Η μετάλλαξη «Όμικρον» του κορωνοϊού έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία σε όλη την Ευρώπη με την Ελλάδα να βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που έχουν ήδη λάβει μέτρα προστασίας.
Το Ισραήλ έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που έκλεισε εντελώς τα σύνορα της για αλλοδαπούς, εξαιτίας της εξάπλωσης της μετάλλαξης στην Ευρώπη. Την ίδια ώρα οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη ανακοινώσει μέτρα περιορισμού.
Τι λένε οι Έλληνες επιστήμονες για την νέα μετάλλαξη
Για την ώρα η χώρα μας δεν έχει κάποιο επιβεβαιωμένο κρούσμα της μετάλλαξης «Όμικρον», όπως διαβεβαίωσε την Παρασκευή ο πρόεδρος του ΙΙΒΕΑΑ Δημήτρης Θάνος. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τους πολίτες αλλά εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι τα εμβόλια είναι ικανά για να παρέχουν την απαιτούμενη προστασία.
Ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα φτάσουμε σε ποσοστά 80% για το τείχος ανοσίας μέχρι το τέλος της χρονιάς. Ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, εξήγησε ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχει εμβολιαστεί πλήρως ένα ποσοστό 65%. Αν μέσα σε αυτό βάλουμε και ένα 15% που υπολογίζεται ότι θα έχει αποκτήσει φυσική ανοσία μέσω της νόσησης τότε το ποσοστό φτάνει το 80%. Σύμφωνα με τον κ. Σαρηγιάννη τότε θα φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα για το τείχος ανοσίας. Οπως ανέφερε πριν από δυο μέρες φτάσαμε στην κορύφωση αυτού του κύματος και εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι από εδώ και πέρα θα υπάρξει αποκλιμάκωση. Ο κ. Σαρηγιάννης τόνισε ότι πρέπει να εφαρμοστεί η χρήση μάσκας και στους εξωτερικούς χώρους. Παράλληλα υποστήριξε ότι πρέπει να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο για τις αποστάσεις στην εκπαίδευση και να αυξηθεί η τηλεργασία προκειμένου να μειωθεί η κινητικότητα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Ο Αλκιβιάδης Βατόπουλος μιλώντας το πρωί της Κυριακής ξεκαθάρισε ότι δύσκολα θα εμφανιστεί κάποια παραλλαγή του ιού που θα είναι ισχυρότερη από τα εμβόλια. Στο ίδιο μήκος κύματος κυμάνθηκε και ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος που τόνισε την μεγάλη ανάγκη για εμβολιασμό, όσοι δεν το έχουν κάνει, αλλά και για αυτούς που υπάρχει σύσταση για αναμνηστική δόση.
Από την πλευρά του ο Ευάγγελος Μανωλόπουλος ανέφερε ότι τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας δεν είναι τόσο ανησυχητικά και εμφανίστηκε σίγουρος ότι το εμβόλιο μπορεί να προστατέψει τους πολίτες. Συγκεκριμένα τόνισε ότι το χειρότερο σενάριο είναι να μειώνει λίγο την αποτελεσματικότητα όπως έγινε και με την μετάλλαξη «Δέλτα».
Το αισιόδοξο είναι ότι οι εμβολιασμοί συνεχίζονται με τους ρυθμούς του περασμένου Μαρτίου, όπως δήλωσε στον ΣΚΑΪ ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιώργος Γεωργαντάς, τονίζοντας ότι χθες άγγιξαν τους 90.000.
«Χθες ξεπεράσαμε τον αριθμό των 7 εκατ. πολιτών που έχουν εμβολιαστεί με πρώτη δόση και γύρω στα 6,4 εκατ. είναι οι πλήρως εμβολιασθέντες. Παράλληλα, γίνονται πολλοί εμβολιασμοί και της τρίτης δόσης κάθε ημέρα. Χθες συνολικά έγιναν 90.000 εμβολιασμοί στη χώρα. Φτάνουμε δηλαδή τις 100.000 την ημέρα, όπως ήταν τον Μάρτιο-Απρίλιο, που ήταν σε πλήρη εξέλιξη το εμβολιαστικό πρόγραμμα. Η κινητικότητα που υπάρχει μας κάνει αισιόδοξους. Με την πρώτη δόση, αυτοί που έρχονται κι εμβολιάζονται περίπου 20.000 κάθε μέρα, αλλά και 60.000-70.000 που εμβολιάζονται με την αναμνηστική δόση. Αυτή τη στιγμή, το 75% του ενήλικου πληθυσμού έχει εμβολιαστεί», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργαντάς.
Παράλληλα, τόνισε ότι αυτή τη στιγμή δεν απαιτείται η λήψη νέων μέτρων. «Η οικονομία και η αγορά είναι ανοιχτή και θα δούμε πως θα αποδώσουν τα υπάρχοντα μέτρα. Δε χρειάζεται κάτι άλλο αυτή τη στιγμή», ανέφερε και πρόσθεσε ότι η μάσκα πρέπει να τηρείται, ακόμα και σε εξωτερικούς χώρους, όπου υπάρχει συνωστισμός.
Το ελληνικό υπουργείο υγείας ανακοίνωσε το απόγευμα της Παρασκευής τα μέτρα που ισχύουν για τις πτήσεις από τις εξής χώρες: Νότια Αφρική, Μποτσουάνα, Ναμίμπια, Λεσότο, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Εσουατίνι, Ζάμπια και Μαλάουι.
Συγκεκριμένα:
- Επιτρέπεται η είσοδος μόνο Ελλήνων υπηκόων και άλλων υπηκόων μόνο για απολύτως απαραίτητες (essential) μετακινήσεις, με την προϋπόθεση μοριακού ελέγχου (PCR) 72 ωρών, ανεξαρτήτως της εμβολιαστικής τους κατάστασης.
- Για την είσοδό τους απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παροχή άδειας από τις κατά τόπους Πρεσβείες, Προξενεία και Προξενικές Αρχές άλλων χωρών, που εκπροσωπούν τη xώρα μας, σε περίπτωση απουσίας Ελληνικής Πρεσβείας.
- Κατά την είσοδό τους στη χώρα θα γίνεται καθολικός έλεγχος με ταχύ αντιγονικό τεστ (Rapid Antigen Test).
- Μετά την είσοδο στη χώρα θα επιβάλλεται περιορισμός τους σε ξενοδοχεία καραντίνας για 10 ημέρες και επανέλεγχός τους με την παρέλευση του δεκαημέρου και λήξη της καραντίνας με την προϋπόθεση αρνητικού μοριακού ελέγχου (PCR).
Το υπουργείο Υγείας επισημαίνει ότι έως σήμερα δεν υπάρχουν απευθείας πτήσεις με τις συγκεκριμένες χώρες.
11 απαντήσεις του Μόσιαλου στα βασικά ερωτήματα για την «Όμικρον»
Με ανάρτησή του ο Ηλίας Μόσιαλος απαντά σε 11 βασικά ερωτήματα για τη μετάλλαξη «Όμικρον», μιας και τα τελευταία 24ωρα, τα βλέμματα των επιστημόνων από όλο τον κόσμο. Συγκεκριμένα ο καθηγητής αναφέρει:
Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος πέρα από τους προφανείς, που κάνει τους επιστήμονες να ανησυχούν;
Θα πρέπει να διερευνηθεί προφανώς όλο το φάσμα των νέων μεταλλάξεων αλλά ειδικότερα μία από αυτές (στη θέση 681) μας δίνει ενδείξεις πως η νέα παραλλαγή είναι αρκετά μεταδοτική. Εκεί ίσως έγκειται η ανησυχία. Επίσης έχουμε 50 συνολικά μεταλλάξεις στη νέα παραλλαγή, 32 εκ των οποίων στην πρωτεΐνη ακίδα. Επομένως έχουμε διπλάσιο αριθμό μεταλλάξεων στην πρωτεΐνη ακίδα σε σύγκριση με την παραλλαγή Δέλτα.
Άρα δεν είναι πιο επικίνδυνη παραλλαγή;
Δεν το γνωρίζουμε ακόμα. Θα περιμένουμε την ανάλυση των δεδομένων τις επόμενες εβδομάδες.
Είναι πιο μεταδοτική από την Δέλτα;
Δεν το γνωρίζουμε ακόμη ούτε αυτό. Αν δεν είναι δεν θα υπάρχει ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας.
Πως θα το μάθουμε αυτό;
Οι υγειονομικές αρχές της Νότιας Αφρικής, έχουν ένα επαρκές δίκτυο επιδημιολογικής επιτήρησης. Καταγράφουν τις εισαγωγές στα νοσοκομεία (σε σύγκριση με την Δέλτα) αλλά και την έκβαση της νοσηλείας. Έτσι τις επόμενες εβδομάδες θα ξέρουμε αν η διασπορά της νέας παραλλαγής είναι μεγαλύτερη ή όχι και πόσο αποτελεσματικά είναι τα εμβόλιά όσον αφορά την αποτροπή σοβαρής λοίμωξης και νοσηλειών.
Ξέρουμε εάν έχει επιπτώσεις η νέα παραλλαγή στην κλινική εικόνα της λοίμωξης;
Για την ώρα δεν έχουν αναφερθεί διαφορετικά ή σοβαρότερα συμπτώματα.
Τι επιπτώσεις έχει η νέα παραλλαγή στις τωρινές μεθόδους διάγνωσης;
Φαίνεται πως δεν θα υπάρχει πρόβλημα ανίχνευσης με τα τωρινά rapid test. Τα δε εργαστηριακά μοριακά τεστ έτσι κι αλλιώς τροποποιούνται πολύ εύκολα από τη στιγμή πού έχουμε γνώση της γενετικής αλληλουχίας.
Τι επιπτώσεις θα έχει στις τωρινές φαρμακευτικές παρεμβάσεις;
Δεν έχουμε προφανώς μελέτες ώστε να έχουμε εικόνα για το εάν επηρεάζονται τα εμβόλια, αλλά δεδομένου πως οι εμβολιασμένοι άνθρωποι που κόλλησαν δεν έχουν σοβαρά συμπτώματα μπορούμε να μένουμε αισιόδοξοι. Από τα σημεία που βρίσκονται οι μεταλλάξεις στην νέα παραλλαγή, μπορούμε να υποθέσουμε πως ίσως να υπάρξει κάποια μείωση της αποτελεσματικότητας των μονοκλωνικών αντισωμάτων αλλά δεν έχουμε ακόμα περαιτέρω στοιχεία. Και να μην ξεχνάμε, πως για την ώρα, η παραλλαγή έχει ταυτοποιηθεί σε λιγότερους από 100 ανθρώπους.
Θα έχουμε και άλλες παραλλαγές στο μέλλον;
Ναι. Είχαμε εκατοντάδες μέχρι στιγμής και δεν τις ξέρουμε όλες. Ορισμένες μόνο από αυτές ήταν τελικά σημαντικές, όπως η Άλφα και η μετάλλαξη Δέλτα.
Γιατί λέτε ότι δεν τις ξέρουμε όλες;
Γιατί μέχρι στιγμής το 80% της ταυτοποίησης των αλλαγών του ιού έχει γίνει στις χώρες της Βόρειας Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, είναι πάρα πολύ πιθανό να είχαμε αρκετές παραλλαγές και σε άλλες περιοχές που πέρασαν απαρατήρητες ή που είχαν μικρή διασπορά και μη σημαντικές επιπτώσεις.
Οι εταιρείες ανακοινώνουν πως θα ξεκινήσουν την έρευνα για παραγωγή νέων εμβολίων.
Καλά κάνουν αλλά αυτό δεν πρόκειται βέβαια να συμβεί άμεσα. Θα χρειαστούν μερικές εβδομάδες (ίσως 6-8) και μετά μαζική παραγωγή και διανομή. Και βέβαια θα πρέπει να ακολουθήσουν οι μαζικοί εμβολιασμοί. Άρα μιλάμε για διαθεσιμότητα από την άνοιξη και μετά. Αλλά το πρόβλημα και τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμένων στην Αφρική και σε πολλές χώρες την Ασίας θα παραμείνει. Χρειαζόμαστε επομένως ταυτόχρονα μια παγκόσμια πολιτική για την διαθεσιμότητα των εμβολίων, κάτι που είχα επισημάνει ήδη από τον Μάρτιο του 2020.
Και μέχρι τότε τι κάνουμε;
Οι εμβολιασμένοι δρομολογούμε και κάνουμε καταρχάς την τρίτη δόση. Όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί πρέπει να εμβολιαστούν άμεσα. Δεν ξέρουμε εάν θα επικρατήσει η νέα παραλλαγή. Αλλά είναι πολύ πιθανό να έχουμε επαρκή προστασία από τα υπάρχοντα εμβόλια, ιδιαίτερα όσοι έχουμε κάνει και τις 3 δόσεις.