Διεθνής ανησυχία μετά τις χθεσινές προκλητικές εξαγγελίες του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τον αποχαρακτηρισμό της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων. Το θέμα της Κύπρου θα απασχολήσει τη σημερινή κλειστή συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Παράλληλα, στην Κύπρο, θα συνεδριάσει στις 11 το πρωί το Εθνικό Συμβούλιο ενώ στο νησί θα μεταβεί σήμερα και ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Υπενθυμίζεται ότι χθες ο κ. Δένδιας επικοινώνησε τηλεφωνικά τόσο με τον Κύπριο ομόλογό του στον οποίο εξέφρασε την αλληλεγγύη της Ελλάδας στον κυπριακό λαό και την κυβέρνηση, όσο και με την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ την οποία για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες στα Βαρώσια.
Σε ανακοίνωσή του άλλωστε χθες το ελληνικό ΥΠΕΞ καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο την εξαγγελία της τουρκικής πλευράς για τον αποχαρακτηρισμό μέρους της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων και κάλεσε την Τουρκία να σεβαστεί τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Οι ΗΠΑ «καταδικάζουν» την απόφαση να υπάρξει αλλαγή καθεστώτος στα Βαρώσια
Τις ανακοινώσεις Ερντογάν για τη μεταβίβαση τμήματος παραθαλάσσιας εγκαταλελειμμένης πόλης της Κύπρου στον τουρκοκυπριακό έλεγχο και το σχέδιο να ανοίξει εν μέρει περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων καταδίκασε και ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Άντονι Μπλίνκεν. Οι ΗΠΑ θεωρούν «την απόφαση να αφεθούν οι Τουρκοκύπριοι να πάρουν τον έλεγχο περιοχών στα Βαρώσια, που δεν συνάδει με προηγούμενες αποφάσεις του ΟΗΕ, απαράδεκτη και ασύμβατη προς τις δεσμεύσεις τους στο παρελθόν να ξαναρχίσουν συνομιλίες» για την επίλυση του Κυπριακού, τόνισε ο αμερικανός ΥΠΕΞ. «Προτρέπουμε η απόφαση να ανακληθεί», πρόσθεσε ο κ. Μπλίνκεν.
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τη μονομερή απόφαση των Τουρκοκυπρίων με τη στήριξη της Τουρκίας και τόνισε ότι είναι ασυμβίβαστη με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Η θέση μας δεν άλλαξε: τυχόν περαιτέρω βήματα προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν προκλητικά και αντιπαραγωγικά για την επανάληψη των συνομιλιών για διευθέτηση», σχολίασε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ.
Επίσης, επανέλαβε τη δέσμευση της διοίκησης Μπάιντεν στην εξασφάλιση σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, στηρίζοντας όλες τις προσπάθειες για την αποκλιμάκωση των εντάσεων με διάλογο και σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου.
Λαβρόφ σε Χριστοδουλίδη για τα Βαρώσια: Να τηρηθούν αυστηρά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ
Θέση για την τουρκική προκλητικότητα έλαβε ο και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έπειτα από επικοινωνία που είχε χθες με τον κ. Χριστοδουλίδη έπειτα από πρωτοβουλία του δεύτερου.
Ο Λαβρόφ, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε την προσήλωση της Ρωσίας στην υλοποίηση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.
«Από ρωσικής πλευράς υπογραμμίστηκε η προσήλωση στην αυστηρή τήρηση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία προβλέπουν τη δημιουργία στην Κύπρο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας μέσω απευθείας συνομιλιών της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας. Επισημάνθηκε η ανάγκη αποφυγής οποιωνδήποτε βημάτων, που εγκυμονούν αποσταθεροποίηση της κατάστασης και δημιουργούν πρόσθετα εμπόδια στην οδό αναζήτησης λύσης του Κυπριακού προβλήματος στο γνωστό πλαίσιο του διεθνούς δικαίου», ανέφερε σε ανακοίνωση το ρωσικό ΥΠΕΞ.
«Ο επικεφαλής του κυπριακού υπουργείου Εξωτερικών εξέφρασε ανησυχία λόγω της απότομης επιδείνωσης της κατάστασης γύρω από την κλειστή περιοχή των Βαρωσίων της πόλης της Αμμοχώστου και των συνεπειών της για τις προοπτικές της διευθέτησης του Κυπριακού», σημείωσε επίσης στο ανακοινωθέν του το ρωσικό ΥΠΕΞ.
Μπορέλ: Απαράδεκτη μονομερής απόφαση το άνοιγμα των Βαρωσίων
Τη βαθιά ανησυχία του για τις προκλητικές ανακοινώσεις των Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Ερσίν Τατάρ εξέφρασε ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, με γραπτή ανακοίνωσή του, κάνοντας λόγο για «απαράδεκτη μονομερή απόφαση για αλλαγή του καθεστώτος των Βαρωσίων».
«Η ΕΕ εξακολουθεί να καθοδηγείται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα Βαρώσια, τα οποία πρέπει να τηρούνται πλήρως -συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992). Δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ενέργειες σε σχέση με τα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με αυτά τα ψηφίσματα. Η ΕΕ εξακολουθεί να θεωρεί την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στα Βαρώσια. Η ΕΕ θα παρακολουθήσει στενά την αυριανή κλειστή διαβούλευση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο και θα αποφασίσει σχετικά με τα επόμενα βήματα», σημείωσε ο ύπατος εκπρόσωπος, Ζοζέπ Μπορέλ.
