Αν ο Γκάρι Λίνεκερ δεν ήταν Άγγλος, θα μπορούσε να τροποποιήσει την περίφημη ατάκα που τον έκανε διάσημο περισσότερο από τα γκολ του. Ως εξής: «Το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι που στο τέλος αυτοί που χάνουν είναι οι... Άγγλοι».
Οι ειδικοί του ποδοσφαίρου θα έχουν τον χρόνο να εξηγήσουν τι έγινε την Κυριακή το βράδυ στο Γουέμπλεϊ και το «It’s coming home» έγινε τελικά «It’s coming Rome». Και έχουν να αναλύσουν πολλά. Για τις λάθος επιλογές του Σάουθγκεϊτ κυρίως, που δεν κατάλαβε ότι σε ένα άθλημα ψυχολογίας δεν αφήνεις ποτέ έναν 19χρονο ποδοσφαιριστή να ρίξει την τελευταία σφαίρα. Γιατί απλώς είναι πέρα από τις δυνατότητές του.
Εδώ μας ενδιαφέρει μια άλλη παράμετρος. Όλο αυτό το επικό κλίμα που
δημιουργήθηκε για τη βέβαιη επικράτησή τους. Ενα κλίμα που εντέχνως χρησιμοποιήθηκε από τους αρχιτέκτονες του Brexit. Ο κωμικός Βρετανός πρωθυπουργός και οι στενοί συνεργάτες του, πάντα σε αρμονική συνεργασία με τα φίλια ΜΜΕ, ταύτισαν περίπου την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού με τη…δικαίωση του Brexit.
Έναν χρόνο μετά, η Βρετανία επιστρέφει στην κορυφή, σχολίαζαν ανοήτως οι φανατικοί του Brexit μετά από κάθε γκολ του Στέρλινγκ και του Χάρι Κέιν. Τόσο ασύστολα, τόσο ανερυθρίαστα. Τότε, ευτυχώς που ήρθε η στραβοκλωτσιά του Σάκα και γλιτώσαμε από τις νέες γελοιότητες του Τζόνσον και των ομοίων του. Πάντως, για να μιλήσουμε σοβαρά, επειδή το ποδόσφαιρο ίσως είναι το τελευταίο μεγάλο κοινωνικό φαινόμενο, μπορεί η ανάλυση ενός ποδοσφαιρικού τουρνουά να βοηθήσει στην εξαγωγή συμπερασμάτων που υπερβαίνουν τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου.
«Το αγγλικό ποδόσφαιρο δεν υπάρχει»
Οι Άγγλοι φίλαθλοι βιώνουν μια παράνοια. Νομίζουν ότι διαθέτουν το καλύτερο ποδόσφαιρο του κόσμου, ενώ το αγγλικό ποδόσφαιρο δεν υπάρχει. Η Πρέμιερ Λιγκ είναι βέβαιο ότι αποτελεί την πιο ποιοτική λίγκα του κόσμου, αλλά δεν είναι αγγλική. Για να είμαστε ακριβείς, το μόνο αγγλικό στοιχείο που διαθέτει είναι τα γήπεδα και οι φίλαθλοί της.
Αν κάποιοι θεωρούν υπερβολικό τον ισχυρισμό, ας παραθέσουμε ορισμένα στοιχεία. Πρώτον, όλοι οι προπονητές των μεγάλων ομάδων της Πρέμιερ Λιγκ είναι ξένοι. Ο Γκουαρντιόλα στη Σίτι, ο Τούχελ στην Τσέλσι, ο Κλοπ στη Λίβερπουλ, ο Αρτέτα στην Άρσεναλ, ο Νούνο Σάντο στην Τότεναμ. Ακόμη και ο Σόλσκιερ της Γιουνάιτεντ, μπορεί να έχει αγγλική «παιδεία» αλλά είναι Νορβηγός.
Δεύτερον, οι ιδιοκτήτες των σημαντικότερων κλαμπ είναι επίσης ξένοι. Αμερικανοί στη Λίβερπουλ και τη Γιουνάιτεντ, Ρώσοι στην Τσέλσι, Άραβες στη Σίτι. Τρίτον, μια μικρή και σχετικά περιορισμένη κατηγορία Άγγλων ποδοσφαιριστών παίζουν στα μεγάλα αγγλικά κλαμπ. Μάλιστα, απ' αυτή την ολιγομελή παρέα των Άγγλων ποδοσφαιριστών, σχεδόν κανένας δεν είναι πρωταγωνιστής στην ομάδα του.
Εφέτος στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ βρέθηκαν δύο ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ, η Τσέλσι και η Σίτι. Μόλις τέσσερις από τους 22 ποδοσφαιριστές που ξεκίνησαν τον αγώνα ήταν Άγγλοι. Όλοι οι άλλοι από τα πέρατα του κόσμου.
Πού θέλουμε να καταλήξουμε; Οι Άγγλοι άλλαξαν το ποδόσφαιρό τους. Το χαίρονται και το απολαμβάνουν κάθε Κυριακή στα ομορφότερα γήπεδα του κόσμου. Και καλά κάνουν. Όλες όμως οι αλλαγές έχουν ένα τίμημα. Το ποδόσφαιρό τους δεν διαθέτει πλέον δύο συστατικά, τον χαρακτήρα και την ταυτότητα. Σε εθνικό επίπεδο, είναι ένα ποδόσφαιρο χωρίς ταυτότητα. Άρα, ένα ποδόσφαιρο που θα γίνεται πάντα εύκολος στόχος για άλλα εθνικά σύνολα που διατηρούν την ταυτότητα και τον χαρακτήρα τους.
Όποιος δεν καταλαβαίνει τη διαφορά, ας φέρει στο μυαλό του μια φάση προς το τέλος της παράτασης του τελικού του EURO. Εκεί που ο Κιελίνι σχεδόν σβερκώνει τον πιτσιρικά Σάκα. Εκεί ο μπαρουτοκαπνισμένος Τορινέζος έβγαλε όλο τον ιταλικό χαρακτήρα: σκοπιμότητα, τσαμπουκά και τεράστια αυτοπεποίθηση. Ο μικρός Άγγλος έμοιαζε με ένα γατάκι που το κυνηγούσε ένα ντόμπερμαν. Πώς να ευστοχήσει, λοιπόν, δεκαπέντε λεπτά αργότερα στο πιο κρίσιμο πέναλτι;