Έξι μήνες συμπληρώθηκαν χθες από την έναρξη της εισβολής που διέταξε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία και το μέλλον φαντάζει άδηλο αυτή τη στιγμή.
Σε ανάλυσή του για το μέλλον του πολέμου ο Guardian παραθέτει πέντε σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί το επόμενο εξάμηνο καθώς οι δύο πλευρές συνεχίζουν τις επιθέσεις σε μια μάχη φθοράς.
1. Ο πόλεμος θα συνεχιστεί για ένα χρόνο αλλά με μειωμένη ένταση
Οι συγκρούσεις στα μέτωπα της Ουκρανίας μαίνονται εδώ και έξι μήνες, αλλά παρά τις απώλειες που έχουν υποστεί, ούτε το Κίεβο, ούτε η Μόσχα φαίνονται διατεθειμένες να σταματήσουν τις επιχειρήσεις. Η ουκρανική ηγεσία φλέγεται από την επιθυμία να ανακτήσει τα κατεχόμενα εδάφη, ενώ το Κρεμλίνο θέλει να συνεχίσει τα πλήγματα κατά του αντιπάλου του – και εμμέσως κατά της Δύσης, θεωρώντας ότι ο χειμώνας που έρχεται θα λειτουργήσει υπέρ των ρωσικών δυνάμεων.
Οι διαπραγματεύσεις Ουκρανίας – Ρωσίας έχουν σταματήσει από την περασμένη άνοιξη, όταν βγήκαν στο φως συγκλονιστικά στοιχεία για τα μακελειά στη Μπούτσα, το Ιρπίν και άλλα κατεχόμενα από τις δυνάμεις του Πούτιν εδάφη βόρεια του Κιέβου. Αλλά και στις εμπόλεμες ζώνες δεν έχει παρατηρηθεί κάποια δραματική αλλαγή από την πτώση του Λισιτσάνσκ τον περασμένο Ιούνιο, με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές εμφανώς εξαντλημένες να προσπαθούν να ανακτήσουν την πρωτοβουλία των κινήσεων.
2. Η Ουκρανία προσπαθεί με σαμποτάζ και επιδρομές να επισπεύσει την κατάρρευση των ρωσικών δυνάμεων
Η Ουκρανία θα ήθελε να ανακαταλάβει τη Χερσώνα δυτικά του ποταμού Δνείπεριου, αλλά αδυνατεί να εξαπολύσει μια αποτελεσματική, συμβατική αντεπίθεση με υψηλόβαθμο στέλεχος της κυβέρνησής της να ομολογεί κατ’ ιδίαν ότι «δεν έχουμε αρκετές δυνατότητες για να τους απωθήσουμε». Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις άλλαξαν στρατηγική εξαπολύοντας πλέον πυραυλικές επιθέσεις από μεγάλες αποστάσεις και επιδρομές των ειδικών της δυνάμεων σε ρωσικές βάσεις πίσω από τις γραμμές του μετώπου.
Στόχος, σύμφωνα με τον σύμβουλο του Ουκρανού προέδρου Βολόντιμιρ Ζελένσκι, Μιχαϊλο Ποντόλιακ, είναι να προκαλέσουν «χάος στις ρωσικές δυνάμεις». Ωστόσο, μολονότι τα χτυπήματα αυτά πλήττουν την αποτελεσματικότητα των δυνάμεων κατοχής, είναι απίθανο να οδηγήσουν στην κατάρρευσή τους και την εθελούσια εκχώρηση της Χερσώνας, όπως ήλπιζαν ορισμένοι αξιωματούχοι στο Κίεβο.
3. Η Ρωσία προσανατολίζεται στη διασφάλιση των κεκτημένων και την προσάρτηση εδαφών της Ουκρανίας
Η Ρωσία θέλει μεν να συνεχίσει την επίθεση, αλλά δεν διαθέτει νέο σχέδιο, πέραν του μαζικού βομβαρδισμού αστικών κέντρων με το πυροβολικό της, ένα σχέδιο που αποδεικνύεται αποτελεσματικό και από την άλλη διασφαλίζει περιορισμό των απωλειών της, που σύμφωνα με δυτικές εκτιμήσεις αγγίζει τις δεκάδες χιλιάδες νεκρούς μέχρι στιγμής. Είναι μια στρατηγική που εφαρμόζει στο Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας, χωρίς, ωστόσο, αξιοσημείωτη πρόοδο, εν μέρει επειδή έστειλε ορισμένες από τις δυνάμεις της για να ενισχύσουν το μέτωπο στη Χερσώνα.
Μπορεί η Μόσχα να μην έχει πετύχει αυτό που ήλπιζε όταν εξαπέλυε τον πόλεμο, αλλά ήδη κατέχει μεγάλα τμήματα των εδαφών της Ουκρανίας στα ανατολικά και νότια και σχεδιάζει στημένα δημοψηφίσματα για την προσάρτησή τους. Και καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, πιθανώς να εστιάσει στη διασφάλιση του ελέγχου στις περιοχές που τελούν υπό την κατοχή της, σημειώνει ο Guardian.
4. Ο δύσκολος χειμώνας
O χειμώνας παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στους πολεμικούς σχεδιασμούς των δύο πλευρών. Η Ουκρανία ανησυχεί για μια νέα ανθρωπιστική κρίση ειδικά στην επαρχία του Ντονέτσκ και άλλες περιοχές στα μέτωπα, όπου δεν είναι διαθέσιμη η θέρμανση πολυκατοικιών με φυσικό αέριο με έναν αξιωματούχο να προβλέπει νέο κύμα προσφύγων το χειμώνα με έως και δύο εκατ. Ουκρανούς να περνούν στην Πολωνία.
Η Μόσχα, από την άλλη, θεωρεί ότι ο χειμώνας θα λειτουργήσει υπέρ της. Η Ουκρανία φοβάται ότι η Ρωσία θα στοχοθετήσει το ενεργειακό της δίκτυο, επιτείνοντας το πρόβλημα της θέρμανσης και ότι μπορεί να θέσει εκτός λειτουργίας τον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης, εκείνον στη Ζαπορίζια. Η Ρωσία, παράλληλα, θέλει να παρατείνει τον εφιάλτη της Δύσης αναφορικά με την αύξηση των τιμών της ενέργειας και έχει κάθε λόγο να κλιμακώσει την πίεση. Η άνοιξη, ωστόσο, μπορεί να σημάνει την έναρξη νέων πολεμικών επιχειρήσεων.
5. Η Δύση πρέπει να αποφασίσει αν θέλει να νικήσει η Ουκρανία, ή απλώς να αντέξει
Χωρίς τη στρατιωτική βοήθεια από τη Δύση, η Ουκρανία θα είχε ήδη χάσει τον πόλεμο, σημειώνει ο Guardian. Ωστόσο, η Δύση δεν έχει παράσχει στο Κίεβο αρκετές συστοιχίες πυροβολικού, ή άλλα οπλικά συστήματα, όπως μαχητικά αεροσκάφη, που θα επέτρεπαν στην Ουκρανία να απωθήσει τους εισβολείς. Δυτικοί ηγέτες και πολιτικοί επισημαίνουν την ανάγκη να εξωθηθεί η Ρωσία στη μεθοριακή γραμμή πριν την έναρξη της εισβολής, αλλά δεν παρέχουν επαρκή μέσα για την επίτευξη του στόχου αυτού.
Οι ανθρωπιστικές ανάγκες στην Ουκρανία, την ίδια ώρα, αυξάνονται καθώς δεν υπάρχουν επαρκείς πόροι για την έναρξη της ανοικοδόμησης πολλών κατοικιών στα βορειοανατολικά και βορειοδυτικά του Κιέβου, που παραμένουν ερείπια πέντε μήνες μετά την αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής υποχρεώνοντας τους ενοίκους τους να ζουν σε γκαράζ ή αυτοσχέδια καταλύματα στην περιοχή.
Εσωτερικοί πρόσφυγες αναγκάζονται να ζουν σε νηπιαγωγεία ή σχολεία την ώρα που η τρύπα στον προϋπολογισμό της Ουκρανίας αυξάνει κάθε μήνα κατά 5 δις. δολάρια λόγω του πολέμου.