Παράλληλα, ο κ. Μπορέλ επισήμανε ότι «η ΕΕ υπογραμμίζει για άλλη μια φορά την ανάγκη να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και επαναλαμβανόμενες προκλήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να θέσουν σε κίνδυνο την επιστροφή στις συνομιλίες για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
«Η ΕΕ ζητεί τον άμεσο τερματισμό των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία της UNFICYP που επιβάλλονται στην περιοχή των Βαρωσίων, έτσι ώστε η αποστολή να μπορεί να περιπολεί και να εκτελεί τις εντολές της», πρόσθεσε.
Τέλος, ο Ζοζέπ Μπορέλ τόνισε ότι «η ΕΕ παραμένει πλήρως δεσμευμένη για τη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού βάσει μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ, και αναμένει το ίδιο από την Τουρκία».
Εκπρόσωπος Κομισιόν: Να γίνουν σεβαστά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ
Η εκπρόσωπος της Κομισιόν Ναμπίλα Μασράλι, ερωτηθείσα από το ΑΠΕ-ΜΠΕ και την ΕΡΤ, απάντησε: «Η ΕΕ έχει γνώση των ανακοινώσεων που έγιναν στα Βαρώσια. Η ΕΕ εξακολουθεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις αναφορικά με την εν εξελίξει επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν».
«Η ΕΕ υπογραμμίζει εκ νέου τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και απευθύνει έκκληση για πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ, και ιδιαίτερα των ψηφισμάτων 550, 789 και 1251. Η θέση της ΕΕ για το Κυπριακό είναι ξεκάθαρη και επιβεβαιώθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ πρόσφατα, κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου», πρόσθεσε.
Βέμπερ: Πρέπει να υπάρξουν συνέπειες για τον Ερντογάν
Σκληρό μήνυμα με αποδέκτη την Τουρκία και τον πρόεδρό της, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έστειλε και ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, μέσω μηνύματός του στα social media.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να παρακολουθήσει αδρανής, ενώ ο Ερντογάν προσπαθεί και πάλι να χωρίσει ένα κράτος-μέλος. Τα Βαρώσια πρέπει να συζητηθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρέπει να υπάρξουν συνέπειες», έγραψε ο κ. Βέμπερ στο Instagram.
Και συνέχισε: «Είμαστε απόλυτα αλληλέγγυοι με την Κύπρο και απορρίπτουμε σθεναρά την τουρκική θέση μιας λύσης δύο κρατών. Η Κύπρος είναι ΕΕ, η Τουρκία δεν είναι. Καταδικάζουμε έντονα τις νέες προκλητικές ενέργειες Ερντογάν για το μερικό άνοιγμα των Βαρωσίων. Η πόλη στο σύνολό της ανήκει στους νόμιμους ιδιοκτήτες της. Οτιδήποτε άλλο παραβιάζει τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα ψηφίσματά της. Η ΜΟΝΗ αποδεκτή λύση στην Κύπρο είναι μία ομοσπονδία».
Βρετανία: Βαθιά ανησυχία για το άνοιγμα των Βαρωσίων
Εξάλλου, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ Ράαμπ δήλωσε ότι το Λονδίνο είναι «βαθιά ανήσυχο» για την ανακοίνωση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν για τον αποχαρακτηρισμό μέρους της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, λέγοντας ότι αυτό έρχεται σε αντίθεση με ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και εγείρει κινδύνους για την υπονόμευση της διαδικασίας διευθέτησης του Κυπριακού. Το συζητάμε αυτό κατεπειγόντως με τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας», ανέφερε ο Βρετανός ΥΠΕΞ με ανάρτηση στο twitter.
Το χρονικό του ανοίγματος των Βαρωσίων από τον Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίν Ερντογάν σε δηλώσεις χθες μετά την πρωινή προσευχή σε τζαμί της κατεχόμενης Λευκωσίας, με αφορμή την έναρξη του μπαϊραμιού, ανακοίνωσε πως θα προχωρήσει σε μερικό άνοιγμα της Αμμοχώστου.
Μάλιστα, είπε χαρακτηριστικά: «Πλέον δεν θέλουμε να λέμε "Βορράς-Νότος", πλέον λέμε τουρκοκυπριακό κράτος. Έτσι πλέον το βλέπουμε κι έτσι θα συνεχίσουμε από εδώ και στο εξής». Παράλληλα, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μιας αναγνώρισης του ψευδοκράτους από το Αζερμπαϊτζάν.
Το άνοιγμα της Αμμοχώστου και η τουρκοκυπριακή διοίκηση
Ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Ερσίν Τατάρ ανακοίνωσαν πως θα ανοίξει το 3,5% της Αμμοχώστου. Η περιοχή θα χαρακτηριστεί αποστρατιωτικοποιημένη και θα επιστραφούν οι περιουσίες στους ιδιοκτήτες τους μέσω της Επιτροπής που έχουν συστήσει στην Κύπρο, με την προϋπόθεση ότι θα αποδεχθούν την τουρκοκυπριακή διοίκηση, δήλωσαν χαρακτηριστικά.
«Το Βαρώσι, που για χρόνια ήταν στην αδράνεια, αντί για σύμβολο της μη λύσης και του αδιεξόδου, θα γίνει σύμβολο για το μέλλον ευμάρειας της Κύπρου» ανέφερε ο Τ. Ερντογάν, σημειώνοντας ότι «δεν εποφθαλμιούμε τα εδάφη και τις περιουσίες κανενός, ούτε να το κάνουν κι αυτοί για το ψευδοκράτος». Τόνισε ότι μοναδική λύση του Κυπριακού παραμένει αυτή των δύο κρατών, ενώ έκανε λόγο για σχέση αδελφοσύνης Τουρκοκυπρίων και τουρκικής πλευράς.