Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συζήτησε χθες Δευτέρα το ενδεχόμενο αποστολής διεθνούς δύναμης στην Αϊτή, προκειμένου ο πληθυσμός της χώρας να βγει «από τον εφιάλτη» της ανθρωπιστικής κρίσης και της κρίσης ασφαλείας, χωρίς ωστόσο να καταλήξει σε απόφαση.
«Η κατάσταση είναι εντελώς δραματική. Το λιμάνι έχει αποκλειστεί από συμμορίες που δεν επιτρέπουν να βγαίνουν καύσιμα (…) Χωρίς καύσιμα δεν υπάρχει νερό. Και υπάρχει και χολέρα», για την αντιμετώπιση της οποίας είναι απαραίτητη η σωστή ενυδάτωση, δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Είναι μια απολύτως εφιαλτική κατάσταση για τον πληθυσμό της Αϊτής», πρόσθεσε, επαναλαμβάνοντας την έκκλησή του να σταλεί ένοπλη διεθνής ομάδα προκειμένου να αρθεί ο αποκλεισμός του πετρελαϊκού τερματικού σταθμού Βαρέ, του σημαντικότερου της Αϊτής, που παραμένει αποκλεισμένος από συμμορίες από τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Μια δύναμη με «ανθρωπιστική» αποστολή απαντά και στην έκκληση για βοήθεια που έχει απευθύνει η ίδια η κυβέρνηση της Αϊτής.
«Έχω την ευαίσθητη αποστολή να μεταφέρω ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας την κραυγή αγωνίας όλου του λαού που υποφέρει και να δηλώσω με ξεκάθαρη και δυνατή φωνή ότι οι Αϊτινοί και οι Αϊτινές δεν ζουν, επιβιώνουν», τόνισε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Αϊτής Ζαν Βικτόρ Γκενέ.
Τα σχέδια που επεξεργάζονται ΗΠΑ και Μεξικό
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η βία των ένοπλων συμμοριών και η παράλυση της χώρας οι ΗΠΑ και το Μεξικό εργάζονται πάνω σε δύο σχέδια απόφασης.
Το ένα «θα επιτρέπει την αποστολή μιας διεθνούς ομάδας, όχι του ΟΗΕ, προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση ασφαλείας και να μπορέσει να παραδοθεί ανθρωπιστική βοήθεια», εξήγησε η Αμερικανίδα πρεσβευτής στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας- Γκρίνφιλντ.
«Αυτό το σχέδιο απόφασης προτείνει μια αποστολή, όχι του ΟΗΕ, με περιορισμένη διάρκεια, πλαισιωμένη με προσοχή, της οποίας θα ηγείται μία χώρα εταίρος η οποία θα διαθέτει σημαντική και απαραίτητη εμπειρία ώστε αυτή η προσπάθεια να είναι αποτελεσματική», πρόσθεσε η ίδια.
Η Τόμας- Γκρίνφιλντ σημείωσε ότι οι ΗΠΑ «θα εξετάσουν τον καλύτερο τρόπο για να στηρίξουν άμεσα, να επιτρέψουν και να προσφέρουν πόρους» σε μια τέτοια αποστολή.
Την πρόταση αυτή υποστηρίζουν αρκετά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά πολλές χώρες έχουν εκφράσει τις επιφυλάξεις τους επικαλούμενες τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν στην Αϊτή κατά μιας ενδεχόμενης ξένης παρέμβασης στη χώρα αλλά και τα προβλήματα που δημιούργησαν προηγούμενες αντίστοιχες αποστολές.
Η στάση της Κίνας
Κυανόκρανοι ευθύνονται για την εισαγωγή του βακτηρίου της χολέρας στην Αϊτή το 2010, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να ξεσπάσει επιδημία στη χώρα από την οποία έχασαν τη ζωή τους ως το 2019 περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι. Η επανεμφάνιση του βακτηρίου έχει προκαλέσει μερικές δεκάδες θανάτους μέχρι στιγμής, αλλά εγείρει φόβους για μία νέα καταστροφή, καθώς υπάρχει και έλλειψη πόσιμου νερού.
«Την ώρα που η κυβέρνηση δεν έχει νομιμότητα και δεν είναι σε θέση να κυβερνήσει, η αποστολή μιας τέτοιας δύναμης άμεσης δράσης θα έχει τη στήριξη διάφορων πλευρών στην Αϊτή ή θα αντιμετωπίσει αντίσταση, δηλαδή θα προκαλέσει βίαιες αντιπαραθέσεις με τον πληθυσμό», διερωτήθηκε ο Κινέζος πρεσβευτής Γκενγκ Σουάνγκ, ζητώντας «σύνεση».
Η Κίνα δήλωσε ωστόσο την υποστήριξή της επί της αρχής – αφού ζήτησε κάποιες «τροποποιήσεις»-- σε ένα δεύτερο σχέδιο απόφασης που καταρτίζεται και το οποίο προβλέπει την επιβολή κυρώσεων (απαγόρευση ταξιδίων, πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, στοχευμένο εμπάργκο όπλων) εναντίον των συμμοριών και των επικεφαλής τους.
Σε αυτό το στάδιο ο μοναδικός που κατονομάζεται, σύμφωνα με το προσχέδιο που περιήλθε στην κατοχή του AFP, είναι ο Τζίμι Σεριζιέ, γνωστός και ως «Μπάρμπεκιου», «ένας από τους επικεφαλής μιας συμμορίας με τη μεγαλύτερη επιρροή» η οποία έχει αποκλείσει την πρόσβαση στον Βαρέ και οι ενέργειες του οποίου «συνέβαλαν άμεσα στην οικονομική παράλυση και την ανθρωπιστική κρίση στην Αϊτή».
Η στάση της Ρωσίας
Τις κυρώσεις έχει απορρίψει η Ρωσία η οποία κατήγγειλε μια «βιαστική» διαδικασία. Ο Ρώσος πρεσβευτής Ντμίτρο Πολιάνσκι επίσης ζήτησε «να εξεταστούν όλες οι επιπτώσεις μιας αποστολής» ξένων ομάδων, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτες» «τις παρεμβάσεις στην πολιτική διαδικασία στην Αϊτή» από την πλευρά «γνωστών περιφερειακών παραγόντων που θεωρούν την αμερικανική ήπειρο πίσω αυλή τους».
Αν το Συμβούλιο Ασφαλείας ψηφίσει – σε μια ημερομηνία που δεν έχει καθοριστεί ακόμη—για την αποστολή μιας τέτοιας δύναμης, μένει να διευκρινιστεί ποια χώρα θα αναλάβει την ηγεσία της.
«Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι οι ΗΠΑ θα αναλάβουν την ηγεσία», εκτίμησε ο Ρίτσαρντ Γκόουαν αναλυτής του International Crisis Group, κάνοντας λόγο για ενδεχόμενη στήριξη από τον Καναδά και τις λατινοαμερικάνικες χώρες.
Προς το παρόν οι Αμερικανοί και οι Καναδοί έχουν προσφέρει εξοπλισμό διατήρησης της τάξης στην αστυνομία της Αϊτής.