Ο αμερικανικός ιστότοπος The Atlantic αναλύει την απόφαση των ΗΠΑ για ανατροπή του δικαιώματος στις αμβλώσεις, που έχει προκαλέσει σάλο τις τελευταίες ώρες.
Κάτι θεμελιώδες έχει αλλάξει τους τελευταίους μήνες σχετικά με το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Δεν είναι απλώς ότι το Δικαστήριο έχει μια συντηρητική υπερπλειοψηφία... Αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό είναι πόσο τολμηρή είναι αυτή η συντηρητική υπερπλειοψηφία, πόσο πρόθυμη να αντιμετωπίσει μια σειρά από βαθιά διχαστικά ζητήματα πολιτισμικού πολέμου, πόσο αδιάφορη για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων μέσω του σκιώδους καταλόγου του Δικαστηρίου, πόσο ανοιχτή να προβεί σε γρήγορες, βαθιές τομές προηγούμενων ετών.
Η διαρροή του Politico για τις αμβλώσεις -Σφοδρές αντιδράσεις
Χθες το βράδυ, όταν το Politico δημοσίευσε ένα προσχέδιο γνωμοδότησης του δικαστή Σάμιουελ Αλίτο που διέρρευσε τον Φεβρουάριο και το οποίο ανατρέπει την απόφαση-ορόσημο του 1973 στην υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ, που αναγνωρίζει το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση, η κοινή γνώμη στις ΗΠΑ πήρε την πιο εντυπωσιακή έως τώρα γεύση για αυτά που θα μπορούσε να κάνει το συντηρητικό μπλοκ.
Σήμερα το πρωί το Ανώτατο Δικαστήριο επιβεβαίωσε τη γνησιότητα του προσχεδίου του Politico. Παρ' όλα αυτά, πρέπει να προχωρήσουμε με προσοχή: η τελική απόφαση δεν αναμένεται να εκδοθεί μέχρι τον Ιούνιο και η γλώσσα ή ακόμα και το συμπέρασμα της γνωμοδότησης μπορεί να αλλάξει. Αλλά ακόμη και με αυτήν την επιφύλαξη κατά νου, το προσχέδιο είναι απόδειξη της θρασύτητας αυτής της πλειοψηφίας -που συμβαδίζει με ό,τι περίμεναν πολλοί μετά την προφορική διαμάχη στην υπόθεση Dobbs τον Δεκέμβριο.
Η απόφαση για την ανατροπή του δικαιώματος στις αμβλώσεις
Αυτό το προσχέδιο μοιάζει με το έργο μιας συντηρητικής πλειοψηφίας που καθοδηγείται από την απόλυτη πεποίθηση ότι η υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ είναι κατάφωρα, ιστορικά λάθος -και συγκερίνεται με την υποστήριξη του φυλετικού διαχωρισμού.
Το προσχέδιο ισχυρίζεται ότι οι δικαστές δεν μπορούν να προβλέψουν τις συνέπειες των πράξεών τους και, ακόμη κι αν μια τέτοια πρόβλεψη ήταν δυνατή, δεν θα έπρεπε να ενδιαφέρονται για το τι σκέφτεται το κοινό ούτως ή άλλως. Η δουλειά του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προτείνει ο Αλίτο στο προσχέδιο, είναι να λέει ποιος είναι ο νόμος, να μην ενδιαφέρεται για το τι σκέφτεται ο κόσμος και πολύ περισσότερο τι πιστεύει ο λαός για το Σύνταγμα. (Το Politico αναφέρει ότι τέσσερις άλλοι συντηρητικοί δικαστές -Κλάρενς Τόμας, Νιλ Γκόρσατς, Μπρετ Κάβανο και Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ- είναι πιθανό να συμμερίζονται τη γνώμη του Αλίτο, αν και αυτό μπορεί να αλλάξει μέχρι να βγει η τελική απόφαση.)
Το γεγονός ότι η συντηρητική πλειοψηφία θα μπορούσε να προβεί σε ένα τέτοιο επιχείρημα και να πιστέψει μια τέτοια ιδέα είναι προϊόν της οδυνηρής πόλωσης της Αμερικής. Αυτή η πλειοψηφία γνωρίζει ότι αυτό θα γιορταστεί από το συντηρητικό νομικό κίνημα και τους ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Το προσχέδιο, όπως και οι γενιές υπεράσπισης των δικαιωμάτων κατά των αμβλώσεων, τονίζει ότι η υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ παραμόρφωσε μεγάλο μέρος της αμερικανικής νομολογίας, και όχι μόνο τους κανόνες για τις αμβλώσεις. Σύμφωνα με τους υπερασπιστές του, αποκαθιστά τους γιατρούς του 19ου αιώνα που προσπάθησαν να ποινικοποιήσουν την άμβλωση, υποδηλώνοντας ότι υποκινούνταν από το ενδιαφέρον για την προστασία της αθώας εμβρυϊκής ζωής και όχι από τον νατιβισμό ή τον ρατσισμό.
Μια υποσημείωση υποδηλώνει ότι εκείνοι που αγωνίστηκαν για το δικαίωμα στην επιλογή της άμβλωσης υποκινούνταν από τον ρατσισμό -και υποστηρίζει ότι η υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ δημιούργησε έναν κόσμο στον οποίο γεννήθηκαν λιγότερα έγχρωμα παιδιά. Τονίζει, ακόμη, ότι η άμβλωση διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο συνταγματικό δικαίωμα, διότι συνεπάγεται αφαίρεση ζωής. Αυτά είναι επιχειρήματα που θα προέβαλαν δικαστές που δεν διασφαλίζουν απλώς την κατάργηση των δικαιωμάτων άμβλωσης, αλλά απολαμβάνουν ουσιαστικά τη διαδικασία.
