Η ραγδαία αλλαγή του κλίματος «χτυπά» στα πιο παγωμένα σημεία του πλαντήτη. Οι παγετώνες στην Ανταρκτική απειλούνται, μαζί και ο πλανήτης.
Κλιματική αλλαγή και υπερθέρμανση
Οι επιτπώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται αισθητές σε όλες τις ηπείρους και χρόνο με το χρόνο θα γίνονται όλο και πιο απειλητικές. Μάλιστα, αυτές οι επιτπώσεις έχουν διαφορετικές εκφράσεις από χώρα σε χώρα.
Σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές αντιμετωπίζουμε ακραία καιρικά φαινόμενα. Σε άλλες, η κλιμαιτκή αλλαγή οδηγεί σε μετατοπίσεις πληθυσμών, οξύνοντας και το μεταναστευτικό φαινόμενο. Οι νέες κλιματικές συνθήκες οδηγούν και συγκεκριμένα είδη ζώων σε εξαφάνιση, σε αναγκαστική μετακίνηση. Οδηγούμαστε έτσι σε διατάραξη των οικοσυστημάτων.
Καθοριστικός παράγοντας επιβάρυνσης της παραπάνω κατάστασης είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα. Η υπερθέρμανση του πλανήτη που φέρνει αυτό το ντόμινο εξελίξεων αφορά στην τεράστια ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου που απελευθερώνουν οι άνθρωποι στην ατμόσφαιρα.
Οι μελέτες δείχνουν ότι ο βιομηχανικός κόσμος έχει οδηγήσει στο διάστημα από το 1901 μέχρι και το 2010 σε άνοδο της μέσης στάθμης της θάλλασας κατά 19 εκατοστά! Σε αυτές τις συνθήκες απειλούνται τεράστιες εκτάσεις γης και τα οικοσυστήματά τους.
Το λιώσιμο των πάγων και οι συνέπειες
Το λιώσιμο των πάγων είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οδηγούν στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Πέρα από τη διαστολή του νερού που ζεσταίνεται και καταλαμβάνει περισσότερο χώρο με αποτέλεσμα να ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας, η άνοδος της θερμοκρασίας απελευθερώνει τεράστιες ποσότητες νερού στους ωκεανούς με το λιώσιμο των πάγων.
Ο ρόλος των ωκεανών
Οι ωκεανοί όλα αυτά τα χρόνια μετατρέπονται σε αποθήκες θερμότητας. Ως ένας φυσικός μηχανισμός του πλανήτη μας, οι ωεκανοί αποθηκεύουν μεγάλο μέρος της θερμότητας που προκύπτει από τις ατμοσφαιρικές αλλαγές για να διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα. Αλλά η υπερθέρμανση του πλανήτη διοχετεύει με μεγάλες ποσότητες θερμότητας τους ωκεανούς γεγονός που οδηγεί σε σοβαρές διατάραξεις τη ζωή εκεί και κατ' επέκταση και στην τροφική αλυσίδα.
Ρεκόρ ζέστης στην Ανταρκτική
Συγκεκριμένα όμως, στην Ανταρκτική το ρεκόρ ζέστης έχει σημάνει συναγερμό στην επιστημονική και τη διεθνή κοινότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επιβεβαίωσε φέτος ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός τον Φεβρουάριο του 2020 η Ανταρκτική «έπιασε» 18,3 βαθμούς Κελσίου. Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού είχε σημειώσει ότι
«η ανταρκτική χερσόνησος είναι μία από τις περιοχές του πλανήτη που θερμαίνεται ταχύτερα, σχεδόν 3 βαθμούς τα τελευταία 50 χρόνια. Αυτό το νέο ρεκόρ θερμοκρασίας είναι σύμφωνο με την κλιματική αλλαγή, που παρατηρούμε».
Ο «παγετώνας της αποκάλυψης»
Στην Ανταρκτική, περίπου το 98% της επιφάνειάς της είναι καλυμμένο με πάγο και το πιο χαρατκηριστικό παράδειγμα αυτή της εικόνας είναι ο παγετώνας Thwaites. Πρόκειται για το μεγαλύτερο κομμάτι πάγου στη γη με πλάτος 120 χλμ και βάθος μεταξύ 800 και 1200 μέτρα. Η, βιβλικών διαστάσεων, έκταση αυτού του παγετώνα του έχει δώσει το πρωσονύμιο «παγετώνας της αποκάλυψης» καθώς η διάλυσή του θα επέφερε σημαντικές αλλαγές στην εικόνα της ανταρκτικής και του πλανήτη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων.
Η ΕΕ στην ανταρκτική
Η ΕΕ έχει επιλέξει να ηγηθεί στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ανοίγοντας και νέους δρόμους οικονομικής δραστηριότητας. Σε διεθνές επίπεδο, με ισχυρό το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2015 υπογράφηκε η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η πρώτη νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα.
Έκτοτε η ΕΕ, με έναν από τους βασικούς της μοχλούς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διαμορφώνει μια συγκεριμένη πολιτική που στοχεύει στην πράσινη μετάβαση. Παράλληλα τρέχει προγράμματα επιτόπιας έρευνας σχετικά με την κλιματική αλλαγή για να υπάρξει έγκαιρη και ασφαλής πρόβλεψη στο πεδίο των περιβαλλοντικών εξελίξεων και όχι μόνο.
Η περίπτωση του Κρίσταψ είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα Ευρωπαίων ερευνητών που πραγματοποιούν έρευνες με τη στήριξη της ΕΕ.