Φόβος και ανησυχία μην πέσουν τα χημικά όπλα του Μπασάρ Αλ Άσαντ στα λάθος χέρια, επικρατεί τις τελευταίες μέρες μετά την ανατροπή του καθεστώτος στη Συρία.
Τα χημικά όπλα και η χρήση τους έχουν συνδεθεί με τις πιο σκοτεινές μέρες του αυταρχικού καθεστώτος την περίοδο της Αραβικής Άνοιξης, το 2013.
Έκτοτε ο Άσαντ αρνήθηκε την χρήση χημικών όπλων και κατηγόρησε τη Δύση ότι αναζητούσε άλλοθι για να επέμβει στη χώρα του.
Με το τέλος του βάρβαρου καθεστώτος, όταν ένας συνασπισμός ανταρτών κατέλαβε την Δαμασκό, έκλεισε ένα κεφάλαιο με το τέλος της πολυετούς δυναστείας των Άσαντ. Αλλά η παρούσα κατάσταση στη Συρία υποδηλώνει ότι η χώρα που χτυπήθηκε από έναν 10ετή και πλέον εμφύλιο, με την εμπλοκή και τρίτων χωρών, βαδίζει σε αχαρτογράφητα νερά.
Ένα αποκαλυπτικό δημοσίευμα της Washigton Post επισημαίνει ότι στα 53 χρόνια της κυριαρχίας της οικογένειας Άσαντ, η κυβέρνηση της Συρίας παρήγαγε χημικά όπλα κατά τόνους, από γιγάντιες δεξαμενές με αέριο της εποχής του Α' Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι νευροτοξικούς παράγοντες τόσο θανατηφόρους που μερικές μόνο σταγόνες μπορούν να σκοτώσουν. Αλλά μακράν τα πιο ανησυχητικά συριακά όπλα μαζικής καταστροφής είναι αυτά που απλά εξαφανίστηκαν.
Ο κατάλογος των εξαφανισμένων όπλων είναι μακρύς και περιλαμβάνει, σύμφωνα με έναν έλεγχο από διεθνείς επιθεωρητές όπλων, περισσότερους από 360 τόνους αερίου μουστάρδας που η Συρία παραδέχτηκε ότι παρήγαγε, αλλά ποτέ δεν έχει καταγραφεί πλήρως. Στη συνέχεια, υπάρχουν οι πέντε τόνοι χαμένων πρόδρομων ουσιών για τον νευροπαραλυτικό παράγοντα σαρίν - αρκετό δηλητήριο για να γεμίσει μια μικρή πισίνα.
Ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα του αιώνα στη Συρία
Υπάρχει όμως μια τραγική πραγματικότητα καθώς συγγενείς θυμάτων του νευροπαραλυτικού αερίου σαρίν δήλωσαν στο Sky News ότι ο Άσαντ πρέπει να τιμωρηθεί για τη θανατηφόρα χημική επίθεση στη Γούτα το 2013, η οποία ήταν ένα από τα χειρότερα εγκλήματα πολέμου αυτού του αιώνα. Τα θύματα μιας από τις χειρότερες φρικαλεότητες του Μπασάρ αλ Άσαντ απαιτούν να μεταφερθεί πίσω από τη Μόσχα και να δικαστεί για την χρήση του φονικού αερίου σε περισσότερους από 1400 συγγενείς τους. Η επίθεση του Άσαντ με σαρίν στο προάστιο Γκούτα της Δαμασκού το 2013 ήταν ψυχρή, υπολογιστική και σχεδόν άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία και η Αμερική αντιμετώπιζαν το συριακό καθεστώς του. Τώρα που ανατράπηκε, υπάρχει μια ευκαιρία να προσαχθεί ο πρώην πρόεδρος στη δικαιοσύνη, ελπίζουν τα θύματά του, μετέδωσε το βρετανικό μέσο ενημέρωσης.
Η Βρετανία και η Αμερική εξέτασαν αρχικά το ενδεχόμενο να αναλάβουν στρατιωτική δράση για να τιμωρήσουν τον Άσαντ για την αέρια έκρηξη στη Γούτα και για παρόμοιες επιθέσεις. Όμως τελικά ο Άσαντ .
Η Γούτα απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από το προεδρικό μέγαρο του Άσαντ. Το 2013 ο πρόεδρος της Συρίας διέταξε ένα από τα χειρότερα εγκλήματα πολέμου αυτού του αιώνα στις παρυφές της ίδιας του της πρωτεύουσας. Το Σαρίν είναι νευροτοξικός παράγοντας. Καταστρέφει την ικανότητα λειτουργίας του νευρικού συστήματος. Τα θύματα δεν μπορούν να ρυθμίσουν την αναπνοή τους, οδηγώντας σε ασφυξία. Είναι ένας πολύ άσχημος τρόπος να πεθάνει κανείς. Η παραγωγή και η χρήση του έχει απαγορευτεί παγκοσμίως από τη δεκαετία του 1990.
Η Wafiqa έχασε δύο από τους γιους της και δύο από τα εγγόνια της εκείνο το βράδυ του Αυγούστου του 2013. Έκλαιγε καθώς θυμόταν τα τρομερά γεγονότα εκείνης της νύχτας. «Μου τους έφεραν, λέγοντάς μου ότι ήταν νεκροί», είπε. «Μου είπαν "ελάτε να τους πάρετε"… νέοι άνδρες που σκοτώθηκαν σε χημική επίθεση».
