Χρειαζόμαστε μια «συμφωνία του Παρισιού» κι έναν νόμο της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα ώστε να διασφαλιστεί η αποκατάσταση, η ανθεκτικότητα και η επαρκής προστασία των οικοσυστημάτων ως το 2050.
Ψήφισμα με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030: επαναφορά της φύσης στη ζωή μας» ενέκρινε την Τρίτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με 515 ψήφους υπέρ, 90 κατά και 86 αποχές. Το ψήφισμα αφορά την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.
Η φύση υποβαθμίζεται παγκοσμίως με ρυθμό πρωτοφανή: από τα οκτώ εκατομμύρια είδη που εκτιμάται ότι υπάρχουν συνολικά, ένα εκατομμύριο είδη απειλούνται με εξαφάνιση (IPBES). Στη βάση αυτών των δεδομένων, οι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τις φιλόδοξες προτάσεις που περιλαμβάνει η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα.
Στόχος της στρατηγικής είναι να διασφαλιστεί ότι έως το 2050 τα οικοσυστήματα θα έχουν αποκατασταθεί, θα έχουν γίνει ανθεκτικότερα και θα προστατεύονται επαρκώς, σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να στηρίξουν τις φιλόδοξες αυτές προτάσεις, οι ευρωβουλευτές ζητούν τη θέσπιση ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη βιοποικιλότητα, στο πρότυπο του νόμου για το κλίμα.
Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την έντονη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι η ΕΕ δεν πέτυχε τους στόχους που είχαν τεθεί για το 2020 για την προστασία της βιοποικιλότητας. Δηλώνουν ότι η νέα στρατηγική πρέπει να αντιμετωπίζει επαρκώς και τους πέντε κύριους παράγοντες αλλαγής: τις αλλαγές στη χρήση της γης και της θάλασσας, την άμεση εκμετάλλευση οργανισμών, την κλιματική αλλαγή, τη ρύπανση και την εισβολή ξένων ειδών. Επιμένουν επίσης ότι ποσό ύψους 20 δισ. ευρώ τον χρόνο πρέπει να κατευθύνεται σε δράσεις βιοποικιλότητας στην Ευρώπη.
Οι ευρωβουλευτές θεωρούν ακόμη ότι η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα πρέπει να αποτελέσει πρότυπο για μια νέα συμφωνία, αυτή τη φορά για τη βιοποικιλότητα. Ζητούν η νέα αυτή συμφωνία να εγκριθεί από τη διάσκεψη του ΟΗΕ που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2021 και θα καθορίσει τις παγκόσμιες προτεραιότητες βιοποικιλότητας για το 2030 και μετά.
Προστατευόμενο πρέπει να κηρυχθεί το 30% των περιοχών της ΕΕ
Μολονότι η ΕΕ διαθέτει ήδη το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο, οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι χρειάζεται ένα Σχέδιο της ΕΕ για την Αποκατάσταση της Φύσης. Επαναλαμβάνουν την έκκλησή τους να κηρυχθεί προστατευόμενο το 30% τουλάχιστον των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών της ΕΕ ως το 2030, αλλά και να προστατεύεται ακόμα πιο αυστηρά τουλάχιστον το ένα τρίτο αυτών των περιοχών, περιλαμβανομένου του συνόλου των πρωτογενών και των υπεραιωνόβιων δασών που σώζονται μέχρι σήμερα. Οι εθνικοί στόχοι θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορές ως προς το μέγεθος και το μερίδιο των φυσικών περιοχών σε κάθε κράτος μέλος.
Προστασία της άγριας ζωής
Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι δε θα πρέπει να υπάρξει επιδείνωση των τάσεων όσον αφορά τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και την «ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης» για όλα τα προστατευόμενα είδη και τους οικοτόπους μέχρι το 2030. Επιπλέον, θα πρέπει να επιτευχθεί αυτή η κατάσταση ή να εμφανίζεται ισχυρή τάση προς αυτή την κατεύθυνση για τουλάχιστον το 30% των ειδών και οικοτόπων τα οποία δεν είναι ήδη στην κατηγορία αυτή. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, η ΕΕ πρέπει να ηγηθεί των προσπαθειών για τον τερματισμό του εμπορίου ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου των μελών του σώματος των ειδών αυτών.
Βιοποικιλότητα σε αστικές περιοχές
Το Κοινοβούλιο στηρίζει τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας για τον οικολογικό προσανατολισμό των πόλεων, καθώς και την έγκριση δεσμευτικών στόχων για την αστική βιοποικιλότητα, π.χ. με τη θέσπιση ελάχιστου ποσοστού πράσινων στεγών σε νέα κτίρια και την απαγόρευση χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων.
Μέλισσες και άλλοι επικονιαστές
Οι ευρωβουλευτές αντιτίθενται στην ανανέωση της άδειας της γλυφοσάτης μετά την 31η Δεκεμβρίου 2022. Επαναλαμβάνουν την έκκλησή τους για επείγουσα αναθεώρηση της πρωτοβουλίας της ΕΕ για τους επικονιαστές, προκειμένου να συμπεριληφθεί ένα φιλόδοξο πανευρωπαϊκό πλαίσιο παρακολούθησής τους, με σαφείς στόχους και δείκτες. Στόχος είναι να ανακοπεί η μείωση του πληθυσμού των επικονιαστών, καθώς είναι απαραίτητοι για το περιβάλλον και την επισιτιστική ασφάλεια. Τονίζουν ότι, για να μειωθεί η χρήση εντομοκτόνων, οι αγρότες χρειάζονται περιβαλλοντικά ασφαλείς λύσεις για την προστασία των καλλιεργειών.
Ο εισηγητής César Luena (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε:
«Σήμερα ζητούμε την έγκριση ενός νόμου της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα, στο πρότυπο του νόμου για το κλίμα. Θα καθορίζει το πλαίσιο που θα διέπει την προστασία της βιοποικιλότητας έως το 2050, και θα περιλαμβάνει δεσμευτικούς στόχους για το 2030. Είμαι ικανοποιημένος διότι συμφωνήσαμε ως προς τους κύριους στόχους που περιλάμβανε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στηρίξαμε την κατάρτιση ενός σχεδίου της ΕΕ για την αποκατάσταση της φύσης. Στόχος είναι να αποκατασταθεί τουλάχιστον το 30% των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών της ΕΕ. Ευρεία στήριξη βλέπουμε και για τη θέσπιση ενός νόμου για την προστασία και τη βιώσιμη χρήση του εδάφους, καθώς και ενός σχεδίου για την κοινή αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της κρίσης βιοποικιλότητας».