Για το εντυπωσιακό φαινόμενο του Σέλαος που έγινε ορατό στη χώρα μας μετά από περίπου 40 χρόνια, μιλάει στο iefimerida.gr ο καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του ΙΤΕ Βασίλειος Χαρμανδάρης.
Όπως εξηγεί, το εντυπωσιακό φαινόμενο προκύπτει όταν φορτισμένα σωματίδια μετά από έκρηξη στην επιφάνεια του Ήλιου φτάνουν στη γήινη ατμόσφαιρα.
«Το Βόρειο όσο και το Νότιο Σέλας δημιουργούνται λόγω του ότι φορτισμένα σωματίδια έρχονται από τον ήλιο, πλησιάζουν στη Γη και το μαγνητικό πεδίο της Γης, το οποίο μοιάζει με ένα στέμμα, με έναν τεράστιο μαγνήτη, τα αναγκάζει να κινηθούν είτε προς τον Βόρειο Πόλο, είτε προς τον Νότιο Πόλο. Η ύπαρξη αυτού του μαγνητικού πεδίου προστατεύει και εμάς τους ανθρώπους που βρισκόμαστε στην επιφάνεια της Γης, μιας που αυτά τα φορτισμένα σωματίδια τα οποία έρχονται από τον ήλιο, εάν έφταναν στο έδαφος, εκεί δηλαδή όπου βρίσκονται οι άνθρωποι, θα μπορούσαν να μας δημιουργήσουν προβλήματα», σημειώνει ο καθηγητής.
Έπειτα σημειώνει: «Μερικές φορές στην επιφάνεια του Ήλιου δημιουργούνται εκρήξεις, οι οποίες ονομάζονται ηλιακές εκλάμψεις. Και οι εκρήξεις αυτές συνοδεύονται από ένα φαινόμενο το οποίο ονομάζεται στεμματική εκπομπή μάζας. Τεράστιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων φεύγουν προς το Διάστημα από την επιφάνεια του Ήλιου με πολύ μεγάλες ταχύτητες και περίπου δύο ημέρες μετά πλησιάζουν και φτάνουν στη Γη. Όταν αυτά τα φαινόμενα είναι πολύ έντονα, τότε αυτά τα σωματίδια κατεβαίνουν προς τον Βόρειο και τον Νότιο Πόλο, δημιουργώντας το Βόρειο Σέλας, που είναι πολύ πιο έντονο αυτή τη φορά».
Το πράσινο και το κόκκινο χρώμα του Σέλαος
Σε σχετική ερώτηση για τα χρώματα του Σέλαος, ο κ. Χαρμανδάρης απάντησε: «Το χρώμα του Σέλαος προέρχεται από το ότι τα ηλιακά φορτισμένα σωματίδια που φτάνουν στον πλανήτη μας, όπως μπαίνουν στην ατμόσφαιρα της Γης προς τον Βορρά, αντιδρούν με τα μόρια της ατμόσφαιρας και μας δίνουν ένα πολύ έντονο κόκκινο, αλλά και μερικές φορές πράσινο χρώμα και μοιάζουν πραγματικά με σεντόνια που κρέμονται από τον ουρανό, γιατί ακολουθούν τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου που είναι από ψηλά προς την επιφάνεια της Γης. Το χρώμα αυτό καθαυτό το πράσινο είναι ουσιαστικά αλληλεπίδραση των φορτισμένων σωματιδίων με το άζωτο που υπάρχει στη γήινη ατμόσφαιρα. Το κόκκινο προκύπτει ουσιαστικά από την αλληλεπίδραση με το οξυγόνο και δημιουργούν το εντυπωσιακό Σέλας που είδαμε εχθές και στη χώρα μας».
Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο στην Ελλάδα
«Αυτό το φαινόμενο πολύ σπάνια φαίνεται σε γεωγραφικά πλάτη όπως της χώρας μας, αλλά είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο εάν βρισκόμασταν σε βορειότερες χώρες, όπως η Φινλανδία για παράδειγμα. Αυτή τη φορά έφτασαν στην ατμόσφαιρα πολλά φορτισμένα σωματίδια και δεν κατευθύνθηκαν όλα προς τον Βορρά. Πίεσαν το μαγνητικό πεδίο της Γης εντονότερα και το είδαμε και σε νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη. Νομίζω ότι είχε ξανά παρατηρηθεί στην Ελλάδα πριν από περίπου 40 χρόνια. Και εκείνη την περίοδο είχε γίνει μια τεράστια έκρηξη στην επιφάνεια του Ήλιου. Όταν φτάνουν στον πλανήτη μας αυτά τα φορτισμένα σωματίδια, μπορεί μεν να μας δημιουργήσουν το Σέλας, το οποίο είναι όμορφο, μπορούν όμως να δημιουργήσουν και προβλήματα στο έδαφος, γιατί τότε, στις αρχές της δεκαετίας του '80, πυλώνες υψηλής τάσης στον Καναδά είχαν καταστραφεί, λόγω αυτών των φορτισμένων σωματιδίων. Αυτό το φαινόμενο, όπου φορτισμένα σωματίδια φεύγουν από τον ήλιο, πρωτόνια και νετρόνια κυρίως, λέγεται διαστημικός καιρός», καταλήγει.
Χθες λοιπόν το Σέλας, πέρα από τις σκανδιναβικές χώρες όπου είναι καθημερινό φαινόμενο, κατέβηκε και σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, με αποτέλεσμα ένα είδος Σέλαος, για το οποίο υπάρχουν αναφορές ότι εθεάθη στις Άλπεις, στη Ρουμανία, στην Ουκρανία, σε βαλκανικές χώρες και σε βόρειες περιοχές της Ιταλίας. Ήταν πράγματι ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο.
Στη βόρεια Κίνα: