Με τον κανονισμό για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ εξειδικεύονται οι προτεινόμενοι στόχοι για κάθε κράτος μέλος.
Η ΕΕ έχει θέσει φιλόδοξους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για να συμβάλλει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η Ένωση θέλει να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050-ένας στόχος που, σε συνδυασμό με τον ενδιάμεσο στόχο μείωσης των εκπομπών κατά 55% έως το 2030, συμπεριλαμβάνεται στην ευρωπαϊκό Νόμο για το Κλίμα.
Η ΕΕ έχει πάρει διάφορες πρωτοβουλίες για να πραγματοποιήσει αυτούς τους στόχους. Μια από αυτές είναι και η αναθεώρηση του κανονισμού επιμερισμού προσπαθειών, στα πλαίσια του νομοθετικού πακέτου «Fit for 55».
Τι είναι ο επιμερισμός προσπαθειών;
Ο κανονισμός για τον επιμερισμό προσπαθειών θέτει δεσμευτικούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε τομείς που δεν καλύπτονται από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ, όπως οι μεταφορές, η γεωργία και η διαχείριση αποβλήτων. Περίπου το 60% των συνολικών εκπομπών της ΕΕ προέρχεται από αυτούς τους τομείς.
Ο κανονισμός καθορίζει υποχρεωτικούς στόχους στις ετήσιες μειώσεις των εκπομπών για τις χώρες της ΕΕ για την περίοδο 2021-2030, έτσι ώστε να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη συμμετέχουν στις προσπάθειες για μείωση των εκπομπών στους προαναφερθέντες τομείς. Ο κανονισμός καθορίζει επίσης την ετήσια κατανομή των εκπομπών αλλά και τον τρόπο αξιολόγησης της προόδου.
Ο τρέχων στόχος για τους τομείς που καλύπτει ο κανονισμός για τον επιμερισμό προσπαθειών ανέρχεται στο 29% (έως το 2030). Στις 17 Μαΐου, η επιτροπή περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου ψήφισε υπέρ της αύξησης του στόχου στο 40%, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Ποιοί είναι οι προτεινόμενοι εθνικοί στόχοι;
Η δυνατότητα περικοπής εκπομπών διαφέρει από χώρα σε χώρα, γι' αυτό και ο καθορισμός των στόχων βασίζεται στο ΑΕΠ της κάθε χώρας. Οι προτεινόμενοι στόχοι για το 2030 κυμαίνονται από 10% έως 54%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005 και είναι εναρμονισμένοι με τον γενικό στόχο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών κατά 40%.
Καθορίζεται μία πορεία μείωσης εκπομπών, την οποία τα κράτη μέλη θα ακολουθούν για να μειώσουν με σταθερό ρυθμό τις εκπομπές τους από το 2021 έως το 2030. Ωστόσο, θα υπάρχει κάποια ευελιξία, καθώς για παράδειγμα τα κράτη μέλη μπορούν να δανείζονται, να μεταφέρουν ετήσιες κατανομές εκπομπών μεταξύ τους, από τον ένα χρόνο στον άλλο.
Η Επιτροπή έχει προτείνει την δημιουργία επιπλέον αποθεματικού που να συμπεριλαμβάνει πλεονάζουνες κατακρατήσεις εκπομπών CO2 από χώρες της ΕΕ, καθ' υπέρβασιν των στόχων που ορίζει ο κανονισμός για τη χρήση γης και τη δασοκομία. Τα κράτη μέλη που δυσκολεύονται να επιτύχουν τους εθνικούς στόχους μείωσης των εκπομπών τους θα μπορούν να ανατρέχουν στο αποθεματικό αυτό, υπό ορισμένες προϋποθέσεις (για παράδειγμα, εάν η ΕΕ στο σύνολό της πρέπει να επιτύχει τον κλιματικό της στόχο).
Τι προτείνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Τα μέλη της επιτροπής περιβάλλοντος το Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητούν περισσότερη διαφάνεια και λογοδοσία όσον αφορά τις μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα κράτη μέλη, καθώς και περισσότερη ευελιξία όσον αφορά τα επιδοτήματα μετάθεσης, δανεισμού και τα τραπεζικά επιδοτήματα. Τάσσονται επίσης κατά της δημιουργίας επιπλέον αποθεματικού.