Με τις ΗΠΑ να οδεύουν σε μια εξαιρετικά αμφίρροπη αναμέτρηση και τον Ντόναλντ Τραμπ να έχει προλειάνει το έδαφος αμφισβήτησης του εκλογικού αποτελέσματος, το ερώτημα που τίθεται είναι τι θα γίνει αν ο Ρεπουμπλικανός προεδρικός υποψήφιος σπεύσει να αυτοανακηρυχθεί πρόωρα νικητής της αναμέτρησης.
Και μπορεί να αρχίσει να διαφαίνεται από τη βραδιά των εκλογών ποιος εκ των Κάμαλα Χάρις και Τραμπ θα είναι πιο κοντά στη νίκη, αλλά όπως αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg, δεδομένου ότι η ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων μπορεί να πάρει μέρες, εντείνονται οι ανησυχίες μήπως ο Ρεπουμπλικανός προεδρικός υποψήφιος ανακηρύξει μονομερώς εαυτόν ως τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ.
Φόβοι για επανάληψη όσων συνέβησαν το 2020
Ο μεγαλύτερος φόβος είναι μήπως επαναληφθούν αυτά που συνέβησαν προ τετραετίας όταν ο Τραμπ υποστήριξε ψευδώς ότι επικράτησε στη μάχη και κατηγόρησε τις πολιτείες, όπου συνεχιζόταν η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, ότι διαπράττουν καλπονοθεία.
Αυτές οι δηλώσεις του έδωσαν τον τόνο για τις επόμενες εβδομάδες, κατά τις οποίες οι σύμμαχοι του Τραμπ κατέθεσαν δεκάδες αποτυχημένες νομικές προσφυγές σε μια προσπάθεια αμφισβήτησης του εκλογικού αποτέλεσματος και κορυφώθηκαν με την έφοδο των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου του 2021 σε μια προσπάθεια να εμποδίσουν την επικύρωση της νίκης του Τζο Μπάιντεν.
Οι κάλπες κλείνουν το βράδυ της Τρίτης στις ΗΠΑ και σε ορισμένες πολιτείες θα ανακοινωθεί το ίδιο βράδυ το μεγαλύτερο μέρος των αποτελεσμάτων, ενώ σε άλλες θα διαρκέσει αρκετές μέρες η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων.
Ο Τραμπ είπε την Κυριακή σε συνέντευξή του στο ABC News ότι αναμένει να είναι ξεκάθαρος ο νικητής τη βραδιά των εκλογών, κάτι που θα συνέβαινε μόνον αν έπεφταν έξω οι δημοσκοπήσεις που δείχνουν αμφίρροπη μάχη.
Μετά, σε μια συγκέντρωση στην Πενσυλβάνια, ο Τραμπ ανέφερε ότι τα αποτελέσματα μπορεί να «πάρουν εβδομάδες» και ισχυρίστηκε χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις, ότι οι Δημοκρατικοί θα χρησιμοποιούσαν το επόμενο διάστημα για να κλέψουν τη νίκη στις εκλογές.
Το αφήγημα του Τραμπ
Κάποια αποτελέσματα ενδέχεται να ανακοινωθούν ταχύτερα σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές με κάποιες από τις κρίσιμες πολιτείες όπως το Μίσιγκαν να λαμβάνουν μέτρα προς την επίσπευση της καταμέτρησης των ψηφοδελτίων. Στην αναμέτρηση του 2020 οι Αμερικανοί χρειάστηκε να περιμένουν μέχρι το Σάββατο, όταν ανακοίνωσε η Πενσυλβάνια τα αποτελέσματα, για να μάθουν τον νικητή.
Αλλά η Πενσυλβάνια και το Ουισκόνσιν είναι δύο από τις έξι αμερικανικές πολιτείες που δεν επιτρέπουν στους εκλογικούς αξιωματούχους να αρχίσουν την επεξεργασία και την καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων μέχρι την ημέρα των εκλογών, πράγμα που σημαίνει ότι θα υπάρχουν εκκρεμή ψηφοδέλτια για καταμέτρηση μετά το βράδυ των εκλογών και καθιστά αδύνατη τη γρήγορη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ειδικά εάν οι δύο μονομάχοι είναι στήθος με στήθος.
«Μπορείτε να φανταστείτε να ξοδεύουν όλα αυτά τα χρήματα σε μηχανήματα και να πουν : “ίσως χρειαστούμε άλλες 12 ημέρες για να προσδιορίσουμε το αποτέλεσμα», είπε ο Τραμπ. «Και τι πιστεύετε ότι συμβαίνει στις 12 αυτές ημέρες;»
Πώς προετοιμάζονται στο στρατόπεδο της Χάρις για το ενδεχόμενο να αυτοανακηρυχθεί πρόωρα ο Τραμπ νικητής
Το προεκλογικό επιτελείο της Κάμαλα Χάρις έχει προειδοποιήσει ότι αναμένει να εκμεταλλευτεί ο Τραμπ τα αρχικά αποτελέσματα και τις καθυστερήσεις για να αυτοανακηρυχθεί νικητής των εκλογών και να χαρακτηρίσει τη δόλια την αργή διαδικασία καταμέτρησης των ψηφοδελτίων.
Μια τέτοια δήλωση του Τραμπ θα μπορούσε να προηγηθεί των επίσημων προβλέψεων από τα ειδησεογραφικά δίκτυα και το Associated Press, αλλά θα διαδοθεί γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και θα τροφοδοτήσει το αφήγημα του Ρεπουμπλικανού προεδρικού υποψηφίου.
«Πιστεύω ότι λίγο μετά τα μεσάνυχτα ο Ντόναλντ Τραμπ θα πει, «Κοιτάξτε, νίκησα», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Δημοκρατικός κυβερνήτης του Ουισκόνσιν Τόνι Έβερς. «Είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό», πρόσθεσε.
Η πρόεδρος του επιτελείου της Χάρις, Τζεν Ο'Μάλεϊ Ντίλον, ανήρτησε ένα βίντεο με το οποίο καλεί τους υποστηρικτές της Δημοκρατικής προεδρικής υποψήφιας να μην ανησυχήσουν εάν ο Τραμπ όντως βγει και κηρύξει πρόωρα τη «νίκη» του.
«Μην απατάσθε, μην ανησυχείτε», είπε. «Οι μη κομματικές υπηρεσίες που παρακολουθούν την εκλογική διαδικασία και είναι επιφορτισμένες με την καταμέτρηση έχοντας την εμπειρία των τελευταίων πολλών εκλογών, δεν πρόκειται να επηρεαστούν από αυτά που λέει ο Ντόναλντ Τραμπ».
Αλλά οι ψευδείς ισχυρισμοί και η παραπληροφόρηση του Τραμπ αναμένεται να εξαπλωθούν ευρύτερα.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Το Facebook έχει μετριάσει τις προσπάθειές του για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. Η εξαγορά του πρώην Twitter και νυν Χ από τον Έλον Μασκ όχι μόνον άμβλυνε αυτές τις προσπάθειες, αλλά και ο ίδιος ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας έχει εξελιχθεί σε ειφανή πηγή ψευδών ειδήσεων.
Εκπρόσωπος της Meta Platforms Inc., μητρικής του Facebook, δήλωσε ότι η εταιρεία είναι «έτοιμη να αντιδράσει» εάν ένας υποψήφιος αμφισβητήσει τα εκλογικά αποτελέσματα ή σπεύσει να κηρύξει πρόωρα εαυτόν νικητή των εκλογών. Ωστόσο, η εταιρεία είπε επίσης ότι οι χρήστες ένιωσαν ότι τα εργαλεία που κατευθύνουν προς ακριβείς εκλογικές πληροφορίες χρησιμοποιήθηκαν υπερβολικά το 2020, όταν ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του ξαμόλυσαν ένα κύμα ψευδών πληροφοριών για τα αποτελέσματα. Στις σημερινές εκλογές η Meta θα παρακολουθεί τις αναρτήσεις και θα αναπτύσσει τα εργαλεία μόνο με στοχευμένο τρόπο, επιβεβαίωσε ο εκπρόσωπος.
Η μεγαλύτερη ίσως αλλαγή αφορά στο Χ, που ο Μασκ έχει μετατρέψει σε εργαλείο αναπαραγωγής των μηνυμάτων των Ρεπουμπλικανών. Μολονότι το Χ χρησιμοποιεί σημειώσεις της κοινότητας για να ελέγξει ισχυρισμούς, δεν είναι σαφές εάν η υπηρεσία θα χαρακτηρίσει διαφορετικά τα ψεύδη που αφορούν στις εκλογές καθώς και ο ίδιος ο Μασκ βοήθησε στη διασπορά της ψευδαίσθησης ότι ο Τραμπ οδεύει προς μια συντριπτική νίκη.
Αξιωματούχοι των ομοσπονδιακών Αρχών επιβολής του νόμου άρχισαν στο μεταξύ να εκδίδουν ευρείες ανακοινώσεις όταν παρατηρούν δραστηριότητες παραπληροφόρησης υποκινούμενες από ξένους παράγοντες. Αλλά ακόμη και στην περίπτωση σαφώς κατασκευασμένων βίντεο και φωτογραφιών που δημοσιεύτηκαν στο Ίντερνετ οι υπηρεσίες δεν προχώρησαν σε συγκεκριμένη περιγραφή των ανακριβειών, κάτι που υπογραμμίζει ότι είναι απίθανο να παρέμβουν εναντίον του Τραμπ.
Ο Τζέισον Μίλερ, ανώτερος σύμβουλος της προεκλογικής καμπάνιας του Τραμπ, είπε στους δημοσιογράφους ότι «όταν είμαστε σίγουροι ότι θα περάσουμε το όριο των 270, τότε θα κηρύξουμε τη νίκη». Ο ίδιος αρνήθηκε να πει σε ποια στοιχεία θα στηριχθεί το επιτελείο του Τραμπ για την καταμέτρηση των εκλεκτορικών ψήφων.
Μιλώντας στο ABC ο Τραμπ αναγνώρισε ότι μπορεί να χάσει, αλλά είπε ότι είναι πεπεισμένος ότι διαθέτει μεγάλο προβάδισμα, που δεν αντικατοπτρίζεται στις δημοσκοπήσεις.
Πίεση στα ΜΜΕ
Η καθυστέρηση της ανακοίνωσης του αποτελέσματος και η ενδεχόμενη αναταραχή που θα προκαλέσει ο Τραμπ θα κλιμακώσουν την πίεση στα ΜΜΕ και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, που θα πρέπει να σταθμίσουν πώς να καλύψουν και σε ποιο πλαίσιο να εντάξουν τους ισχυρισμούς του, ειδικά εκείνα που προβαίνουν σε προβολές του αποτελέσματος στις κρίσιμες πολιτείες.
Ένα έργο που είδαν οι Αμερικανοί το 2020 με τη μετάδοση της πρόωρης πρόβλεψης του Fox News ότι ο Τζο Μπάιντεν είχε νικήσει στην Αριζόνα, που τελικά αποδείχθηκε ακριβής. Μέλη του επιτελείου του Τραμπ - και ορισμένοι από τους ιθύνοντες του δικτύου - άρχισαν αμέσως να ασκούν πιέσεις για να αντιστρέψουν την προβολή νίκης του Μπάιντεν.
Στελέχη των Ρεπουμπλικανών έχουν αποφύγει συχνά την ερώτηση πώς περιμένουν να χαρακτηρίσει ο Τραμπ τα αποτελέσματα και κατά πόσον θα αποδεχθεί ενδεχόμενη ήττα του. «Είμαι πεπεισμένος ότι θα νικήσει, αναμφίβολα», δήλωσε την Κυριακή στο CNN ο γερουσιαστής Τιμ Σκοτ. «Πιστεύω ότι θα είναι δίκαιες οι εκλογές», πρόσθεσε.