Οι ακραίες υψηλές θερμοκρασίες λόγω της κλιματικής αλλαγής επισπεύδουν το λιώσιμο των παγετώνων της Ελβετίας προκαλώντας κάποιες απρόσμενες... γεωπολιτικές προκλήσεις.
Το λιώσιμο ενός παγετώνα στις Άλπεις μετακίνησε τη μεθοριακή γραμμή μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας, που μοιράζονται 800,2 χιλιόμετρα συνόρων, τα περισσότερα εκ των οποίων σε ορεινές περιοχές, μετατρέποντας σε μήλον της Έριδος ένα ορεινό καταφύγιο.
Η συνοριακή γραμμή στη συγκεκριμένη περιοχή ορίζεται από ένα αυλάκι αποστράγγισης. Αλλά με το λιώσιμο του παγετώνα Theodul ο υδροκρίτης έχει μετακινηθεί προς το Rifugio Guide del Cervino, ένα καταφύγιο κοντά στην κορυφή Τesta Grigia σε υψόμετρο 3.480 μ. και σταδιακά κινείται κάτω από το κτίριο με αποτέλεσμα κάποιοι τουρίστες να διερωτώνται αν βρίσκονται πλέον στην Ελβετία.
Το ερώτημα αποτέλεσε αντικείμενο διπλωματικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας που άρχισαν το 2018 και κατέληξαν πέρυσι σε συμβιβασμό, αν και οι λεπτομέρειές του παραμένουν απόρρητες.
Όταν χτίστηκε το καταφύγιο το 1984, τα 40 κρεβάτια και τα μακριά ξύλινα τραπέζια του βρίσκονταν σε ιταλικό έδαφος, αλλά τώρα τα δύο τρίτα του κτιρίου, περιλαμβανομένων των περισσότερων κλινών και του εστιατορίου από τεχνικής άποψης ανήκουν στη νότια Ελβετία. Το θέμα προκάλεσε εντάσεις και διεκδικήσεις επειδή η περιοχή, που εξαρτάται από τον τουρισμό, βρίσκεται σε ένα από τα μεγαλύτερα τουριστικά θέρετρα του κόσμου και πολύ κοντά του κατασκευάζεται ένα τελεφερίκ.
Οι όροι της συμφωνίας, που επιτεύχθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στη Φλωρεντία θα αποκαλυφθούν όταν θα επικυρωθεί οριστικά από την κυβέρνηση της Ελβετίας το ερχόμενο έτος. «Συμφωνήσαμε να μοιράσουμε τη διαφορά», δήλωσε ο Αλέν Βιχτ, επικεφαλής της υπηρεσίας συνόρων στην εθνική υπηρεσία χαρτογράφησης της Ελβετίας, Swisstopo. «Αν και ουδείς εξήλθε νικητής, τουλάχιστον ουδείς βγήκε και χαμένος», πρόσθεσε.
Αν και το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων παραμένει μυστικό, ο 51χρονος υπεύθυνος του καταφυγίου, Λούτσιο Τρούκο, πληροφορήθηκε ότι αυτό θα παραμείνει σε ιταλικό έδαφος, «όπως ήταν ανέκαθεν. Το μενού είναι ιταλικό στο εστιατόριο, το κρασί ιταλικό και οι φόροι ιταλικοί».
Την ώρα που άλλα θέρετρα σε χαμηλότερα υψόμετρα ετοιμάζονται για το τέλος των χιονοδρομιών στις Άλπεις λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι λάτρεις του σκι μπορούν να επιδίδονται στο αγαπημένο τους άθλημα στις πλαγιές του Zermatt-Cervinia, έστω και αν συμβάλουν έτσι στο λιώσιμο του παγετώνα. «Γι’ αυτό πρέπει να ενισχύσουμε αυτή την περιοχή, επειδή θα είναι σίγουρα η τελευταία που θα πεθάνει», λέει ο Τρούκο.
Προς το παρόν, στους χάρτες του Swisstopo, η συμπαγής ροζ ζώνη των ελβετικών συνόρων παραμένει μια διακεκομμένη γραμμή καθώς περνάει από το καταφύγιο.