Πώς έφτασαν οι ΗΠΑ στην αναχρονιστική απόφαση
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη το 2016, το ξετύλιγμα της υπόθεσης
υπόθεση Ρόου κατά Γουέιντ φαινόταν πιθανό. Όταν ο δικαστής Κάβανο αντικατέστησε τον Άντονι Κένεντι, σε μια μακροχρόνια ψηφοφορία για υποθέσεις αμβλώσεων, οι πιθανότητες ανατροπής έδειχναν ακόμη μεγαλύτερες. Και όταν η Μπάρετ αντικατέστησε τη Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπουργκ, δημιουργώντας μια συντηρητική πλειοψηφία έξι δικαστών, το τέλος του δικαιώματος στις αμβλώσεις φαινόταν επικείμενο.
Αλλά ακόμα κι έτσι, η ταχύτητα με την οποία αυτή η συντηρητική πλειοψηφία κινείται προς την ανατροπή της απόφασης είναι εκπληκτική. Το Δικαστήριο δεν χρειάστηκε να εξετάσει αυτή την υπόθεση, καθώς τα κατώτερα δικαστήρια δεν είχαν διαχωριστεί ως προς τη συνταγματικότητα της απαγορεύσεης μετά την 15η εβδομάδα. Το κίνημα για το δικαίωμα στην άμβλωση δεν είχε επενδύσει πολλά σε τέτοιους νόμους, με αποτέλεσμα να μην συνιστά ιδιαίτερα ισχυρή υπόθεση κατά του δικαιώματος στην άμβλωση. Η συντηρητική πλειοψηφία δεν πρόκειται να κάτσει και να περιμένει. Τίποτα σχετικό δεν δείχνει ιδιαίτερα δύσκολο για αυτούς τους δικαστές. Δεν χρειάστηκε να αναζητήσουν την απάντηση στην ψυχή τους.
Αυτό είναι το είδος του προσχεδίου που προέρχεται από αυτή την αίσθηση βεβαιότητας. Υποδηλώνει ότι δεν μπορεί να υπάρχει δικαίωμα στην άμβλωση επειδή τα κράτη ποινικοποιούσαν τη διαδικασία όταν επικυρώθηκε η σχετική συνταγματική διάταξη, η 14η τροποποίηση. Αν και το προσχέδιο τονίζει ότι άλλα δικαστικά προηγούμενα δεν βρίσκονται στη λίστα, δεν είναι σαφές αν αυτό είναι πραγματικότητα: Η ίδια λογική ισχύει για τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις και την αντισύλληψη, τα οποία εκείνη περίπου την εποχή θεωρούνταν εκτός νόμου.
Στα χέρια των ψηφοφόρων η τελική απόφαση -Ή μήπως όχι;
Το προσχέδιο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτό το ζήτημα πρέπει να αποφασιστεί από τους ψηφοφόρους και όχι από τους δικαστές, αλλά -και αυτό είναι λεπτό αλλά αρκετά σημαντικό- διακρίνει επίσης την άμβλωση από άλλα δικαιώματα που έχει προστατεύσει το Δικαστήριο τονίζοντας την αξία της εμβρυϊκής ζωής.
Εάν αυτή η απόφαση αφεθεί στην κοινή γνώμη, οι επικεφαλής των οργανώνσεων υπέρ του δικαιώματος στις αμβλώσεις ια την «διαβάσουν» ως πρόσκληση να επιστρέψουν στο Δικαστήριο και να ζητήσουν από τους συντηρητικούς δικαστές να θεωρήσουν ότι το Σύνταγμα αναγνωρίζει την προσωπικότητα του εμβρύου -και ως εκ τούτου ότι η άμβλωση είναι αντισυνταγματική σε πολλές ρεπουμπλικανικές και δημοκρατικές πολιτείες. Εάν το Δικαστήριο ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο, το ζήτημα θα φύγει ουσιαστικά από τα χέρια των ψηφοφόρων σε όλες τις πολιτείες.
Αυτό το προσχέδιο κατηγορεί το δικαστήριο της υπόθεσης Ρόου κατά Γουέιντ όχι μόνο για λάθος, αλλά για έλλειψη ενσυναίσθησης -ότι δηλαδή κινήθηκε πολύ γρήγορα, με πολύ λίγη επιχειρηματολογία και πυροδότησε περαιτέρω την πολιτική των αμβλώσεων στο έθνος. Αυτό είναι κάτι που υποστηρίζουν όσοι δεν κατανοούν τη σύγκρουση του αμερικανικού έθνους για τις αμβλώσεις, και ιδιαίτερα εκείνοι που δεν θέλουν να αναλάβουν τον ρόλο τους στην ασχήμια αυτής της σύγκρουσης.
Η πλειοψηφία του Δικαστηρίου σε αυτό το στρατόπεδο πρέπει να μετρηθεί, κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από ειρωνικό: οι συντηρητικοί του Δικαστηρίου μπορεί να επιπλήξουν τους προκατόχους τους ότι δίχασαν άσκοπα το έθνος σχετικά με τις αμβλώσεις, αλλά αυτοί δεν κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα.