Η συμφωνία για το κλίμα δεν μπορεί να φέρει σε πέρας τους στόχους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής χωρίς οικονομική στήριξη της ΕΕ και το Κοινωνικό Ταμείο για το κλίμα είναι βασικό εργαλείο στην προσπάθεια για δίκαιη μετάβαση.
Η ΕΕ σχεδιάζει να καθορίσει νέες απαιτήσεις μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις μεταφορές και κατασκευές, στα πλαίσια των προσπαθειών της για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.
Προκειμένου να στηρίξει τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις στην ενεργειακή αυτή μετάβασή, η Κομισιόν πρότεινε τη δημιουργία του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα με προϋπολογισμό ύψους 72δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2032. Η σύσταση του ταμείου συμπεριλαμβάνεται στο λεγομένο νομοθετικό πακέτο «Fit for 55», το οποίο σκοπεύει να επιτύχει τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Καταπολεμώντας την ενεργειακή φτώχεια
Η πρόταση την οποία κατάρτισε η επιτροπή περιβάλλοντος σε συνεργασία με την επιτροπή απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων, αποσκοπεί στη θέσπιση κοινών ορισμών για την ενεργειακή φτώχεια και τη φτώχεια κινητικότητας.
Η ενεργειακή φτώχεια αναφέρεται σε νοικοκυριά που επηρεάζονται ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα. Η φτώχεια κινητικότητας αναφέρεται σε νοικοκυριά που έχουν υψηλό κόστος μεταφοράς ή περιορισμένη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτά δημόσια ή εναλλακτικά μέσα μεταφοράς.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εστιάζει ιδιαίτερα στις κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νησιά, οι ορεινές και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές. Θέτει επίσης το σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα και στο κράτος δικαίου ως προϋπόθεση πρόσβασης των κρατών μελών στα κονδύλια.
Πώς μπορεί να βοηθήσει το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα;
Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα καλείται να υποστηρίξει συγκεκριμένα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας και φτώχειας κινητικότητας, τόσο βραχυπρόθεσµα όσο και µακροπρόθεσµα, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- Μείωση των ενεργειακών φόρων και τελών ή παροχή άλλων μορφών άμεσης εισοδηματικής στήριξης για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών των οδικών μεταφορών και των καυσίμων θέρμανσης. Αυτή στήριξη αναμένεται να καταργηθεί σταδιακά έως το τέλος του 2032.
- Παροχή κινήτρων για την ανακαίνιση κτιρίων και την μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα κτίρια
- Παροχή κινήτρων για τη μετάβαση από τα ιδιωτικά στα δημόσια μέσα μεταφοράς, την κοινή χρήση αυτοκινήτων και τη χρήση του ποδηλάτου
- Στήριξη της αγοράς μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων