Θα επιβιώσει ο Ζουμπάιρ; Ηλικίας 90 ημερών ζυγίζει λιγότερο από δύο κιλά και πολεμά για να επιβιώσει κάτω το βλέμμα της μητέρας του, στο Αφγανιστάν.
Μέχρι στιγμής είναι ο πέμπτος μικρός Αφγανός που φτάνει στην κλινική των Γιατρών χωρίς Σύνορα (MSF) στη Χεράτ υποφέροντας από υποσιτισμό. Περισσότερο από ένα στα πέντε παιδιά που φτάνουν στην κλινική της μη κυβερνητικής οργάνωσης, τα περισσότερα ηλικίας κάτω των 2 ετών, δεν θα επιβιώσει. Όλα τους θύματα ενός φαύλου κύκλου: οι μητέρες δεν τρώνε αρκετά και δεν έχουν γάλα για να δώσουν στα παιδιά τους, τα οποία δεν αναπτύσσονται.
Η κλινική των MSF στη Χεράτ, που βρίσκεται δίπλα στο δημόσιο νοσοκομείο, αύξησε πρόσφατα τις κλίνες της από 45 σε 75 προκειμένου να βοηθήσει τις τοπικές αρχές να αντιμετωπίσουν την κατάρρευση του συστήματος μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο. Η ΜΚΟ δέχεται περίπου 60 νέους ασθενείς κάθε εβδομάδα.
«Οι μητέρες έρχονται συχνά από πολύ μακριά» στο διπλανό, δημόσιο νοσοκομείο. Όμως αυτό πλέον δεν έχει ιατρικό υλικό και φάρμακα και «οι γιατροί και οι νοσηλευτές δεν πληρώνονται πλέον», εξήγησε η επικεφαλής νοσηλεύτρια της κλινικής των MSF Γκάια Γκιλέτα.
Η μητέρα του Ζουμπάιρ, η Σαμπανέχ Καρίμι διέσχισε 150 χιλιόμετρα και πέρασε δύο νύκτες στο νοσοκομείο. Όμως το μωρό της εξακολουθούσε να είναι αδύναμο και άρρωστο, όταν επέστρεψε στο νοσοκομείο την έστειλαν στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα.
Ο Ζουμπάιρ εισήχθη στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Αρχικά οι γιατροί του έδιναν μερικές ώρες ζωής. «Εξακολουθεί να ζει, αλλά είναι δύσκολα», εξήγησε η Γκιλέτα.
Δύσκολος χειμώνας
Σύμφωνα με την Unicef, 3,2 εκατομμύρια παιδιά στο Αφγανιστάν κάτω των 5 ετών θα αντιμετωπίσουν οξύ υποσιτισμό φέτος τον χειμώνα και ένα εκατομμύριο από αυτά ενδέχεται να πεθάνουν λόγω έλλειψης θεραπείας. «Το ποσοστό επιστροφής (των βρεφών στο νοσοκομείο) είναι πολύ αυξημένο», κατήγγειλε ο Κριστόφ Γκαρνιέ συντονιστής της κλινικής των MSF στη Χεράτ.
Ο υποσιτισμός, που έπληττε ήδη το Αφγανιστάν που βρίσκεται σε πόλεμο εδώ και 40 χρόνια, επιδεινώθηκε τα τελευταία χρόνια λόγω των μεγάλων ξηρασιών, υπογράμμισε. Μετά την αποχώρηση των Δυτικών, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την εξουσία βυθίζοντας τη χώρα σε μια σοβαρή ανθρωπιστική κρίση.
Οι Ταλιμπάν φαίνεται «να συνεργάζονται» με τους MSF και «ανησυχούν ειλικρινά για την κατάσταση», σημείωσε ο Γκρανιέ. Σύμφωνα με τον ίδιο, «η μεγάλη αλλαγή πιθανόν είναι οι διεθνείς κυρώσεις».
Μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν οι ΗΠΑ πάγωσαν τα περιουσιακά στοιχεία της αφγανικής Κεντρικής Τράπεζας, προκαλώντας μεγάλο πρόβλημα στο τραπεζικό σύστημα του Αφγανιστάν, κατήγγειλε ο Γκαρνιέ, ζητώντας να αποδεσμευθούν οι πόροι αυτοί. Παράλληλα διακόπηκε και η διεθνής βοήθεια, η οποία χρηματοδοτούσε το 75% των δημόσιων δαπανών της χώρας.
Η ανεργία αυξήθηκε κατακόρυφα, οι τιμές των προϊόντων υπερδιπλασιάστηκαν και τα δεινά των πολιτών αυξήθηκαν σε όλο το Αφγανιστάν, κυρίως στους καταυλισμούς των εκτοπισμένων. Στη Χεράτ υπάρχουν τρεις τέτοιοι καταυλισμοί όπου ζουν 9.000 οικογένειες που εγκατέλειψαν τις εστίες τους λόγω των συγκρούσεων και των ξηρασιών.
«Όταν πεινάς, δεν μπορείς να σκεφτείς κάτι άλλο», υπογράμμισε ο Μουχάμαντ Αμίν για τον οποίο συχνά το μοναδικό γεύμα είναι λίγο ψωμί και τσάι. Καθώς είναι άνεργος σκέφτεται να πάει σε μια κλινική και να προσπαθήσει να πουλήσει ένα νεφρό του. «Φυσικά και σκέφτηκα τις επιπτώσεις, αλλά πιστεύω ότι αυτό μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά μου».
Ενας γείτονας του του διηγήθηκε την ιστορία ενός συγγενή του που έμεινε παράλυτος αφού πούλησε ένα νεφρό του για περίπου 150.000 αφγάνι (1.413 ευρώ).