Ο τομέας στον οποίο επικεντρώνεται η προσπάθεια για μείωση των τροχαίων και αύξηση των ποσοστών της οδικής ασφάλειας είναι η συμπεριφορά των χρηστών των δρόμων, τόσο των πεζών όσο και των οδηγών οχημάτων.
Η ασφαλής οδήγηση απαιτεί πλήρη συγκέντρωση του οδηγού. Ωστόσο, καθώς είναι μια εργασία που εκτελείται τακτικά, σταδιακά γίνεται ρουτίνα και οι οδηγοί γίνονται σίγουροι για τις ικανότητές τους.
Παρόλα αυτά, ο βαθμός προσοχής που απαιτείται για την αποτελεσματική και ασφαλή λειτουργία ενός μηχανοκίνητου οχήματος σημαίνει ότι ακόμη και μικρές περιπτώσεις απώλειας συγκέντρωσης ή εφησυχασμού μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικές ατυχίες. Γι' αυτό είναι σημαντικό για τους οδηγούς να γνωρίζουν τους δικούς τους περιορισμούς, δεδομένου ότι το 90% των περιστατικών οδικής κυκλοφορίας οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος, σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές.
Η εκπαίδευση και η κατάρτιση είναι βασικοί παράγοντες για την ενστάλαξη κατάλληλων συμπεριφορών και συμπεριφορών στους χρήστες του δρόμου. Ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας στηρίζει πλήρως αυτή την προσπάθεια και συχνά υλοποιεί εκστρατείες για την ενθάρρυνση της εκπαίδευσης οδηγών και της οδικής ασφάλειας, ακολουθώντας τις κατευθύνσεις που υποδεικνύουν ερευνητές, οργανισμοί και η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), η οποία εκπροσωπεί τους 16 μεγάλους κατασκευαστές αυτοκινήτων, φορτηγών και λεωφορείων στην Ευρώπη.
Είναι ζωτικής σημασίας οι οδηγοί να γνωρίζουν τους κινδύνους της ταχύτητας και την επίδραση του αλκοόλ ή των ναρκωτικών στην ικανότητα ενός χειριστή να ελέγχει το όχημά του.
Οι συνήθειες και η τεχνολογία αλλάζουν επίσης. Η οδήγηση με αλκοόλ, αν και έχει πτώση στην Ευρώπη, εξακολουθεί να εμπλέκεται στο 25% των ατυχημάτων παρά το 1% του συνολικού χιλιομέτρου που καλύπτει. Η ευρεία χρήση τεχνολογιών που αποσπούν την προσοχή, όπως τα κινητά τηλέφωνα, μπορεί επίσης να αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα τροχαίου ατυχήματος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλές χώρες έχουν απαγορεύσει τη χρήση κινητών τηλεφώνων, εν μέρει ή πλήρως, και γιατί τα μέγιστα επίπεδα αλκοόλ στο αίμα μειώνονται από τις αρχές σε όλη την Ευρώπη.
Παράγοντες που μειώνουν τον κίνδυνο τροχαίου
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο τραυματισμού στους δρόμους για όλους τους τύπους οχημάτων και περιλαμβάνουν:
- Περισσότερη εκπαίδευση και περισσότερη εμπειρία.
- Οδηγική συμπεριφορά κατάλληλη για τις συνθήκες.
- Φοράτε κατάλληλο εξοπλισμό ασφαλείας.
- Δεν οδηγείτε ή περπατάτε υπό την επήρεια ουσιών, αλκοόλ κλπ.
- Προσεκτική χρήση εξοπλισμού ασφαλείας του οχήματος (όπως ζώνες ασφαλείας, παιδικά καθίσματα κ.λπ.).
- Η χρήση εξοπλισμού ορατότητας.
Η επιβολή των υφιστάμενων κανόνων οδήγησης είναι ζωτικής σημασίας, καθώς περίπου το 65% των θανατηφόρων ατυχημάτων προκαλούνται από την παραβίαση των κανόνων κυκλοφορίας. Οι χρήστες του δρόμου περιλαμβάνουν τόσο τους οδηγούς όσο και τους πεζούς και τους ποδηλάτες (οι λεγόμενοι «ευάλωτοι χρήστες του δρόμου»).
Το 90% όλων των τροχαίων ατυχημάτων σήμερα συνδέονται με ανθρώπινα λάθη. Στο 30% των θανατηφόρων ατυχημάτων η ταχύτητα είναι ο κύριος παράγοντας, ενώ η απόσπαση της προσοχής προκαλεί το 10-30% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα. Εξίσου ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το 25% όλων των τροχαίων ατυχημάτων στην Ευρώπη σχετίζονται με το αλκοόλ.
Η εκπαίδευση και η κατάρτιση είναι βασικοί παράγοντες για την κατάλληλη συμπεριφορά των χρηστών του δρόμου. Είναι ζωτικής σημασίας οι οδηγοί να γνωρίζουν τους δικούς τους περιορισμούς, τους κινδύνους ταχύτητας ή γραπτών μηνυμάτων πίσω από το τιμόνι και την επίδραση του αλκοόλ ή των ναρκωτικών στην ικανότητά τους να οδηγούν. Η επιβολή των υφιστάμενων νόμων για την κυκλοφορία είναι επίσης ζωτικής σημασίας, καθώς περίπου το 65% των θανατηφόρων ατυχημάτων προκαλούνται από παραβιάσεις των κανόνων κυκλοφορίας.