Διαπραγματευτές από σχεδόν 200 χώρες συναντιούνται στη Βόννη σήμερα για να συζητήσουν για το κλίμα, ενώ η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επισκιάζει την απειλή της αύξησης των εκπομπών αερίων ρύπων.
Ο στόχος των συνομιλιών είναι απλός: αναζωπύρωση της δυναμικής για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Με απλά λόγια η φλόγα να παραμείνει αναμμένη, να μην χαθούν όλα αυτά τα βήματα που έγιναν μέχρι και λίγο πριν το ξέσπασμα του πολέμου.
Η Διάσκεψη θα θέσει τις βάσεις για έναν νέο γύρο συνομιλιών του ΟΗΕ αργότερα το 2022, στην Αίγυπτο, την COP27. Θα είναι επίσης μια ευκαιρία να δοκιμαστεί η αποφασιστικότητα των εθνών που αντιμετωπίζουν ένα μια σειρά κρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των κλιμακούμενων επιπτώσεων στο κλίμα, των γεωπολιτικών εντάσεων, της αιματοχυσίας στην Ουκρανία και της απειλής μιας καταστροφικής παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.
«Τολμηρά, συγκεκριμένα βήματα»
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι μια ατζέντα που μπορούμε να αντέξουμε να βάλουμε στο περιθώριο στο παγκόσμιο πρόγραμμά μας, δήλωσε η απερχόμενη επικεφαλής του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή Πατρίσια Εσπινόζα πριν από τη συνάντηση. Τόνισε επίσης ότι είναι επιτακτική ανάγκη τα έθνη να φτάσουν στη συνάντηση COP27 του ΟΗΕ τον Νοέμβριο προετοιμασμένα για να δείξουν ότι κάνουν «τολμηρά, συγκεκριμένα βήματα- υποστηριζόμενα από συγκεκριμένα σχέδια- για την επίτευξη της επείγουσας και μετασχηματιστικής φιλοδοξίας για το κλίμα που απλά πρέπει δείτε πριν να είναι αργά».
Οι κυβερνήσεις έχουν ήδη αποδεχθεί ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί σοβαρή απειλή για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη, και έχουν υποστηρίξει την άμεση δράση για τη μείωση των εκπομπών ορυκτών καυσίμων και την προετοιμασία για τις επιταχυνόμενες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης.
Η περίληψη της φετινής έκθεσης ορόσημο για το κλίμα από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση στη δράση «θα κλείσει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να διασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον για όλους».
Αλλά όπως πάνε τα πράγματα, ο κόσμος είναι απίθανο να μπορέσει να ανταποκριθεί στη δέσμευση της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα για περιορισμό της θέρμανσης «πολύ κάτω» από 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
«Υπάρχει ανησυχία»
«Υπάρχει αυτή η αποσύνδεση μεταξύ των επιστημονικών αποδεικτικών στοιχείων της παγκόσμιας κρίσης σε εξέλιξη, της δυνητικής βιασύνης προς τις μη διαχειρίσιμες κλιματικές επιπτώσεις, έναντι της έλλειψης δράσης», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Johan Rockstrom, διευθυντής του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων.
Ο κόσμος έχει θερμανθεί σχεδόν 1,2 βαθμούς Κελσίου μέχρι στιγμής -- αρκετά για να ξεκινήσει ένα κρεσέντο με θανατηφόρους καύσωνες, πλημμύρες και καταιγίδες που επιδεινώθηκαν από την άνοδο της θάλασσας.
Εστίαση χρηματοδότησης
Ενώ η διάσκεψη από τις 6 έως τις 16 Ιουνίου στη Βόννη είναι σε μεγάλο βαθμό μια τεχνική συνάντηση με στόχο την προετοιμασία για την Αίγυπτο, υπάρχουν ορισμένα βασικά ζητήματα προς συζήτηση. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη χρηματοδότηση από πλούσιους ρυπαίνοντες για να βοηθηθούν τα ευάλωτα αναπτυσσόμενα έθνη που είναι λιγότερο υπεύθυνα για την παγκόσμια θέρμανση να αντιμετωπίσουν τις ολοένα και πιο σκληρές συνέπειές της. Η υπόσχεση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως από το 2020 προς τα αναπτυσσόμενα έθνη για να προσαρμοστούν σε έναν κόσμο που θερμαίνεται δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί.
Εν τω μεταξύ, υπάρχουν αυξανόμενες εκκλήσεις για χρηματοδότηση «απώλειας και ζημίας» για χώρες που έχουν ήδη πληγεί από καταστροφικές επιπτώσεις στο κλίμα, με ειδικό διάλογο για το θέμα που προγραμματίζεται για αυτήν την εβδομάδα.
«Εύθραυστος» κόσμος
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία κινδύνευε να επιβραδύνει τη δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. «Αλλά νομίζω ότι αυτός ο πόλεμος απέδειξε ένα πράγμα: πόσο εύθραυστος είναι ο κόσμος στην εξάρτησή του από τα ορυκτά καύσιμα», πρόσθεσε.
Η εισβολή ώθησε χώρες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, να προσπαθήσουν να ενισχύσουν τον ενεργειακό εφοδιασμό. Έχει επίσης οδηγήσει στα ύψη τις τιμές του σιταριού και των λιπασμάτων. Οι φόβοι για επισιτιστική κρίση έχουν ενταθεί τις τελευταίες εβδομάδες, με την Ινδία να απαγορεύει τις εξαγωγές σιταριού μετά τους θερμότερους μήνες του Μαρτίου και του Απριλίου και Απρίλιο που έχουν καταγραφεί - σε μεγάλο βαθμό λόγω της κλιματικής αλλαγής - που έπληξαν σοβαρά τις σοδειές.
Στην πρώτη γραμμή το Ευρωκοινοβούλιο
Μια ευκαιρία για την επίδειξη πολιτικής βούλησης έρχεται την Τετάρτη, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συζητήσει και θα ψηφίσει για το εκτεταμένο κλιματικό σχέδιο της Ένωσης «Fit for 55». Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν θέσει ως στόχο να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990 και να επιτύχουν ουδετερότητα άνθρακα στην ήπειρο έως το 2050.
Τον Μάιο, μια ανάλυση από μη κερδοσκοπικούς ομίλους διαπίστωσε ότι οι χώρες της ομάδας των ισχυρότερων οικονομιών της G20 δεν έχουν ακόμη ενισχύσει τους στόχους μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου, παρά το γεγονός ότι συμφώνησαν να επανεξετάσουν τα σχέδιά τους, αναφέρει το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων.
Πέρυσι στη Γλασκώβη (COP26), οι χώρες υποσχέθηκαν νέες δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών μεθανίου, διακοπή της αποψίλωσης των δασών και άλλα μέτρα που - εκτός από τις υφιστάμενες εθνικές δεσμεύσεις μείωσης του άνθρακα - θα μπορούσαν θεωρητικά να περιορίσουν τη θέρμανση κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου.