Ένα τεράστιο ηφαίστειο, ψηλότερο από το όρος Έβερεστ, που κρυβόταν εδώ και δεκαετίες σε κοινή θέα σε μια από τις πιο εμβληματικές περιοχές του Άρη, κοντά στον Ισημερινό του, ανακάλυψαν επιστήμονες στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.
Το ηφαίστειο βρίσκεται στην περιοχή Noctis Labyrinthus (Λαβύρινθος της Νύχτας) του Άρη εκτάσεως περίπου 1.200 χλμ. στο δυτικότερο άκρο του Valles Marineris, που είναι το μεγαλύτερο φαράγγι στο ηλιακό μας σύστημα κι αποτελεί ένα τεράστιο δίκτυο με οροπέδια και τάφρους.
Το ηφαίστειο με την προσωρινή ονομασία Noctis έχει υψόμετρο 9.022 μ. - υψηλότερο από το Έβερεστ των 8,849 μ. - κι εκτείνεται σε μια τεράστια έκταση πλάτους άνω των 450 χλμ. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται άλλα τρία γιγάντια ηφαίστεια: το Ascraeus Mons, το Pavonis Mons και το Arsia Mons.
Η δομή είχε φωτογραφηθεί πολλές φορές από το 1971
Μολονότι η διάμετρος του Noctis είναι μεγαλύτερη από τα άλλα, φαίνεται πιο διαβρωμένο και επομένως δεν είναι τόσο ψηλό. Και λόγω αυτής της διάβρωσης ουδείς το είχε εντοπίσει μέχρι τώρα, μολονότι έχει φωτογραφηθεί πολλές φορές από το 1971 από διαστημικά σκάφη που ήταν σε τροχιά γύρω από τον Άρη.
Όπως ανακοίνωσαν οι ερευνητές στο Συνέδριο Σεληνιακής και Πλανητικής Επιστήμης στο Τέξας το ηφαίστειο ήταν ενεργό για πολύ μεγάλο διάστημα στον Άρη και στο νοτιοανατολικό του τμήμα βρίσκεται μια λεπτή, πρόσφατη ηφαιστειακή εναπόθεση, κάτω από την οποία πιθανώς υπάρχει ακόμη πάγος από παγετώνα.
«Εξετάζαμε τη γεωλογία μιας περιοχής όπου είχαμε βρει τα υπολείμματα ενός παγετώνα πέρυσι, όταν συνειδητοποιήσαμε ότι βρισκόμασταν μέσα σε ένα τεράστιο και βαθιά διαβρωμένο ηφαίστειο», δήλωσε ο Δρ Πάσκαλ Λι, πλανητολόγος του Ινστιτούτου SETI με έδρα το Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Οι ερευνητές είπαν ότι η κεντρική περιοχή της κορυφής χαρακτηρίζεται από πολλά ανυψωμένα μεσαία σημεία που σχηματίζουν ένα τόξο, φτάνοντας σε ένα περιφερειακό ύψος και κατηφορίζοντας με κλίση μακριά από την περιοχή της κορυφής. Οι ήπιες εξωτερικές πλαγιές εξακτινώνονται προς διαφορετικές κατευθύνσεις σε 225 χιλιόμετρα.
Κοντά στο κέντρο της δομής διακρίνεται το απομεινάρι της καλντέρας - τα υπολείμματα ενός ηφαιστειακού κρατήρα που είχε καταρρεύσει και φιλοξενούσε κάποτε μια λίμνη λάβας.
Οι ερευνητές λένε ότι πρόκειται για μια πολύ σημαντική ανακάλυψη καθώς η συνδυασμένη παρουσία ενός ηφαιστείου κι ενός παγετώνα στο ίδιο σημείο παρέχει μια νέα τοποθεσία για τη λεπτομερέστερη μελέτη της γεωλογικής εξέλιξης του Άρη και την αναζήτηση ζωής από ρομπότ ή μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές στον Κόκκινο Πλανήτη.