«Ήταν γυμνοί και αυτό που έβγαινε από το στόμα τους ήταν απίστευτο. Ήταν σαν να έβγαινε σαπούνι από το λαιμό τους», πρόσθεσε.
Ο Kamel έχασε τα δύο αδέλφια του και τους γονείς του και έπεσε σε κώμα αφού εισέπνευσε το δηλητήριο. «Άρχισα να βλέπω άσπρο γύρω μου, ένα πυκνό σύννεφο από σκόνη λείου, σχεδόν μεταξένιου λευκού καπνού στον ουρανό», είπε.
Ο Fadi έφτασε και βρήκε νεκρούς τους δύο γονείς, έναν αδελφό και ξαδέλφια. Είπε στο SkyNews ότι οι φλέβες στο μέτωπο του πατέρα του είχαν εκραγεί καθώς πέθαινε από τη δηλητηρίαση. «Είχαμε πάθει σοκ, αρχίσαμε να κλαίμε. Γύρω μας υπήρχαν πτώματα στο έδαφος. Άνθρωποι ήταν μέσα σε αυτοκίνητα, οι μηχανές ήταν ακόμα αναμμένες, αλλά οι άνθρωποι ήταν νεκροί», είπε, περογράφοντας μια εικόνα Αποκάλυψης.
Τα πλάνα που τραβήχτηκαν εκείνη τη νύχτα δείχνουν σκηνές απόλυτου τρόμου. Τουλάχιστον 1.400 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, πολλοί αφού εκτέθηκαν στον νευροτοξικό παράγοντα όταν έσπευσαν να βοηθήσουν άλλους. Τα πτώματα μεταφέρθηκαν εδώ και τοποθετήθηκαν σε πέντε τάφρους.
«Ο κόσμος απέτυχε να τιμωρήσει τον Άσαντ για αυτή και πολλές άλλες χημικές επιθέσεις - πιστεύεται ότι έχουν πραγματοποιηθεί έως και 300» δήλωσε με παράπονο ένας άλλος Σύρος, απαιτώντας δικαιοσύνη.
Που είναι το απόθεμα του Άσαντ;
Όπως σημειώνει το Associated Press, o παγκόσμιος παρατηρητής χημικών όπλων (ΟPCW) κάλεσε σε έκτακτη συνεδρίαση την Πέμπτη για να συζητήσει την κατάσταση στη Συρία λόγω των ανησυχιών για το απόθεμα τοξικών χημικών ουσιών της χώρας μετά την ανατροπή του προέδρου Άσαντ. Ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΧΑΟ) δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Συρία έχει την υποχρέωση να συμμορφωθεί με τους κανόνες για τη διασφάλιση και την καταστροφή επικίνδυνων ουσιών, μετά την είσοδο ανταρτών στην πρωτεύουσα, Δαμασκό, κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
«Χημικά όπλα έχουν χρησιμοποιηθεί στη Συρία σε πολλές περιπτώσεις και τα θύματα αξίζουν οι δράστες που εντοπίσαμε να προσαχθούν στη δικαιοσύνη και να λογοδοτήσουν για ό,τι έκαναν και οι έρευνες να συνεχιστούν», δήλωσε ο Φερνάντο Αρίας Γκονζάλες, γενικός γραμματέας του OPCW, στην εναρκτήρια ομιλία του. «Οι εκθέσεις μας τα τελευταία χρόνια έχουν καταλήξει σε πολύ σαφή συμπεράσματα και ελπίζουμε ότι οι νέες συνθήκες στη Συρία θα επιτρέψουν να κλείσει σύντομα αυτό το κεφάλαιο», πρόσθεσε, αναφερόμενος στην έλλειψη δηλώσεων αποθεμάτων και στη χρήση των ίδιων των όπλων.
Η κυβέρνηση του Άσαντ έχει αρνηθεί τη χρήση χημικών όπλων, αλλά ο ΟΑΧΟ βρήκε στοιχεία που υποδεικνύουν την επανειλημμένη χρήση τους από τη Συρία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Νωρίτερα φέτος, ο οργανισμός διαπίστωσε ότι η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος χρησιμοποίησε αέριο μουστάρδας εναντίον της πόλης Μαρέα.
Σε μια σπάνια κίνηση, το εκτελεστικό συμβούλιο του OPCW συγκάλεσε τη συνάντηση, ελπίζοντας ότι υπό τη νέα κυβέρνηση θα επιτραπεί σε ορισμένους από τους 80 επιθεωρητές του να συνεχίσουν τις έρευνες για το πρόγραμμα χημικών όπλων της Συρίας.
Η τελευταία φορά που ο OPCW συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση ήταν το 2018, ως απάντηση στη χημική επίθεση στη Ντούμα, μια πόλη κοντά στη Δαμασκό, όταν περίπου 40 άνθρωποι σκοτώθηκαν από δηλητηριώδες αέριο. Πέρυσι ο OPCW διαπίστωσε ότι οι συριακές ένοπλες δυνάμεις έριξαν κάνιστρα με αέριο χλώριο κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης στρατιωτικής επιχείρησης.