Μια μητρόπολη ηλικίας 5.000 ετών, που πιστεύεται ότι είναι δέκα φορές μεγαλύτερη από την Ιεριχώ καθώς και έναν ναό ηλικίας επτά χιλιετιών ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στο βόρειο Ισραήλ.
Η πόλη Εν Εσούρ βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή της Χάιφα του σημερινού Ισραήλ και ήλθε στο φως χάρη στις ανασκαφές των τελευταίων δυόμιση ετών από Ισραηλινούς αρχαιολόγους, τους οποίους βοήθησαν στο έργο τους και εθελοντές, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι έφηβοι.
Εκπρόσωποι της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων του Ισραήλ (IAA) έκαναν λόγο για τη «Νέα Υόρκη της πρώιμης εποχής του Χαλκού», καθώς η πόλη είχε έκταση 647 στρεμμάτων και κατοικούσαν σ’ αυτή γύρω στα 6.000 άτομα. Αν και μικρότερη από άλλες σύγχρονές της πόλεις στη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο η Εν Εσούρ ήταν πολύ μεγαλύτερη από την Ιεριχώ στο νότιο Ισραήλ και διέθετε μεγάλες αποθήκες για τρόφιμα και ένα περίπλοκο δίκτυο πλακοστρωμένων δρόμων για να αποφεύγονται οι πλημμύρες.
«Αναμφίβολα ο αρχαιολογικός αυτός χώρος αλλάζει δραματικά όλα όσα γνωρίζουμε για την περίοδο εκείνη και την έναρξη της αστικοποίησης του Ισραήλ», είπαν οι επικεφαλής της ΙΑΑ. «Περί τα τέλη της τέταρτης π.Χ. χιλιετίας ο χώρος αυτός μετατράπηκε σε πόλη, μια από τις πρωιμότερες γνωστές της περιοχής και μακράν η μεγαλύτερη, είπε ο δρ Ιτσχάκ Παζ. Κατά την ανασκαφή οι αρχαιολόγοι βρήκαν και έναν ναό, που είναι κατά δύο χιλιετίες παλαιότερος από την Εν Εσούρ, μαζί με αντικείμενα που συνδέονται με θρησκευτικές τελετές όπως λείψανα ζώων που χρησιμοποιήθηκαν πιθανότητα σε θυσίες καθώς και μια μεγάλη πέτρινη λεκάνη υγρών.