Η βιομηχανία της μόδας είναι υπεύθυνη για ένα μεγάλο μέρος της παγκόσμιας ρύπανσης.
Η παραγωγή υφασμάτων καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού, παράγει εκατομμύρια τόνους αποβλήτων και συμβάλλει στο 5-10% των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων ετησίως.
Παρόλο που η ανάγκη να ξεφύγουμε από την τρέχουσα νοοτροπία και να ξεχάσουμε ίσως τη “γρήγορη μόδα” είναι επιτακτική, η επιστήμη μοιάζει να προσφέρει κι άλλες λύσεις. Το τελευταίο διάστημα νέα, καινοτόμα υλικά κάνουν την εμφάνισή τους, και μένει να δούμε αν θα καταφέρουν να αντικαταστήσουν, και σε ποιον βαθμό, το βαμβάκι (του οποίου η παραγωγή απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού και φυτοφαρμάκων), τον πολυεστέρα (που απελευθερώνει πλαστικές μικροΐνες σε κάθε πλύσιμο), αλλά και τα δερμάτινα είδη.
Δερμάτινα είδη από ανανά και μανιτάρια
Τσάντες, παπούτσια, ζώνες, αλλά και ρούχα από δέρμα εξακολουθούν να είναι δημοφιλή, παρόλο που το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα είναι τεράστιο. Οι συνθετικές εναλλακτικές είναι κατά βάση πλαστικό, κάτι που δημιουργεί νέα προβλήματα ανακύκλωσης και αποβλήτων.
Μία από τις πιο καινοτόμες ιδέες, που έχει ήδη βρει εφαρμογή, είναι η κατασκευή “δέρματος” από τις ρίζες μανιταριών. Με μία αρκετά απλή διαδικασία και μέσα σε μερικές εβδομάδες, το δέρμα είναι έτοιμο. Ακριβώς επειδή χρησιμοποιούνται οι ρίζες και όχι τα ίδια τα μανιτάρια, η διαδικασία δεν απαιτεί φως, μετατρέπει απόβλητα σε χρήσιμα υλικά, ενώ τα μανιτάρια μεγαλώνοντας απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από το περιβάλλον. Το τελικό προϊόν προσφέρει αίσθηση πολύ κοντινή στο ζωικό δέρμα και αντίστοιχη ανθεκτικότητα.
Μία άλλη ιδέα που χρησιμοποιεί οργανικά απορρίμματα είναι το Pinatex, ένα υποκατάστατο δέρματος φτιαγμένο από τα φύλλα των δέντρων ανανά. Υπολογίζεται ότι παράγονται περίπου 40.000 τόνοι φύλλων ετησίως, τα οποία είτε καίγονται είτε αφήνονται να σαπίσουν. Η μετατροπή τους σε “δέρμα” που είναι ανθεκτικό, ελαφρύ και εύκολο στη ραφή και τη βαφή, μοιάζει να κερδίζει έδαφος μεταξύ σχεδιαστών και κατασκευαστών.
Νέα υφάσματα
Στη φετινή εβδομάδα μόδας του Παρισιού μία νέα συνεργασία μεταξύ σχεδιαστών, παραγωγών υφασμάτων και της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας DS Automobiles παρουσίασε μία πειραματική συλλογή ρούχων που παγιδεύουν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και το μετατρέπουν σε οξυγόνο. Πώς συμβαίνει αυτό; Τα ρούχα, παρόλο που η υφή και η εμφάνισή τους είναι κανονικά, έχουν μία επίστρωση από ζωντανά φύκια. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή στο πλύσιμο (μόνο στο χέρι και με ουδέτερο απορρυπαντικό) και στη φύλαξη. Έχουν επίσης ανάγκη να τα ψεκάζει κανείς καθημερινά με νερό και να τα εκθέτει στον ήλιο, ώστε να παραμένουν υγιείς οι μικροοργανισμοί που βρίσκονται επάνω τους. Ωστόσο, όσο τα φροντίζει κανείς σωστά, μπορούν να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από το περιβάλλον για πάντα.
Τέλος, μία ιδέα που εντάσσεται περισσότερο στο πνεύμα της ανακύκλωσης, αλλά σίγουρα μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη μείωση της μόλυνσης από πλαστικά, αφού δημιουργεί υφάσματα από χρησιμοποιημένες πλαστικές σακούλες. Το αποτέλεσμα είναι ένα υλικό που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, βλάπτει το περιβάλλον λιγότερο από το μαλλί, το βαμβάκι, το λινό, το μετάξι ή τον πολυεστέρα, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί κυρίως για αθλητικά ρούχα και παπούτσια, και, βεβαίως, μπορεί να ανακυκλωθεί με τον ίδιο τρόπο ξανά και ξανά.