Σε πολιτική συμφωνία κατέληξαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ώστε να ευθυγραμμιστεί η ΕΕ με τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη Σύμβαση του Ώρχους, σχετικά με την περιβαλλοντική δικαιοσύνη.
Τη Δευτέρα το απόγευμα, οι ευρωβουλευτές κατέληξαν σε άτυπη συμφωνία με τα κράτη μέλη σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού του Ώρχους. Η αναθεώρηση του κανονισμού του Ώρχους αποσκοπεί στο να διασφαλίσει ότι οι διοικητικές πράξεις της ΕΕ συνάδουν με τους πράσινους στόχους.
Ευκολότερη πρόσβαση στην επανεξέταση
Ομάδες ατόμων που αποτελούνται από τουλάχιστον 4000 πολίτες, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 250 από καθένα από τα πέντε κράτη μέλη, που έχουν συγκεκριμένες ανησυχίες σχετικά με τη συμβατότητα ορισμένων διοικητικών πράξεων με το περιβαλλοντικό δίκαιο, θα μπορούν να ζητήσουν επανεξέταση των διοικητικών αποφάσεων για τη συμμόρφωσή τους με το περιβαλλοντικό δίκαιο. Μέχρι τώρα, αυτό ήταν δυνατό μόνο για αναγνωρισμένες ΜΚΟ.
Επιπλέον, το κόστος της διαδικασίας επανεξέτασης θα πρέπει να είναι περιορισμένο, ώστε οι ΜΚΟ και οι ομάδες ατόμων να επωφελούνται από την πιο προσιτή πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Για να διασφαλιστεί αυτό, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα ζητήσουν αποζημίωση μόνο για εύλογο κόστος σε τέτοιες διαδικασίες.
Περισσότερες διοικητικές πράξεις που πρέπει να καλυφθούν
Σήμερα, είναι δυνατόν μόνο να ζητήσουμε επανεξέταση των διοικητικών πράξεων, οι οποίες συμβάλλουν συγκεκριμένα στην επίτευξη των στόχων περιβαλλοντικής πολιτικής. Με αυτήν τη συμφωνία, κάθε διοικητική πράξη που παραβιάζει την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ μπορεί να υπόκειται σε αναθεώρηση, ανεξάρτητα από τους στόχους πολιτικής της.
Όσον αφορά στις κρατικές ενισχύσεις, η Κομισιόν θα δημοσιεύσει μια ανάλυση των επιπτώσεων των πορισμάτων της επιτροπής Συμμόρφωσης της Σύμβασης του Ώρχους έως τα τέλη του 2022 σχετικά με την ανάγκη παροχής, στους πολίτες, πρόσβασης σε διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες και, ενδεχομένως, υποβάλλουν μέτρα για την αντιμετώπιση των θεμάτων έως το τέλος του 2023.
Διευρύνεται το πεδίο πρόσβασης στην περιβαλλοντική δικαιοσύνη
Επί του παρόντος, μια περιβαλλοντική αναθεώρηση μιας διοικητικής πράξης μπορεί να ζητηθεί μόνο για πράξεις «ατομικού πεδίου» (που αφορούν άμεσα ένα άτομο). Στο μέλλον, θα είναι δυνατό να ζητηθεί επανεξέταση για οποιαδήποτε μη νομοθετική διοικητική πράξη «γενικού πεδίου εφαρμογής». Ωστόσο, αυτό δεν θα ισχύει για διατάξεις τέτοιων πράξεων για τις οποίες η νομοθεσία της ΕΕ απαιτεί ρητά εκτελεστικά μέτρα σε επίπεδο ΕΕ ή σε εθνικό επίπεδο.
Η συμφωνία πρέπει ακόμη να εγκριθεί επισήμως τόσο από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων όσο και από την Ολομέλεια και το Συμβούλιο.
Λίγα πράγματα για τη Σύμβαση του Ώρχους
Η Σύμβαση του Ώρχους είναι Σύμβαση η οποία υπογράφηκε στην ομώνυμη πόλη της Δανίας το 1998. Η συγκεκριμένη Σύμβαση παρέχει το δικαίωμα, σε άτομα και ενώσεις, πρόσβασης σε πληροφορίες και συμμετοχή στη δικαιοσύνη σχετικά με ζητήματα του περιβάλλοντος.
Η ΕΕ μαζί με αρκετά κράτη (47 κράτη μέχρι το 2014) συμμετέχουν στη Σύμβαση. Η ΕΕ, μάλιστα, ενσωμάτωσε τους όρους των περιβαλλοντικών κανονισμών σε ευρωπαϊκή οδηγία το 2006. Το 2008 η ΜΚΟ Client Earth κατήγγειλε την ΕΕ για μη συμμόρφωσή της στις υποχρεώσεις της. Η επιτροπή Συμμόρφωσης της Σύμβασης κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα και συνέστησε στα ευρωπαϊκά όργανα να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα.
Η πολιτική συμφωνία που προέκυψε μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωκοινοβουλίου αποτελεί καρπό μιας πολύχρονης διαδικασίας διαπραγματεύσεων και μελετών, η οποία θα εξασφαλίσει τόσο την συμμόρφωση όσο και την προσαρμογή της ευρωπαϊκής δικαιοσύνης με τους κανόνες που ορίζει η Σύμβαση για την άσκησή της σε περιβαλλοντικά ζητήματα.