Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της EE συζήτησε την Τρίτη ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για το εμπόριο και την εκτροφή ζώων συντροφιάς στην Ένωση.
Η συζήτηση των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ βασίστηκε σε έγγραφο θέσης που υποβλήθηκε από την Κύπρο και συνυπογράφηκε από τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο και τη Μάλτα, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τα οφέλη μιας θετικής λίστας σε όλη την ΕΕ. Το έγγραφο υποστηρίχθηκε από την πλειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ και θεωρήθηκε ως ένα θετικό βήμα από τι φιλοζωικές οργανώσεις.
Το έγγραφο θέσης δεν προσδιορίζει κανένα ζώο, απλώς ζητά από την Κομισιόν να ξεκινήσει τη διαδικασία εξέτασης των πλεονεκτημάτων ενός τέτοιου καταλόγου, όπου θα αναφέρεται ρητά ποια ζώα μπορούν να είναι κατοικίδια. Η Στέλλα Κυριακίδη, Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, ανταποκρίθηκε θετικά στο έγγραφο και δεσμεύτηκε η Επιτροπή να πραγματοποιήσει εκτίμηση επιπτώσεων και να μοιραστεί τις βέλτιστες πρακτικές.
Το πλεονέκτημα του θετικού καταλόγου για τα ζώα
Ο θετικός κατάλογος επιτρεπόμενων ειδών της ΕΕ είναι ένα μέσο μέσω του οποίου τα ζώα αξιολογούνται αντικειμενικά και επιστημονικά ως προς την ασφάλεια και την καταλληλότητά τους να εμπορεύονται και να διατηρούνται ως ζώα συντροφιάς και κατοικίδια. Εάν ένα ζώο δεν βρεθεί στη λίστα, δεν θα ήταν νόμιμο να το κρατήσει κάποιος ως κατοικίδιο, σε αντίθεση με μια αρνητική λίστα, η οποία περιλαμβάνει τα απαγορευμένα για συντροφιά ζώα και μπορεί να οδηγήσει σε.. παρεξηγήσεις.
Μια αρνητική λίστα υστερεί σε σχέση με τις τάσεις στο (εξωτικό) εμπόριο κατοικίδιων ζώων. Ένας θετικός κατάλογος θα μπορούσε να γίνει με βάση διάφορα κριτήρια κινδύνου, κυρίως αυτά που σχετίζονται με την καλή διαβίωση των ζώων, την προστασία της βιοποικιλότητας, τη δημόσια υγεία, την ασφάλεια και τους κινδύνους επεμβατικότητας.
Η σημασία της καλής διαβίωσης των ζώων
Η καλή διαβίωση των ζώων είναι ίσως το πιο σημαντικό κριτήριο. Οι σκύλοι και οι γάτες είναι τα πιο συνηθισμένα κατοικίδια, αλλά πολλά άλλα είδη ζώων είναι ακατάλληλα να διατηρηθούν ως κατοικίδια και, ως εκ τούτου, υποφέρουν πολύ σε όλα τα στάδια του βίου τους. Κατά τη σύλληψη, τη μεταφορά και την ενδεχόμενη αιχμαλωσία, δεν μπορούν να καλυφθούν οι περίπλοκες ανάγκες αυτών των ζώων.
Η προστασία της δημόσιας υγείας
Οι ανησυχίες για τη δημόσια υγεία που σχετίζονται με την απειλή μεταφοράς ζωονοσογόνων νοσημάτων επισημάνθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Οι ασθένειες που είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο μπορούν να μεταδοθούν από άγρια ζώα που κρατούνται ως κατοικίδια, με τον πρόσθετο κίνδυνο να επιτεθούν ή να πληγώσουν λόγω στρες τους ιδιοκτήτες τους.
Ποια ζώα επιτρέπονται σήμερα ως κατοικίδια σε ορισμένα κράτη μέλη, αλλά απαγορεύονται σε άλλες χώρες;
Επί του παρόντος, οκτώ κράτη μέλη της ΕΕ (Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Μάλτα, Λιθουανία, Κύπρος, Γαλλία, Σλοβενία) έχουν θεσπίσει νομοθεσία για θετικούς καταλόγους για διαφορετικές ομάδες ζώων και οκτώ ακόμη κράτη συζητούν τέτοια μέτρα. Στην αντίθετη πλευρά, εξακολουθούν να υπάρχουν κράτη μέλη που επιτρέπουν ακόμη και την ιδιωτική φύλαξη τίγρεων.
Πολλά κράτη μέλη έχουν ήδη περιορισμούς στα λιοντάρια, τις τίγρεις και τα πρωτεύοντα θηλαστικά με βάση τη Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο Απειλούμενων Ειδών Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας (CITES), μια διεθνή συμφωνία μεταξύ κυβερνήσεων που στοχεύει να διασφαλίσει ότι το διεθνές εμπόριο δειγμάτων άγριων ζώων και φυτών δεν απειλεί την επιβίωση του είδους.
Ωστόσο, υπάρχει ακόμη περιθώριο βελτίωσης σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ. Το Βέλγιο επιτρέπει μόνο περίπου 42 είδη θηλαστικών, ενώ σε πολλά άλλα κράτη μέλη, η συντριπτική πλειονότητα των γνωστών ειδών θηλαστικών στον κόσμο (που είναι περίπου 6.000) μπορεί ακόμα να διατηρηθεί νόμιμα. Τα λιοντάρια, οι τίγρεις και τα πρωτεύοντα θηλαστικά είναι για παράδειγμα εκτός νόμου στο Βέλγιο, αλλά μπορούν να κρατηθούν υπό προϋποθέσεις, για παράδειγμα, στη Γερμανία.
«Πράσινο φως» από τη σύνοδο
Το Eurogroup για τα Ζώα χαιρέτισε το έγγραφο θέσης. «Τα κράτη μέλη απέδειξαν την ισχυρή υποστήριξή τους στη Θετική Λίστα, αναγνωρίζοντάς την ως θεμελιώδες εργαλείο για την προστασία των ζώων, της ανθρώπινης υγείας και της βιοποικιλότητας», σχολίασε η Διευθύνων Σύμβουλος της, Reineke Hameleers. «Τώρα είναι η σειρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δράσει και να ρυθμίσει επιτέλους το εμπόριο εξωτικών κατοικίδιων ζώων».
«Η τέλεια ευκαιρία για να γίνει αυτό είναι μέσω του επικείμενου Σχεδίου Δράσης για την Εμπορία Άγριας Ζωής, που αναμένεται το φθινόπωρο, καθώς και των νέων προτάσεων για την ευημερία των ζώων στα τέλη του επόμενου έτους», πρόσθεσε.