Πληθαίνουν οι αντιδράσεις για το ενδεχόμενο μετατροπής της Αγίας Σοφίας, που έχει ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, σε τζαμί.
Την Πέμπτη με παρέμβασή του του υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας λίγες ώρες αφότου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας εξέτασε το αίτημα να μετατραπεί το μουσείο σε τζαμί, ζήτησε να παραμείνει «ανοιχτή για όλους» η Αγία Σοφία.
«Ένα σύμβολο ανεξιθρησκίας και πολυπολιτισμικότητας, ο χώρος αυτός πρέπει να παραμείνει ανοιχτός για όλους», ανέφερε ένας εκπρόσωπος του υπουργείου. Παράλληλα, ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη, Bertrand Buchwalter συναντήθηκε την Πέμπτη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Φανάρι, καθώς ολοκληρώνεται η θητεία του στην Τουρκία και μετατίθεται στο Λονδίνο.
Αγία Σοφία: Ισορροπημένη απόφαση ζητά η Ρωσία
Παρέμβαση για την Αγία Σοφία έκανε και το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας τονίζοντας ότι «παρακολουθεί την κατάσταση γύρω από τον Ναό» και ζητά από την τουρκική ηγεσία «ισορροπημένη» απόφαση, υπογραμμίζοντας τον «πανανθρώπινο» χαρακτήρα του μνημείου.
«Θεωρούμε τον ναό εξαιρετικά σημαντικό για όλη την ανθρωπότητα όσον αφορά τον πολιτισμό και την ιστορία. Η UNESCO έχει εντάξει την Αγιά Σοφιά στον κατάλογο των μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και πιστεύουμε ότι κάθε αίτημα που σχετίζεται με την αλλαγή αυτού του καθεστώτος θα πρέπει να λάβει υπόψη της αυτό το γεγονός», είπε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρία Ζαχάροβα.
«Αναμένουμε ότι οποιεσδήποτε αποφάσεις για το καθεστώς αυτού του μοναδικού μνημείου θα έχουν ισορροπημένο χαρακτήρα, θα συνυπολογίζουν την υψηλή ευαισθησία του ζητήματος αυτού για τους πιστούς, το γνωστό διαθρησκευτικό πλαίσιο και την καθιερωμένη πρακτική του διεθνούς δικαίου για τον προσδιορισμό της διαχείρισης μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO», τόνισε επίσης.
Η παρέμβαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Παρέμβαση για το θέμα της Αγίας Σοφίας έγινε προχθές και από τις ΗΠΑ. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τόσο με δήλωση από τον Μάικ Πομπέο, όσο και με ανάρτηση του αρμόδιου για τις διεθνείς θρησκευτικές ελευθερίες πρέσβη των ΗΠΑ, Σαμ Μπράουνμπακ, τόνισε πως η Αγκυρα οφείλει να σεβαστεί το μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και να μην το μετατρέψει σε τζαμί.
«Προτρέπουμε την κυβέρνηση της Τουρκίας να συνεχίσει να διατηρεί την Αγία Σοφία ως μουσείο, ως ένα παράδειγμα της δέσμευσής της να σέβεται τις θρησκευτικές παραδόσεις και τη διαφορετική ιστορία που συνέβαλε στην Τουρκική Δημοκρατία και να διασφαλίσει ότι θα παραμένει προσβάσιμη σε όλους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν ότι μια αλλαγή στο καθεστώς της Αγίας Σοφίας θα υπονομεύσει την κληρονομιά αυτού του αξιοσημείωτου κτηρίου και της αξεπέραστης ικανότητάς του -τόσο σπάνια στον σύγχρονο κόσμο- να προσφέρει στην ανθρωπότητα μια πολύ απαραίτητη γέφυρα μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών παραδόσεων και πολιτισμών. Επιδιώκουμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την κυβέρνηση της Τουρκίας για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης των θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων», επισήμανε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάικ Πομπέο, σε δήλωσή του που δημοσίευσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η απάντηση της Αγκυρας
Από την πλευρά της η Άγκυρα απάντησε στις ΗΠΑ λέγοντας πως αποτελεί ιδιοκτησία της χώρας ο ναός.
«Η Τουρκία φρόντιζε ευλαβικά την ιστορική, πολιτιστική και πνευματική αξία της Αγίας Σοφίας από την κατάκτησή της. Σε αυτήν την περίπτωση, υπενθυμίζουμε και πάλι μια πραγματικότητα που πρέπει να επαναλαμβάνουμε συνεχώς. Η Αγία Σοφία είναι ιδιοκτησία της Τουρκίας, όπως όλα τα πολιτιστικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στη γη μας. Κάθε είδους κίνηση επίδειξης ισχύος σχετικά με την Αγία Σοφία είναι επίσης ένα ζήτημα που αφορά τις εσωτερικές μας υποθέσεις στο πλαίσιο πάντα των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας. Φυσικά όλοι είναι ελεύθεροι να εκφράσουν τη γνώμη τους. Ωστόσο, δεν είναι αποδεκτό το να μιλά κανείς για κυριαρχικά δικαιώματα χρησιμοποιώντας μια γλώσσα προειδοποιήσεων και επιβολής», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών.
Τουρκικό δικαστήριο θα ανακοινώσει την απόφαση για την Αγία Σοφία εντός 15 ημερών
Υπενθυμίζεται ότι τα μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας της Τουρκίας συνεδρίασαν χθες μόλις 17 λεπτά για το θέμα της Αγίας Σοφίας και η απόφαση
θα ανακοινωθεί του εντός 15 ημερών. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο εισαγγελέας ζήτησε την απόρριψη του αιτήματος των τουρκικών ενώσεων, υποστηρίζοντας ότι «η απόφαση για την μεταβολή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας αποτελεί αρμοδιότητα του υπουργικού συμβουλίου και της προεδρίας», μετέδωσε το πρακτορείο Anadolu.
Ο Ταγίπ Ερντογάν, νοσταλγός του οθωμανικού παρελθόντος και πιστός στο ισλάμ, ο οποίος προσπαθεί να συσπειρώσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους για να αντιμετωπίσει την απειλή της οικονομικής κρίσης που προκλήθηκε από την επιδημία του κορωνοϊού, έχει επανειλημμένως ταχθεί υπέρ της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος.