Λίγες τραγωδίες έχουν αγγίξει τέτοια ευαίσθητη χορδή όσο η φωτιά στο Μάτι.
Και αν υπήρχαν αρχικά ενδείξεις ή υποψίες για τις τραγικές ολιγωρίες των ανευθυνοϋπεύθυνων, η εξαιρετική δημοσιογραφική έρευνα της «Καθημερινής» αποδεικνύει τους χειρότερους φόβους μας. Τώρα που τα στόματα ανοίγουν, θα μάθουμε κι άλλα -δυστυχώς.
Παρακινημένος από το δημοσιογραφικό ένστικτο, έχοντας ακούσει τα όσα ανατριχιαστικά αποτυπώνονται στους διαλόγους του τότε αρχηγού της Πυροσβεστικής με τον πραγματογνώμονα Λιότσιο και έχοντας δει το ρεπορτάζ του Αλέξη Παπαχελά, με τις μνήμες νωπές, τράβηξα για το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι.
Ξέρω ότι η ζωή συνεχίζεται, ακόμη και πάνω στα καπνίζοντα ακόμη ερείπια. Αλλά μου ήρθε αναγούλα όταν στο μαρτυρικό λιμανάκι της Αργυράς Ακτής, σε εκείνο το σημείο που πριν από δύο μόλις καλοκαίρια κάηκαν άνθρωποι, σε εκείνη την ταβέρνα που ο στρατός μοίραζε τρόφιμα στους πυρόπληκτους, κάποιοι έτρωγαν αμέριμνα, απολαμβάνοντας (!) παραλία και ψαράκι. Πώς μπορούν;
Κάποιος ψάρευε, κάποιοι έκαναν μπάνιο. Πώς μπορούν;
Η δημοσιογραφία, λένε, πρέπει να είναι αμερόληπτη, αποστασιοποιημένη, ψύχραιμη. Λυπάμαι, αλλά αυτή τη φορά δεν θα είμαι τίποτα από όλα αυτά.
Γύρισα όλο το Μάτι, είδα τα στενά δρομάκια-παγίδες, τα τυφλά σημεία, τα αδιέξοδα, την πυκνή άναρχη δόμηση, την έλλειψη διεξόδου προς τη θάλασσα. Ενιωσα να πνίγομαι. Εν τω μεταξύ, κόσμος με μαγιό, πετσέτες πηγαινοερχόταν αμέριμνος στα ξενοδοχεία, στα καφέ, στις παραλίες. Πώς μπορούν;
Πήγα πιο πάνω, στον Νέο Βουτζά. Από εκεί κατέβηκε η πύρινη λαίλαπα. Ερημιά, μιζέρια, ανατριχίλα στα καμένα σπίτια. Σε ένα ανηφορικό δρομάκι έπαιζαν μόνο 3-4 παιδάκια.
Ξανακατέβηκα στο Μάτι. Και έψαξα τη μαρτυρική οδό Πανός. Είναι μόλις στα πενήντα μέτρα από τη Μαραθώνος. Ξαφνικά, ορθώθηκε μπροστά μου ο λευκός μακάβριος σταυρός. Για να θυμίζει το έγκλημα που έγινε εκεί. Στο σημείο που έχασαν τη ζωή τους τόσοι άνθρωποι. Εκεί που όπως έλεγαν με την ξύλινη υπηρεσιακή γλώσσα τους οι πυροσβέστες στη «Ζούγκλα έχουμε Ε10». Εκεί που η οικογένεια Χερουβείμ -η μάνα με τα δυο της παιδιά- κάηκαν ζωντανοί. Και γείτονες.
Γυρίζω το βλέμμα μου δεξιά, στο ακριβώς απέναντι σπίτι. Το μισό καμένο, ο επάνω όροφος άθικτος. Ξαφνικά, διακρίνω ανάμεσα στα καμένα να κάθεται στο μπαλκόνι του μισοκαμένου σπιτιού μια γυναίκα. Μόνη. Σιωπηλή. Με το βλέμμα απλανές. Ανατριχίλα. Λες και φυλάει Θερμοπύλες. Σαν ένας καπετάνιος σε ναυαγισμένο πλοίο.
Αυτή η γυναίκα καίγεται κάθε μέρα ξανά και ξανά, μέσα της. Ντράπηκα να πλησιάσω -τι να της πω; Τι να πεις σε έναν άνθρωπο που βίωσε τέτοιες απώλειες με τόσο βάναυσο τρόπο; Πώς να απαλύνεις τις πληγές της; Η εικόνα αυτής της γυναίκας θα με στοιχειώνει για πάντα.
Και τότε ξεχύθηκαν σαν άλλη πύρινα λαίλαπα οι άλλες εικόνες. Εκείνες οι χυδαίες, το μοιραίο βράδυ της 23ης Ιουλίου 2018 και όσες ακολούθησαν.
Το πρόστυχο σόου επάνω στα πτώματα που έστησαν όλοι στο κέντρο επιχειρήσεων: Τόσκας, αρχηγός Πυροσβεστικής Ματθαιόπουλος, Πολάκης, Σκουρλέτης, Καπάκης και ο δήθεν ανήξερος Αλέξης Τσίπρας, που είχε επιστρέψει από τη Βοσνία. Τη Δούρου που «έκατσε η στραβή στη βάρδιά της». Τον Ψινάκη που πάρταρε στη Μύκονο.
Τον Καμμένο που έλεγε ότι είναι έγκλημα, αλλά το φόρτωνε στους κατοίκους που «κατέλαβαν την ακτογραμμή», κάνοντάς τους και μάθημα. Τη συνέντευξη-παρωδία Τόσκα, Τζανακόπουλου με τους χάρτες για να αποδείξουν ότι για την τραγωδία φταίνε ο άνεμοι και οι εμπρηστές.
Το άλλο χυδαίο σόου με τον Τσίπρα που πήγε στο Μάτι μερικούς μήνες αργότερα αγκαζέ με τον Σπίρτζη, για να ρωτάει αν η κάτοικος που του απευθύνει ερώτηση «είναι δικιά μας» και σε άλλον να του λέει για το επίδομα: «Να σου πω και κάτι; Και να έπαιρνες αυτά τα 2.000 ευρώ, τι θα έκανες; Θα τα σπατάλαγες».
Αλίμονο σε εκείνον που φτάνει στο σημείο να πει «ντρέπομαι για λογαριασμό σου/σας». Αλίμονο στον πολίτη που νιώθει τόσο απροστάτευτος. Αλίμονο στους πολιτικούς που έχουν το θράσος να εμφανίζονται ακόμη και σήμερα σαν να μη συνέβη τίποτα. Με 102 νεκρούς στην πλάτη τους. Πώς μπορούν; Πώς κοιμούνται τα βράδια;
Αυτά που έγιναν στο Μάτι ήταν εγκλήματα. Και διαχρονικά (άναρχη δόμηση, φραγμένες διέξοδοι, μηδενική πρόβλεψη πυροπροστασίας) και της συγκεκριμένης χρονικής στιγμής. Από πολιτική και φυσική ηγεσία Πυροσβεστικής και Αστυνομίας.
Η Δικαιοσύνη, λένε, είναι τυφλή. Ειδικά για το Μάτι, θα έπρεπε να κάνει μια εξαίρεση. Είναι εθνικό χρέος στους 102 νεκρούς και στους συγγενείς τους.