στο Netiv Ha'asara, μια ισραηλινή κοινότητα που απέχει μια ανάσα από το φράκτη των συνόρων, και βλέπει νοτιοδυτικά, επιβεβαιώνοντας ότι οι εκτοξεύσεις ρουκετών και η έκρηξη ήταν προς την κατεύθυνση της πόλης της Γάζας.
Ένα τρίτο βίντεο του ισραηλινού ειδησεογραφικού δικτύου Channel 12 — τραβηγμένο από κάμερα στον επάνω όροφο του κτιρίου του στο Netivot, μια πόλη περίπου 16 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του νοσοκομείου στην πόλη της Γάζας — κατέγραψε επίσης το μπαράζ των ρουκετών που εκτοξεύτηκαν στις 18:59. Συνολικά, τα τρία βίντεο δείχνουν ότι εκτοξεύτηκαν πολλαπλοί πύραυλοι από το εσωτερικό της Γάζας προτού ο ένας εξ’ αυτών διαλυθεί, όπως φαίνεται, στον αέρα περίπου τρία δευτερόλεπτα πριν από την έκρηξη στο νοσοκομείο Αλ Αχλί αλ Αράμπι.
Στις 19:00 ακριβώς, ένα λεπτό μετά την έκρηξη, ο ένοπλος βραχίονας της Χαμάς, οι Ταξιαρχίες Αλ Κασάμ, ανέφεραν σε ανάρτησή τους στο Telegram ότι «εκτόξευσαν μπαράζ ρουκετών προς την κατεχόμενη Ασντόντ» μια παράκτια πόλη του Ισραήλ περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια της Γάζας.
Λίγα λεπτά αργότερα, η Ισλαμική Τζιχάντ, μια εξτρεμιστική ομάδα που συνεργάζεται με τη Χαμάς, ανάρτησε επίσης στο Telegram ότι είχε εξαπολύσει ρουκέτες κατά του Τελ Αβίβ ως αντίποινα για «τη σφαγή εναντίον αμάχων». Την επόμενη ώρα, υπήρξαν άλλες πέντε αναρτήσεις από τις ένοπλες ομάδες, που ανακοίνωναν επιθέσεις με ρουκέτες εναντίον του Ισραήλ.
Ο ισραηλινός στρατός έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν έπληξε το νοσοκομείο κάνοντας λόγο για ρουκέτα που εκτόξευσε από τη Γάζα η Ισλαμική Τζιχάντ και αστόχησε. Η εκτίμηση του Ισραήλ, την οποία υποστήριξαν οι αμερικανικές υπηρεσίες Πληροφοριών και ο Τζο Μπάιντεν, επεσήμανε επίσης την απουσία μεγάλου κρατήρα και εκτεταμένης δομικής ζημιάς, που θα προκαλούσε ισραηλινή βόμβα.
Τι υποστηρίζει η Χαμάς
Η Χαμάς κάνει λόγο για «κατασκευασμένο» αφήγημα του Ισραήλ, κατηγορώντας το ότι στοχοθέτησε το νοσοκομείο επειδή η διεύθυνσή του αγνόησε την προειδοποίηση για εκκένωση δύο ημέρες νωρίτερα, αν και δεν έχει δημοσιοποιήσει κανένα στοιχείο που να υποστηρίζει τους ισχυρισμούς της.
Ο εκπρόσωπος της Χαμάς Γκάζι Χαμάντ είπε στο AP ότι η οργάνωση θα καλωσόριζε μια έρευνα των Ηνωμένων Εθνών για τα αίτια της έκρηξης. «Κοιτάξτε την ανόητη θέση που υιοθέτησε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ο οποίος είπε, “Συμφωνώ με την εκδοχή του Ισραήλ” χωρίς καμία έρευνα», είπε ο Hamad. «Δυστυχώς, ο δυτικός κόσμος είναι γεμάτος υποκρισία».
Τι λένε οι ειδικοί
Το AP έκανε την οπτική του ανάλυση με τη βοήθεια έξι ειδικών, που όλοι τους συμφώνησαν ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι να έπληξε το νοσοκομείο ρουκέτα από τη Γάζα που εξετράπη της πορείας της και διαλύθηκε δευτερόλεπτα πριν από την έκρηξη. Η Άντρια Ρίτσαρντσον, ειδική στην ανάλυση πληροφοριών ανοιχτού κώδικα και σύμβουλος στο Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Νομικής Σχολής του Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ, είπε ότι συγκεκριμένα ορόσημα, που διακρίνονται στα βίντεο, δείχνουν από πού εκτοξεύτηκαν οι ρουκέτες.
«Από τα αποδεικτικά βίντεο που έχω δει, είναι λίαν σαφές ότι οι ρουκέτες προέρχονταν από τη Γάζα», είπε η Ρίτσαρντσον, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έμπειρη ερευνήτρια εγκλημάτων πολέμου, που έχει εργαστεί στη Μέση Ανατολή. Και πρόσθεσε ότι η χρονική στιγμή της εκτόξευσης της ρουκέτας, της έκρηξης και των πρώτων αναφορών για πλήγμα στο νοσοκομείο, φαίνεται να επιβεβαιώνουν την αλληλουχία των συμβάντων.
Αν και εξακολουθούν να είναι δυνητικά θανατηφόρες, οι εκρηκτικές κεφαλές που φέρουν οι αυτοσχέδιες ρουκέτες που χρησιμοποιούν οι ένοπλοι στη Γάζα μπορεί να είναι σχετικά μικρού μεγέθους σε σύγκριση με τα βλήματα που χρησιμοποιούν μεγάλοι στρατοί, όπως εκείνοι των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Με τα σύνορα και τα λιμάνια της Λωρίδας της Γάζας αποκλεισμένα την τελευταία δεκαετία, οι ένοπλοι κατασκευάζουν συχνά ρουκέτες μέσα στη Γάζα χρησιμοποιώντας υλικά και ανταλλακτικά που μαζεύουν από βομβαρδισμένα από τους Ισραηλινούς σημεία, ανάμεσά τους και σωλήνες νερού. Ο Τζάστιν Κραμπ, πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας στρατηγικών συμβούλων “Skyline”, σημειώνει ότι είναι υψηλό το ποσοστό αποτυχίας τέτοιων αυτοσχέδιων ρουκετών.
«Είναι ολοφάνερα προφανές ότι [η ρουκέτα] εκτρέπεται της πορείας της εν πτήσει, περιστρέφεται και αποσυντίθεται και ακολουθεί η πτώση των συντριμμιών στο έδαφος. Η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι επρόκειτο για τραγικό ατύχημα», λέει.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη πέρυσι, όταν ρουκέτες που εκτόξευσε η Ισλαμική Τζιχάντ, εμφάνισαν βλάβες και σκότωσαν τουλάχιστον δώδεκα κατοίκους της Γάζας.