Το Ισραήλ είχε επαφές με διαπραγματευτές στο Κατάρ για ένα νέο σχέδιο συμφωνίας για την απελευθέρωση των ομήρων στη Γάζα.
Ο επικεφαλής της Μοσάντ, Νταβίντ Μπαρνέα είχε συνάντηση στο Κατάρ με τον αρχηγό της CIA Μπιλ Μπερνς και τον Καταριανό πρωθυπουργό, για το «νέο σχέδιο συμφωνίας» για εκεχειρία με τη Χαμάς στη Γάζα, σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι συζητήσεις θα συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες μεταξύ των μεσολαβητών και της Χαμάς, ώστε να εξεταστεί κατά πόσο είναι εφικτές οι συνομιλίες και να γίνει προσπάθεια να οδηγηθούν σε μια συμφωνία. Το σχέδιο περιλαμβάνει προηγούμενες προτάσεις αλλά λαμβάνει υπόψη και τις πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή.
Ο διευθυντής της CIA Μπιλ Μπερνς πρότεινε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα για 28 ημέρες και την απελευθέρωση περίπου οκτώ ομήρων της Χαμάς αλλά και Παλαιστινίων, σύμφωνα με το Axios, που επικαλείται τρεις Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Τηλεφωνική επικοινωνία είχε χθες ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν με τον Ισραηλινό ομόλογό του Γιοάβ Γκάλαντ, σύμφωνα με το Πεντάγωνο. Οι δύο άνδρες συζήτησαν τις «ευκαιρίες για περιφερειακή αποκλιμάκωση» εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Νετανιάχου: «Δεν έλαβα πρόταση για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα με αντάλλαγμα την απελευθέρωση ομήρων»
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε τη Δευτέρα (28/10) ότι το Ισραήλ δεν έλαβε καμία πρόταση που θα περιλάμβανε την απελευθέρωση τεσσάρων ομήρων με αντάλλαγμα μια 48ωρη κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
«Εάν υποβαλλόταν μια τέτοια πρόταση, ο πρωθυπουργός θα την αποδεχόταν επί τόπου» ανέφερε το γραφείο του Νετανιάχου.
Η πρόταση του Αιγύπτιου προέδρου για εκεχειρία
Την Κυριακή (27/10), ο πρόεδρος της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι, σε μια προσπάθεια για τερματισμό του πολέμου, πρότεινε μια διήμερη εκεχειρία, κατά την οποία θα απελευθερωθούν τέσσερις Ισραηλινοί όμηροι, σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση Παλαιστίνιων κρατουμένων από ισραηλινές φυλακές. Μέσα σε δέκα ημέρες θα πρέπει να ακολουθήσουν διαπραγματεύσεις «για την πλήρη κατάπαυση του πυρός και την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας» στον θύλακα.
Μπάιντεν: Ο πόλεμος στη Γάζα πρέπει να σταματήσει
Από τη πλευρά του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τόνισε ότι ο πόλεμος στη Γάζα «πρέπει να σταματήσει». «Χρειαζόμαστε μια κατάπαυση του πυρός. Πρέπει να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο. Πρέπει να σταματήσει, πρέπει να σταματήσει, πρέπει να σταματήσει», είπε ο κ. Μπάιντεν.
Σημείωσε πως θα ενημερωθεί για τις προσπάθειες που καταβάλλονται για κατάπαυση του πυρός, μετά την πρόταση της Αιγύπτου για διήμερη εκεχειρία στον παλαιστινιακό θύλακα.
Απαγορεύθηκε η δράση της UNRWA στο Ισραήλ
Εν τω μεταξύ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε χθες με συντριπτική πλειοψηφία το νομοσχέδιο που απαγορεύει τη δραστηριότητα της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) στη χώρα, παρά τις αντιρρήσεις των ΗΠΑ και των Ηνωμένων Εθνών.
Το κείμενο εγκρίθηκε με 92 ψήφους υπέρ και 10 κατά στην 120μελή Κνεσέτ. Το Ισραήλ εδώ και καιρό κατηγορούσε ορισμένους εργαζόμενους στην UNRWA ότι συμμετείχαν στην επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Μετά την υπερψήφιση του νομοσχεδίου, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνισε ότι οι εργαζόμενοι στην UNRWA πρέπει να λογοδοτήσουν για τις «τρομοκρατικές δραστηριότητές τους». Ο Νετανιάχου πρόσθεσε επίσης ότι η συνεχής ανθρωπιστική βοήθεια πρέπει να παραμείνει διαθέσιμη στη Γάζα «τώρα και στο μέλλον».
UNRWA: Σκανδαλώδης η απόφαση του Ισραήλ
Η UNRWA χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» την απόφαση που έλαβε η Κνεσέτ «να διαλύσει μια υπηρεσία του ΟΗΕ η οποία αποδεικνύεται ότι είναι ο σημαντικότερος χορηγός ανθρωπιστικών υπηρεσιών στη Γάζα».
Ο σύμβουλος για θέματα μέσων ενημέρωσης της UNRWA Αντνάν Άμπου Χάσνα είπε ότι η απόφαση του Ισραήλ για απαγόρευση της λειτουργίας της υπηρεσίας στο έδαφός του θα σημάνει την κατάρρευση της ανθρωπιστικής διαδικασίας στο σύνολό της. Χαρακτήρισε «πρωτοφανή» την απόφαση, σε δηλώσεις του στο τηλεοπτικό κανάλι Al Jazeera Mubasher TV του Κατάρ.
UNRWA: «Επικίνδυνο προηγούμενο» η απαγόρευση
Η απαγόρευση της δραστηριότητας της UNRWA στο Ισραήλ «δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο» σχολίασε στην πλατφόρμα "Χ" ο επικεφαλής αυτής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, Φιλίπ Λαζαρινί, μετά την έγκριση του νομοσχεδίου από την Κνεσέτ.
Ο Λαζαρινί κατήγγειλε το «τελευταίο επεισόδιο» μιας συνεχιζόμενης «εκστρατείας δυσφήμισης» της υπηρεσίας του ΟΗΕ που διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας. Επισήμανε ότι η απαγόρευσή της «θα επιδεινώσει τα δεινά των Παλαιστινίων» στον θύλακα που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς εδώ και έναν χρόνο.
Γκουτέρες: Δεν υπάρχει εναλλακτική στην UNRWA
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επανέλαβε νωρίς σήμερα πως δεν υπάρχει «εναλλακτική» στην υπηρεσία UNRWA: είναι «εκ των ων ουκ άνευ».
Η εφαρμογή του νόμου, σύμφωνα με τον κ. Γκουτέρες, θα είχε «καταστροφικές συνέπειες για τους παλαιστίνιους πρόσφυγες στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, κάτι που είναι απαράδεκτο».
«Δεν υπάρχει εναλλακτική στην UNRWA», επέμεινε, κι η εφαρμογή των νόμων που ενέκρινε η Κνέσετ «θα ήταν επιζήμια για την επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής διένεξης και την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή συνολικά. Όπως έχω πει στο παρελθόν, η UNRWA είναι εκ των ων ουκ άνευ».
Ο ΓΓ του ΟΗΕ πρόσθεσε πως θα θέσει το ζήτημα στη Γενική Συνέλευση του διεθνούς οργανισμού.
Η δημιουργία της UNRWA
Η UNRWA, που δημιουργήθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 1949, διαχειρίζεται ιδίως τα κέντρα υγείας στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη.
Καθώς παρέχει καταφύγιο, τροφή και βασικές ιατρικές υπηρεσίες, θεωρείται η «σπονδυλική στήλη» της διεθνούς βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει βρεθεί αντιμέτωπη με ανθρωπιστική καταστροφή.
Αν αυτή η απαγόρευση εφαρμοστεί, θα πρόκειται «για καταστροφή, ειδικά εξαιτίας του αντίκτυπου που πιθανόν θα έχει στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας και σε πολλούς τομείς της Δυτικής Όχθης», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο η εκπρόσωπος της υπηρεσίας Ζουλιέτ Τουμά.
Η δέσμευση Νετανιάχου και η ανησυχία των ΗΠΑ
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διαβεβαιώνει ότι το Ισραήλ είναι «έτοιμο» να «συνεργαστεί με διεθνείς εταίρους (του)» για να συνεχίσει να «διευκολύνει την ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας κατά τρόπο που δεν θα απειλεί την ασφάλειά (του)».
Ήδη πριν από την ψηφοφορία στη Βουλή του Ισραήλ, οι ΗΠΑ δήλωσαν «πολύ ανήσυχες» και «παρότρυναν την κυβέρνηση να μην εγκρίνει» το κείμενο, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τον Μάθιου Μίλερ, που επανέλαβε τον «κρίσιμο» ρόλο της UNRWA στη Λωρίδα της Γάζας σε ό,τι αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια.
«Μαύρο πρόβατο» για το Ισραήλ η UNRWA
Το Ισραήλ, για το οποίο η υπηρεσία ήταν μαύρο πρόβατο εδώ και πολύ καιρό, έχει κατηγορήσει ορισμένους υπαλλήλους της UNRWA πως πήραν μέρος στην αιματηρή επίθεση που εξαπολύθηκε εναντίον νότιων τομέων της επικράτειάς του από το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του συνεχιζόμενου πολέμου.
Το κείμενο, το οποίο απαγορεύει «τις δραστηριότητες της UNRWA στο ισραηλινό έδαφος», συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ιερουσαλήμ, του τομέα της ιερής πόλης που καταλήφθηκε από το Ισραήλ το 1967 και προσαρτήθηκε αργότερα, εγκρίθηκε από την Κνέσετ με 92 ψήφους υπέρ έναντι 10 κατά.
Δεύτερο κείμενο, που εγκρίθηκε επίσης με μεγάλη πλειοψηφία (89-7), απαγορεύει σε ισραηλινούς δημόσιους λειτουργούς να συνεργάζονται με την UNRWA και υπαλλήλους της, κάτι που θα περιπλέξει σε μεγάλο βαθμό τη δραστηριότητα της υπηρεσίας, καθώς το Ισραήλ ελέγχει αυστηρά όλες τις εισόδους για τα φορτία ανθρωπιστικής βοήθειας με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας.
Οι δύο νόμοι θα τεθούν σε ισχύ 90 ημέρες μετά την υιοθέτησή τους, σύμφωνα με την Κνέσετ.
Αντιδράσεις για την απόφαση του Ισραήλ
Έντονη ήταν και η διεθνής αντίδραση για την απόφαση αυτή των ισραηλινών. Βρετανία και Γερμανία επέκριναν την υπερψήφιση από το ισραηλινό κοινοβούλιο του νόμου που απαγορεύει τη δράση της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) στο Ισραήλ.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο ανησυχεί σοβαρά» ανέφερε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ στην ανακοίνωσή του. «Αυτός ο νόμος μπορεί να καταστήσει αδύνατη την ουσιαστική δουλειά της UNRWA για τους Παλαιστίνιους, να θέσει σε κίνδυνο όλες τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και την παροχή των κρίσιμων υπηρεσιών υγείας και εκπαίδευσης στη Δυτική Όχθη» ανέφερε. Η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι «απλώς απαράδεκτη», πρόσθεσε.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας, η Επίτροπος που είναι αρμόδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρωπιστική βοήθεια, Λουίζ Άμτσμπεργκ, δήλωσε επίσης ότι η απόφαση «καθιστά ουσιαστικά αδύνατη τη δουλειά της UNRWA στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ θέτοντας σε κίνδυνο την ζωτικής σημασίας ανθρωπιστική βοήθεια για εκατομμύρια ανθρώπους».
Η Άμτσμπεργκ υπογράμμισε ότι η εφαρμογή του ισραηλινού νόμου στην παρούσα μορφή του θα ήταν «ένα δυσοίωνο βήμα» και ότι «οι προσπάθειές μας για την επίτευξη ειρήνης στη Μέση Ανατολή θα παρεμποδίζονταν».
«Η ισραηλινή ενέργεια εναντίον ενός οργανισμού που έχει εντολή από τον ΟΗΕ και επιτελεί ουσιαστικό έργο από το 1950 είναι μια επικίνδυνη ένδειξη έλλειψης σεβασμού προς τα Ηνωμένα Έθνη και τη διεθνή συνεργασία», πρόσθεσε η Επίτροπος.
Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, κατήγγειλε την «αφόρητη» απόφαση που θα έχει «καταστροφικές συνέπειες». «Αντίκειται προς τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του Ισραήλ», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι η UNRWA είναι «αναντικατάστατο σωσίβιο για τον παλαιστινιακό λαό».
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας δήλωσε «σοβαρά ανήσυχος», ενώ η Γερμανία «επέκρινε έντονα» την απόφαση αυτή.
Η Ιρλανδία, η Νορβηγία, η Σλοβενία και η Ισπανία, τέσσερις χώρες που αναγνώρισαν φέτος το κράτος της Παλαιστίνης, «καταδίκασαν» με κοινή ανακοίνωσή τους τον νέο νόμο, χαρακτηρίζοντας «απαραίτητο και αναντικατάστατο» το έργο της UNRWA.
Από παλαιστινιακής πλευράς, η Χαμάς κατήγγειλε την «σιωνιστική επίθεση», ενώ ο Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, σύμμαχος της, κατήγγειλε την «κλιμάκωση στη γενοκτονία» των Παλαιστινίων.
Η προεδρία της Παλαιστινιακής Αρχής έκρινε από την πλευρά της ότι το κείμενο επιβεβαιώνει «τη μεταμόρφωση του Ισραήλ σε φασιστικό κράτος».
Η προειδοποίηση των ΗΠΑ για τον νόμο του Ισραήλ κατά της UNRWA
Το Συμβούλιο Ασφαλείας, με την ψήφο και των ΗΠΑ, ιστορικού συμμάχου του Ισραήλ, είχε προειδοποιήσει την κυβέρνηση Νετανιάχου εναντίον αυτού του νόμου.
«Το κράτος του Ισραήλ έχει το δικαίωμα και το καθήκον, ως κυρίαρχο κράτος που αγωνίζεται για την επιβίωσή του, να πολεμά όλες τις απειλές, συμπεριλαμβανομένων αυτών στο εσωτερικό του», δήλωσε μετά την ψηφοφορία ο βουλευτής Γιούλι Εντελστάιν, πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας του ισραηλινού κοινοβουλίου.
Ορισμένοι από τους μεγαλύτερους δωρητές είχαν αναστείλει τη χρηματοδότησή τους στην UNRWA στις αρχές της χρονιάς, αφού του Ισραήλ κατηγόρησε περίπου 20 από τους 13.000 εργαζόμενους της υπηρεσίας στη Λωρίδα της Γάζας πως πήραν μέρος στην έφοδο της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023. Οι περισσότεροι από τους δωρητές πάντως ξανάρχισαν έκτοτε να υποστηρίζουν την υπηρεσία, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση του μεγαλύτερου: των ΗΠΑ.
Εννιά εργαζόμενοι της υπηρεσίας «μπορεί να ενέχονταν» πράγματι στην επίθεση της Χαμάς, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιοποιήθηκε τον Αύγουστο.
Τουλάχιστον 223 εργαζόμενοι της UNRWA έχουν χάσει τη ζωή τους στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, που διαρκεί για πάνω από έναν χρόνο.