Οι επικαιροποιημένοι κανόνες για την επιλογή των ενεργειακών έργων που θα χρηματοδοτηθούν αποσκοπούν σε βιώσιμες διασυνοριακές υποδομές, ευθυγραμμισμένες με την Πράσινη Συμφωνία.
Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Κοινοβουλίου ενέκρινε την Τρίτη (50 υπέρ, 13 κατά, 12 αποχές) τη θέση της σχετικά με τα κριτήρια και τη μεθοδολογία για την επιλογή ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ), όπως γραμμές ρεύματος υψηλής τάσης, αγωγούς ορυκτών καυσίμων, εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας και «έξυπνα» δίκτυα, τα οποία θα επωφεληθούν από ταχείες διοικητικές διαδικασίες και θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ.
Σταδιακή κατάργηση του φυσικού αερίου- Κατ' εξαίρεση μόνο η επιλογή του φυσικού αερίου
Οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου στηρίζουν τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης υποδομών υδρογόνου, καθώς και της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα και της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Επιμένουν επίσης στην ανάγκη υποστήριξης της συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία επιλογής. Τα επιλέξιμα έργα θα πρέπει επίσης να προωθούν την ολοκλήρωση της αγοράς και να αυξάνουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Σύμφωνα με τους κανόνες που προτείνουν οι ευρωβουλευτές, έργα που βασίζονται στο φυσικό αέριο δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Ωστόσο, μια προσωρινή παρέκκλιση θα επιτρέψει, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, έργα φυσικού αερίου από τον τέταρτο ή πέμπτο κατάλογο ΕΚΕ να είναι επιλέξιμα για ταχεία διαδικασία αδειοδότησης.
Τα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να εγκαταλείψουν τα στερεά ορυκτά καύσιμα, όπως ο άνθρακας, ο λιγνίτης, η τύρφη και ο πετρελαιούχος σχιστόλιθος, δηλώνουν οι ευρωβουλευτές. Προτείνουν επίσης τη χρηματοδότηση έργων που αναχρησιμοποιούν υφιστάμενες υποδομές φυσικού αερίου για τη μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου.
Να μην «τιμωρηθούν» οι καταναλωτές- όχι στην ενεργειακή φτώχεια
Οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν ότι τα επιλέξιμα έργα πρέπει να συνάδουν με την αρχή «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση», η οποία ορίζει ότι η ενεργειακή αποδοτικότητα είναι ο ευκολότερος τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων για τους καταναλωτές και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το κόστος των έργων θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι τελικοί χρήστες δεν επιβαρύνονται δυσανάλογα, ιδίως εάν αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενεργειακή φτώχεια.
Τέλος, η νομοθεσία δεν θα πρέπει να θίγει το δικαίωμα μιας χώρας να καθορίζει τον τρόπο χρήσης των ενεργειακών της πόρων και να καθορίζει το δικό της ενεργειακό μείγμα.
Δηλώσεις
«Στόχος της παρούσας αναθεώρησης είναι η ευθυγράμμιση του κανονισμού με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Θα πρέπει, ωστόσο, να έχουμε κατά νου ότι οι προτεραιότητες της Ενεργειακής Ένωσης εξακολουθούν να ισχύουν και θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται στους κανόνες που διέπουν τη χρηματοδότηση σημαντικών έργων ενεργειακών υποδομών. Εκτός από τα γενικά κριτήρια βιωσιμότητας, τα έργα θα εξακολουθήσουν να αξιολογούνται με βάση τη συμβολή τους στην ενεργειακή ασφάλεια, την ενοποίηση της αγοράς και την οικονομική προσιτότητα για τους τελικούς χρήστες», δήλωσε ο αρμόδιος ευρωβουλευτής Ζντζισλαου Κρασνοντέμπσκ (Συντηρητικοί, Πολωνία).
Επόμενα βήματα
Οι ευρωβουλευτές ψήφισαν για την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο με 52 ψήφους υπέρ, 15 κατά και 7 αποχές. Η διαπραγματευτική εντολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ανακοινωθεί κατά τη σύνοδο ολομέλειας στις 4-7 Οκτωβρίου. Το Συμβούλιο ενέκρινε τις θέσεις του επί του θέματος στις 11 Ιουνίου 2021.
Ο πέμπτος κατάλογος ΕΚΕ πρόκειται να επιλεγεί το φθινόπωρο του 2021 σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, αν και με αυστηρότερα κριτήρια βιωσιμότητας. Η Επιτροπή επικαιροποιεί τον κατάλογο των ΕΚΕ ανά διετία.
Σχετικές πληροφορίες
Στο ψήφισμά του (10 Ιουλίου 2020), το Κοινοβούλιο ζήτησε την αναθεώρηση του κανονισμού για τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας (ΔΕΔ-Ε), ο οποίος καθορίζει τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τις διασυνοριακές ενεργειακές υποδομές και περιγράφει τη διαδικασία επιλογής έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ). Τον Δεκέμβριο του 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της για την αναθεώρηση του κανονισμού ΔΕΔ-Ε.
Τα ΕΚΕ είναι έργα υποδομών που θεωρούνται ουσιώδη για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της διασύνδεσης μεταξύ των εθνικών αγορών, της μεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας, της ασφάλειας του εφοδιασμού και της προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.