Με την μεγαλύτερη τιμή που επιδαψιλεύει ο γερμανικός στρατός σε εκπρόσωπο της πολιτικής ηγεσίας θα αποχωρίσει σήμερα η Άνγκελα Μέρκελ από το τιμόνι της χώρας, προτού παραδώσει επισήμως την εξουσία στον Όλαφ Σολτς την επόμενη εβδομάδα.
Με μια μικρή αλλά σπουδαίας σημασίας τελετή, θα αποχωρίσει σήμερα η Άνγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία της Γερμανίας, προτού παραδώσει επισήμως την εξουσία στον Όλαφ Σολτς την επόμενη εβδομάδα.
Η τελετή προς τιμή της θα περιλαμβάνει στρατιώτες με πυρσούς, χορογραφίες ακριβείας και τρία τραγούδια της επιλογής της απερχόμενης καγκελαρίου, που θα παιχτούν από μια μπάντα η οποία θα παρελαύνει. Η εκδήλωση αυτή θα σηματοδοτήσει το αποκορύφωμα της αποχώρησης της Άνγκελα Μέρκελ μετά από 16 χρόνια θητείας. Πρόκειται για την μεγαλύτερη τιμή που επιδαψιλεύει ο γερμανικός στρατός σε εκπρόσωπο της πολιτικής ηγεσίας.
Λόγω των περιορισμών για τον κορωνοϊό, η τελετή θα είναι πιο χαμηλών τόνων από εκείνες που τίμησαν τους προκατόχους της Γκέρχαρντ Σρέντερ και Χέλμουτ Κολ όταν αποχώρησαν από τα καθήκοντά τους.
Με ζωντανή μετάδοση στη γερμανική τηλεόραση από τις 7:20 μ.μ., η τελετή στο προαύλιο έξω από το υπουργείο Άμυνας στο Βερολίνο, θα ξεκινήσει με μια σύντομη ομιλία της καγκελαρίου και θα ολοκληρωθεί μετά από σχεδόν μία ώρα, χωρίς να δοθεί δεξίωση.
Το έθιμο της τελετής Großer Zapfenstreich χρονολογείται από τον 16ο αιώνα, αλλά η ύψιστη τιμή του γερμανικού στρατού έχει απονεμηθεί μόνο σε καγκελάριους από το 1998 μετά την αποχώρηση του Χέλμουτ Κολ, ο αποχαιρετισμός του οποίου πραγματοποιήθηκε μπροστά από τον καθεδρικό ναό του Σπάιερ στην πατρίδα του, Ρηνανία – Παλατινάτο.
200 προσκεκλημένοι - ανάμεσά τους και οι 42 υπουργοί που υπηρέτησαν δίπλα της
Κι ενώ στο Großer Zapfenstreich του Σρέντερ παραβρέθηκαν 600 προσκεκλημένοι, η Άνγκελα Μέρκελ φέρεται να έχει προσκαλέσει μόνο περίπου 200, συμπεριλαμβανομένων των 52 υπουργών που υπηρέτησαν υπό τη θητεία της. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η σημερινή πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρώην υπουργός Οικογένειας και Άμυνας υπό την Μέρκελ, είναι απίθανο να παραστεί λόγω της προγραμματισμένης για την ίδια ημέρα συνάντησης με αρχηγούς κρατών της Νότιας Αμερικής.
Κύκνειο άσμα στην καγκελαρία
Η τελετή αποχαιρετισμού θα ξεκινήσει με ομιλία της Μέρκελ στους προσκεκλημένους, δηλαδή όλους τους υπουργούς και προέδρους της Δημοκρατίας, με τους οποίους συνεργάστηκε τα 16 χρόνια της καγκελαρίας της. Στη συνέχεια η Σάουστεν, έμπειρη δημοσιογράφος η οποία θα κάνει την αναμετάδοση της τελετής, θα αναλύσει με τη βοήθεια του πολιτικού επιστήμονα Καρλ-Ρούντολφ Κόρτε την πολιτική κληρονομιά της. Ο αντισυνταγματάρχης Σβεν Χόμαν θα δώσει το έναυσμα για την έναρξη της μεγάλης στρατιωτικής εκδήλωσης με μπάντα του στρατού να παιανίζει, με στρατιώτες σε ειδικούς σχηματισμούς και και αναμμένους πυρσούς.
Το ενδιαφέρον ωστόσο επικεντρώνεται αυτήν την φορά σε μια σημαντική λεπτομέρεια. Η παράδοση θέλει τον ή την πολιτικό, στην οποία αποδίδεται αυτή η ύψιστη τιμή, να επιλέγει τρία τραγούδια της αρεσκείας της. Και εδώ κρύβεται η μεγάλη έκπληξη. Γιατί κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ποια θα επέλεγε η Μέρκελ, έτσι όπως την γνωρίσαμε επί 16 χρόνια με το συντηρητικό παρουσιαστικό της και σταθερή θαμώνα του ετήσιου Φεστιβάλ Βάγκνερ στο Μπαϊρόιτ στο πλευρό του συζύγου της.
Το πρώτο τραγούδι δεν αποτελεί έκπληξη. Πρόκειται για τον χορωδιακό εκκλησιαστικό ύμνο «Ύψιστε Θεέ, σε υμνούμε» του Γιόχεν Ρίγκερ. Λογικό, θα έλεγε κανείς, για την κόρη ενός ευαγγελικού πάστορα, που κατάφερε να φτάσει στα ανώτατα αξιώματα μέσα σε ένα ανδροκρατούμενο χριστιανικό κόμμα. Αλλά από την επόμενη επιλογή ξεκινούν τα ωραία. Πρόκειται για την αισθαντική μπαλάντα της Βερολινέζας Χίλντεγκαρντ Κνεφ (1925-2002) με τον τίτλο «Για μένα θέλω να βρέχει κόκκινα τριαντάφυλλα». Η Κνεφ έκανε μεγάλη καριέρα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ήταν από τις λίγες Γερμανίδες ηθοποιούς που κατέκτησαν το Χόλιγουντ. Στα τηλεοπτικά σόου μιλούσε για τη σχέση της με την Μέριλιν Μονρόε, τον Μάρλον Μπράντο και την Μαρλέν Ντίτριχ. Δεν ήταν όμως μόνο ηθοποιός και τραγουδίστρια, αλλά και συγγραφέας. Γνωστές έχουν μείνει οι ατάκες της όπως, «οι Γερμανοί άνδρες έχασαν έναν πόλεμο, τώρα θέλουν να τον κερδίσουν στην κρεβατοκάμαρα».
Μνήμες Αν. Γερμανίας με την εκκεντρική Νίνα Χάγκεν
Το κείμενο του τραγουδιού που επέλεξε η Μέρκελ μαρτυρά στιγμές εφηβικών αμφισβητήσεων, αμφιταλαντεύσεων, αλλά και ώριμης αυτοεπιβεβαίωσης. «Στα 16, έλεγα μέσα μου, θέλω. Θέλω να είμαι μεγάλη, να κερδίσω. Να είμαι χαρούμενη, να μην λέω ποτέ ψέματα. Στα 16, έλεγα μέσα μου, θέλω. Θέλω τα πάντα ή τίποτα. Κι αργότερα είπα, θέλω να καταλάβω, να δω πολλά, να βιώσω, να συγκρατήσω. Και αργότερα είπα και πάλι, δεν θέλω να είμαι μόνη, αλλά να είμαι και ελεύθερη». Ο μεγαλύτερος όμως αιφνιδιασμός προέρχεται από την επιλογή του τρίτου τραγουδιού. Έχει τίτλο «Ξέχασες το έγχρωμο φιλμ», και έκανε τεράστια επιτυχία στην Ανατολική Γερμανία και όχι μόνο. Το ερμήνευσε η Νίνα Χάγκεν το 1974 με το συγκρότημα Automobil. H Χάγκεν γεννήθηκε στη συνοικία Φρίντριχσχαϊν του τότε Ανατολικού Βερολίνου, θεωρείται η νονά της πανκ και επηρέασε το γερμανικό New Wave. Το 1976 έπεσε από το ανατολικογερμανικό κομμουνιστικό καθεστώς σε δυσμένεια και βρήκε ευκαιρία να διαφύγει στη Δύση. Η φήμη της έκανε τον γύρο του κόσμου, Λονδίνο, Ν. Υόρκη, Ολλανδία. Το 1986 επέστρεψε στη Γερμανία.
Χάρη στις στιλιστικές επιλογές του Γάλλου σχεδιαστή μόδας Ζαν Πολ Γκοτιέ η Νίνα Χάγκεν έγινε ντίβα της πανκ ροκ. Το τραγούδι κάνει λόγο για ένα ευτυχισμένο ταξίδι στη Χίντενζε. Αλλά που τελικά λόγω κακών συγκυριών οι αναμνήσεις των διακοπών ήταν ασπρόμαυρες, όπως η καθημερινότητα στην πρώην Αν. Γερμανία. Με την επιλογή η Μέρκελ θέλει να υπενθυμίσει (FAZ) την εποχή της νιότης της και τη χώρα, στην οποία έζησε και δεν υπάρχει πια, όπως τουλάχιστον την ήξερε. Επιλογές που δείχνουν ευαισθησία, συναισθηματισμό, αυτοπεποίθηση επιλογών. Δεν παραδόθηκε στην κοινοτοπία κλασσικών μουσικών προτιμήσεων, όπως πχ. του πρώην καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ με το χιλιοπαιγμένο τραγούδι «My Way» του Φρανκ Σινάτρα, του πρώην υπουργού Άμυνας Φραντς Γιόζεφ Γιουνγκ με το «Time to say goodbuy» των Αντρέα Μποτσέλι και Σάρα Μπραϊτμαν ή του Χέλμουτ Κολ με την «Ωδή στη Χαρά» του Μπετόβεν. Η Μέρκελ κάνει τη (μουσική) ρήξη με τον συντηρητισμό που υπηρέτησε με τόση προσήλωση στα 16 χρόνια της θητείας της. Ποτέ δεν είναι αργά, και η απόσυρσή της από την ενεργό πολιτική μπορεί να γίνει αφορμή για να απελευθερωθεί από δεσμεύσεις.