Σε χώρες του εξωτερικού αναζητούνταν, μέχρι πρότινος, καλές πρακτικές κυκλικής οικονομίας σε μια προσπάθεια εξασφάλισης επάρκειας φυσικών πόρων, μείωσης των αποβλήτων και περιορισμού του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των κοινωνιών μέσα από έξυπνες και οικονομικά βιώσιμες λύσεις.
Σήμερα, η ανακύκλωση νερού σε ξενοδοχεία, οι πράσινες προμήθειες από τοπικούς παραγωγούς και η παραγωγή ενέργειας από ληγμένα τρόφιμα, απόβλητα ξύλων και κλαδέματα, ακόμη και κτηνοτροφικά απόβλητα, εφαρμόζονται στην πράξη στην Κεντρική Μακεδονία και παρουσιάζονται μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα ως καλές πρακτικές σε άλλες χώρες.
«Υπάρχει, πράγματι, μια αλλαγή», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο περιβαλλοντολόγος, διαχειριστής έργων στην αναπτυξιακή εταιρεία Ανατολική ΑΕ, Χρήστος Καρκανιάς, με αφορμή την παρουσίαση των καλών αυτών πρακτικών από την Κεντρική Μακεδονία στα ευρωπαϊκά έργα Cesme+ Κυκλική οικονομία για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και Since- AFC Project του προγράμματος Interreg Europe για την κυκλική οικονομία στον αγροδιατροφικό τομέα.
Ο κ. Καρκανιάς τονίζει, μάλιστα, ότι παλαιότερα γίνονταν κάποιες δράσεις που ήταν δύσκολο να εντοπιστούν, ωστόσο πλέον η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει αναπτύξει τον μηχανισμό καινοτομίας και επιχειρηματικότητας- υπηρεσία μιας στάσης, όπου μπορεί κάθε ενδιαφερόμενη επιχείρηση να βρει πληροφορίες και να εφαρμόσει πρακτικές κυκλικής οικονομίας.
Καλές πρακτικές στα ξενοδοχεία
Σε ό,τι αφορά τον ξενοδοχειακό κλάδο, ο κ. Καρκανιάς αναφέρει τις περιπτώσεις των ξενοδοχείων Sani και Porto Carras στη Χαλκιδική και της εταιρείας Sychem στη Θεσσαλονίκη.
Συγκεκριμένα, σχολιάζει ότι το Sani ανακυκλώνει το νερό που χρησιμοποιεί για το πότισμα των περιφερειακών του κήπων, υλοποιεί την ανακύκλωση σε υψηλά ποσοστά με χαρακτηριστικό το 49% το 2016, και προμηθεύεται φρούτα, λαχανικά και πρώτες ύλες από τοπικούς παραγωγούς που βρίσκονται κοντά στη μονάδα για να μειώσει την κατανάλωση καυσίμων για τη μεταφορά τους. Στο Porto Carras γίνεται επίσης ανακύκλωση νερού αλλά και διαχείριση λυμάτων σε συνδυασμό με τον βιολογικό καθαρισμό, για την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού που τροφοδοτεί κάποιες αγροτικές καλλιέργειες.
Η εταιρεία Sychem, άλλωστε, εφαρμόζει ένα σύστημα διαχείρισης νερού και παραγωγής ενέργειας, μέσω του οποίου παράγεται θερμότητα για την πισίνα και τη θέρμανση των χώρων του ξενοδοχείου.
Ενέργεια από τρόφιμα, ξύλα και απόβλητα
Αρκετά χρόνια, άλλωστε, εφαρμόζονται στην περιοχή πρακτικές παραγωγής ενέργειας από διάφορους τύπους αποβλήτων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της ΕΛΔΙΑ (Ελληνικής Διαχείρισης Απορριμμάτων ΑΕ) στη Νεοχωρούδα όπου γίνεται η επεξεργασία αποβλήτων ξύλου και κλαδεμάτων από δήμους για την παραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα ληγμένα τρόφιμα προωθούνται σε επιχειρήσεις για την παραγωγή βιοαερίου.
Στο ίδιο πνεύμα, το Βιοαέριο Λαγκαδά παράγει θερμική και ηλεκτρική ενέργεια από το βιοαέριο που παράγεται μέσω της αναερόβιας ζύμωσης των κτηνοτροφικών αποβλήτων, ενώ στη διαδικασία χρησιμοποιούνται και υπολείμματα από την καλλιέργεια του καλαμποκιού.
Στις καλές πρακτικές το Staramaki αλλά και η πίτσα από προϊόντα της ζύμωσης κρασιού
Στη λίστα με τις καλές πρακτικές που παρουσιάζονται στα ευρωπαϊκά έργα περιλαμβάνονται, επίσης, το γνωστό Staramaki, καλαμάκια και αναδευτήρια από το φυσικό στέλεχος του σιταριού, το έργο «ΚάΦσιμο» για την παραγωγή θερμικής ενέργειας από υπολείμματα καφέ αλλά και η παρασκευή προϊόντων άρτου (πίτσας, ψωμιού και γλυκών) με υποπροϊόντα της ζύμωσης του κόκκινου κρασιού σε οινοποιείο που λειτουργεί στην Ιερισσό της Χαλκιδικής.
Τα έργα Cesme+ και Since- AFC βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης, ενώ χαρακτηριστική παράμετρός τους είναι και η ανταλλαγή εμπειριών και η επίτευξη αλλαγών πολιτικής που θα υποστηρίξουν την ανάκαμψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τον COVID-19, μέσω της προσαρμογής τους στην Κυκλική Οικονομία.
Τέτοιες πρακτικές, ενδεικτικά, μπορούν να σχετίζονται με την πρόσφατη ενεργειακή κρίση στη μετά COVID εποχή, την αύξηση του κόστους συσκευασίας και την ανάγκη προώθησης βιώσιμων συσκευασιών, την ενίσχυση τοπικών αλυσίδων αξίας, πιλοτικά έργα του ακαδημαϊκού και ερευνητικού χώρου για βιώσιμη επανεκκίνηση των τοπικών αγορών και των ΜμΕ κ.ά.