«Ήρθε η ώρα για αποκατάσταση των υγροτόπων» (It's time for wetland restoration), είναι το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), όλοι αυτοί οι υγρότοποι, καθώς και πολλοί άλλοι μικρότεροι, συνθέτουν μερικά από τα ομορφότερα τοπία της χώρας μας και αποτελούν περιοχές με σπουδαία αξία και σημασία τόσο για τη φύση όσο και για τον άνθρωπο.
Οι υγρότοποι επιτελούν μια σειρά από πολύτιμες οικολογικές λειτουργίες: φιλοξενούν πλούσια βιοποικιλότητα, συγκρατούν το νερό της βροχής και προστατεύουν από τις πλημμύρες, αμβλύνουν τις ακραίες θερμοκρασίες, βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα, αποθηκεύουν άνθρακα, σε ποσότητα μεγαλύτερη από ότι τα δάση και στηρίζουν ένα μεγάλο εύρος ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Κι όμως, όπως υπογραμμίζεται από τον ΟΦΥΠΕΚΑ, παρά τη μεγάλη τους αξία, ο εφετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων βρίσκει και πάλι υγροτόπους να απειλούνται και να εξακολουθούν να δέχονται πολλές πιέσεις.
Υπολογίζεται ότι από το 1700 έως σήμερα έχει εξαφανιστεί παγκοσμίως πάνω από το 80% των υγροτόπων, ενώ ένα στα τρία είδη γλυκού νερού και το 25% όλων των ειδών των υγροτόπων απειλούνται με εξαφάνιση.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΦΥΠΕΚΑ, Κώστας Τριάντης: «Η αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων αποτελεί πρόκληση για τις επόμενες δεκαετίες. Οι υγρότοποι, ιδιαίτερα οι νησιωτικοί, είναι από τα πλέον απειλούμενα οικοσυστήματα σε παγκόσμια κλίμακα. Τα συστήματα αυτά έχουν τεράστια σημασία για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τη βιοποικιλότητα και δεν πρέπει να χαθούν. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα προχωρήσουμε στην συμπλήρωση της καταγραφής των υγροτόπων των νησιών μας και θα προτείνουμε ολοκληρωμένα σχέδια αποκατάστασής και προστασίας τους».
Όπως έγινε γνωστό, 10 χρόνια μετά τη θεσμοθέτηση της προστασίας των μικρών νησιωτικών υγροτόπων με το Προεδρικό Διάταγμα της 12ης-06-2012 (ΑΑΠ 229/19.6.2012), ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) σχεδιάζει νέα ολοκληρωμένη πρόταση έργου για την προστασία και τη διατήρησή τους.
Μέσα από το έργο επιδιώκεται η επικαιροποίηση της γνώσης για την κατάσταση των υγροτόπων και η ενδυνάμωση του Οργανισμού για την αποτελεσματική παρακολούθησή τους, με απώτερο στόχο τη μείωση των περιστατικών υποβάθμισης και την αποκατάσταση της κατάστασης διατήρησής τους.
Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση για τους Υγροτόπους υπεγράφη στις 2 Φεβρουαρίου του 1971 στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν, στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας. Η συνθήκη Ραμσάρ αποσκοπεί στην προστασία και τη συνετή χρήση όλων των υγροτόπων μέσω τοπικών και εθνικών δράσεων και διακρατικής συνεργασίας, ως μια συνεισφορά στην αειφόρο ανάπτυξη.
Η Ελλάδα είναι από τα πρώτα κράτη που υπέγραψαν τη σύμβαση, τον Δεκέμβριο του 1975, βάσει της οποίας προστατεύονται 10 υγρότοποι: το Δέλτα του Έβρου, οι λίμνες Ισμαρίδα και Βιστωνίδα, το Πόρτο Λάγος και οι γύρω λιμνοθάλασσες, το Δέλτα του Νέστου και οι παρακείμενες λιμνοθάλασσες, η τεχνητή λίμνη Κερκίνη, οι λίμνες Βόλβη και Κορώνεια, το Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα, ο Αμβρακικός Κόλπος, η Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και η Λιμνοθάλασσα Κοτυχίου στον Νομό Ηλείας.