Η Τουρκία χαρακτηρίζει «παράνομο» το σχέδιο της Ε.Ε. «Στρατηγική Πυξίδα» που διαμορφώθηκε τη Δευτέρα 22/3 στις Βρυξέλλες και επιτίθεται σε Ελλάδα-Κύπρο.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας σε ανακοίνωσή του αναφέρει: «Η Στρατηγική Πυξίδα για την Ανατολική Μεσόγειο και η αναφορά στη χώρα μας φαίνεται ότι καθοδηγήθηκε από δύο μέλη της Ε.Ε. που έχουν μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις στα θαλάσσια σύνορά τους, εις βάρος και με την επίμονη άρνηση των δικαιωμάτων της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων». Το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρεται φυσικά -χωρίς να τις κατονομάσει- στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι το κεφάλαιο για την Ανατολική Μεσόγειο «αντιβαίνει ολοκληρωτικά στο Διεθνές Δίκαιο, στη διεθνή πρακτική και στους ίδιους τους νόμους της Ε.Ε. και έτσι είναι αποσυνδεδεμένο από την πραγματικότητα».
Και «καθώς το σχέδιο αποτυγχάνει να δείξει προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πυξίδα και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως στρατηγικό» αναφέρεται, ενώ η ανακοίνωση συνεχίζει:
«Η Ε.Ε. έτσι γίνεται μέρος του προβλήματος αντί για μέρος της λύσης στην Ανατολική Μεσόγειο» και είναι «λυπηρό ότι η Ε.Ε. χάνει την αλήθεια και την πραγματικότητα και βλέπει μια υποψήφια προς ένταξη χώρα και έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ υπό μια τέτοια ρηχή προοπτική».
Η απάντηση της ΕΕ στην Άγκυρα
«Η Τουρκία είναι σημαντική χώρα για την ΕΕ και θα προσπαθήσουμε να έχουμε όσο πιο θετική σχέση γίνεται, αλλά «την ίδια ώρα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν προκλήσεις στην περιοχή γι' αυτό είναι στην Στρατηγική Πυξίδα» ανέφερε ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ερωτηθείς για την αντίδραση της 'Αγκυρας σχετικά με την παράγραφο που αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε ότι «προσπαθήσαμε να βρούμε κάτι το οποίο είναι κοντά, μία ήδη συμφωνημένη γλώσσα από Συνόδους Κορυφής ή Συμβούλια Υπουργών.
Αυτό που υπάρχει στην παράγραφο που αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο είναι κάτι το οποίο ήδη έχει ειπωθεί από το Συμβούλιο τους τελευταίους μήνες και τα τελευταία χρόνια».
Τόνισε επίσης ότι «είναι πολύ σημαντικό να κρατήσουμε μία ισχυρή σχέση με την Τουρκία, η οποία είναι πολύ σημαντική χώρα για εμάς και να προσπαθήσουμε να έχουμε εποικοδομητική, όσο πιο θετική σχέση γίνεται με αυτή τη χώρα. Αλλά την ίδια ώρα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν προκλήσεις στην περιοχή και γι' αυτό είναι στην Πυξίδα».
Ερντογάν σε ΕΕ: Ξεκινήστε διαπραγματεύσεις μακριά από φαύλα συμφέροντα
Παράλληλα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε δηλώσεις του σήμερα κάλεσε την ΕΕ να «ανοίξει τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία» και να ξεκινήσει σύντομα συζητήσεις για την Τελωνειακή Ένωση, «χωρίς να παραδοθεί σε φαύλα συμφέροντα», σύμφωνα με το Anadolu.
Μάλιστα, ο Ερντογάν ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να ξαναρχίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα, παραμονή της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών που θα είναι αφιερωμένη στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Αναμένουμε από την ΕΕ να ανοίξει γρήγορα τα κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την τελωνειακή ένωση, χωρίς να ενδώσει σε κυνικούς υπολογισμούς», είπε ο Ερντογάν μετά τη συνάντηση που είχε στην Άγκυρα με τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε.
Οι δηλώσεις αυτές του Τούρκου προέδρου έγιναν σε μια περίοδο που ο πόλεμος στην Ουκρανία επιτρέπει στην Άγκυρα να επιστρέψει στη διεθνή σκηνή, με την μεσολαβητική πρωτοβουλία που έχει αναλάβει.
Σημειώνεται πως οι διαπραγματεύσεις για μια πιθανή ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ ξεκίνησαν το 2005 αλλά βάλτωσαν τα τελευταία χρόνια, λόγω των εντάσεων μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας, σε πολλά μέτωπα. Στα τέλη του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε ότι οι πιθανότητες ένταξης της Τουρκίας ήταν «σε νεκρό σημείο» λόγω των αποφάσεων που λάμβανε η τουρκική ηγεσία και οι οποίες ήταν αντίθετες με τις αξίες της ΕΕ. «Η Τουρκία συνέχισε να απομακρύνεται από την ΕΕ, καταγράφοντας σοβαρή υποχώρηση στους τομείς του κράτους δικαίου και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων» ανέφερε σε μια έκθεσή της η Κομισιόν.
Η Τουρκία, που είναι σύμμαχος της Ουκρανίας και μέλος του ΝΑΤΟ, προσπαθεί από την αρχή της κρίσης να μεσολαβήσει μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Αρνήθηκε όμως να εφαρμόσει τις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση στη Ρωσία.
Τι προβλέπει η Στρατηγική Πυξίδα που ενόχλησε την Άγκυρα
Στη «Στρατηγική Πυξίδα» γίνεται σαφής αναφορά στην τουρκική προκλητικότητα, η οποία και καταδικάζεται από τους εταίρους της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Το κείμενο περιέχει αρκετές σημαντικές αναφορές για την Τουρκία και σαφή αναφορά στις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την ελληνική εξωτερική πολιτική και που θα πρέπει να διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των κρατών γενικότερα, όπως είναι η ανάγκη πλήρους σεβασμού της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας εντός διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων, καθώς και η προώθηση αποτελεσματικής πολυμέρειας και διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Παράλληλα, το κείμενο υπογραμμίζει την ετοιμότητα και αποφασιστικότητα των κρατών-μελών για αμοιβαία συνδρομή σε περίπτωση επίθεσης από τρίτο μέρος (άρθρο 42.7 Συνθήκης Ευρωπαϊκής Ένωσης).
Επίσης, το κείμενο περιέχει αναφορές στους κινδύνους που προκαλεί η αυξανόμενη αμφισβήτηση θαλασσίων ζωνών, υφαλοκρηπίδας και η αυξανόμενη επιθετική στάση σε εναέριους χώρους, υπογραμμίζει τη σημασία προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και τονίζει την ανάγκη οι εταίροι της ΕΕ να ευθυγραμμίζονται με τις αποφάσεις της στα θέματα Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας.