Τα περιστατικά κορωνοϊού είναι σίγουρο ότι θα συνεχίσουν να αυξάνονται, αλλά η πρόκληση έγκειται στην αποτροπή συρροής περιστατικών σε μικρό χρονικό διάστημα «flattening of the epidemic curve», ώστε να μπορεί το σύστημα υγείας να ανταποκριθεί επαρκώς, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος, μιλώντας για την εξέλιξη της επιδημίας στην Ελλάδα.
Σημειώνει πως ανησυχία σχετικά με την εξάπλωση στην κοινότητα προκαλούν τα περιστατικά χωρίς επιβεβαιωμένη επαφή με ύποπτο κρούσμα και χωρίς να έχουν ιστορικό ταξιδιού στο εξωτερικό, τα λεγόμενα κρούσματα της κοινότητας. Επισημαίνει δε ότι στη χώρα μας λαμβάνονται σοβαρά μέτρα, που επιβάλλεται όλοι να ακολουθούμε, προκειμένου να ανακοπεί η αλυσίδα μετάδοσης και να αναχαιτιστεί το επιδημικό κύμα.
Η μείωση της μετάδοσης σώζει ζωές
«Τα μέτρα που λαμβάνει η ελληνική Πολιτεία βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση και έχουν προληπτικό χαρακτήρα, ώστε να αναχαιτιστεί το επιδημικό κύμα. Η έγκαιρη λήψη μέτρων είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάσχεση της αλυσίδας μετάδοσης». Το σκεπτικό για τα μέτρα, εκ των οποίων είναι και το κλείσιμο των σχολείων, στηρίζεται σε δύο παράγοντες, σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο. Ο πρώτος παράγοντας είναι ότι και τα μικρά παιδιά, ηλικίας κάτω των 10 ετών, έχουν πιθανότητα να νοσήσουν και να μεταδώσουν τον ιό. Παρόλο που στην πλειονότητα θα έχουν ήπια έως και ελάχιστα συμπτώματα, τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να τηρήσουν τους κανόνες ατομικής ευθύνης, όπως το να μην αγγίζουν το πρόσωπό τους. Ο δεύτερος παράγοντας είναι ο αριθμός των περιπτώσεων που υπάρχουν στην κοινότητα, δηλαδή οι ενδείξεις διασποράς της λοίμωξης στην κοινότητα.
Προσοχή στις υγειονομικά ευπαθείς ομάδες
«Η λοίμωξη από το νέο κορωνοϊό είναι δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή για όλους, καθώς μπορεί να εξελιχθεί σε κλινικά έκδηλη πνευμονία και επιπλοκές της (ARDS- σύνδρομο οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας). Οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς ομάδες με συμπαραμαρτούντα νοσήματα είναι πιθανότερο να εμφανίσουν επιπλοκές. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία ότι η θνητότητα αγγίζει το 15% στους ασθενείς άνω του 80, το 8% στους ασθενείς 70-79 και το 3,6% στους ασθενείς 60-69 ετών».
Δεν υπάρχει εγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή
Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλος, δεν υπάρχει αιτιολογική φαρμακευτική αγωγή για τη λοίμωξη από το νέο κορωνοϊό. «Η αγωγή είναι υποστηρικτική, στηρίζεται στην άφθονη λήψη υγρών και αντιπυρετικών και θα πρέπει να λαμβάνεται κατόπιν επικοινωνίας με τον οικογενειακό ιατρό, και σε βαρύτερες περιπτώσεις οι ασθενείς θα πρέπει να παραπέμπονται από τον ιατρό τους ή τον ΕΟΔΥ σε νοσοκομεία αναφοράς. Σε περιπτώσεις ασθενών που χρήζουν νοσηλείας σε νοσοκομεία, σύμφωνα με την εκτίμηση των ειδικών ιατρών μπορεί να δοκιμαστεί η χορήγηση αντι-ιικών φαρμάκων, όπως ορισμένων από αυτών που χορηγούνται σε ασθενείς με HIV (λοπιναβίρη/ριτοναβίρη) με ή χωρίς τη συγχορήγηση του φαρμάκου φωσφορική χλωροκίνη. Σε βαρύτερες περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί και το αντι-ιικό φάρμακο ρεμντεσιβίρη. Πρέπει όμως σαφώς να τονίσουμε ότι επειδή η συγκεκριμένη νόσος έχει ηλικία μόλις δύο μηνών, δεν υπάρχει εγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή και οι σχετικές κλινικές μελέτες είναι σε εξέλιξη».
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Δημόπουλος, στη χώρα μας ακολουθούμε τις κατευθυντήριες οδηγίες και τους αλγορίθμους διάγνωσης, ιχνηλάτησης επαφών, διαχείρισης και αντιμετώπισης των κρουσμάτων που έχει διαμορφώσει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. «Υπάρχει επάρκεια φαρμάκων για την υποστήριξη των ασθενών με λοίμωξη από Covid-19 και υπάρχει ειδική μέριμνα για πιο εξειδικευμένες θεραπευτικές αγωγές σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς», τονίζει.
Βρισκόμαστε στο έλεος του νέου κορονοϊού;
«Παρόλο που οι αριθμοί τρομάζουν, σαφώς και δε βρισκόμαστε στο έλεος του ιού, καθώς τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης, η συστηματική ιχνηλάτηση και η απομόνωση των επαφών των κρουσμάτων και η τήρηση όλων των μέτρων που λαμβάνονται είναι αποτελεσματικά και αναχαιτίζουν την επιδημία».
Το παράδειγμα της Κίνας
Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, σημειώνει πως «η προσέγγιση των κινεζικών αρχών πραγματικά αποδίδει. Παρατηρούμε ότι η επιδημία έχει αναχαιτιστεί και πλέον φθίνει, ενώ η καθημερινότητα αρχίζει να επανέρχεται. Σαφώς και ασυμπτωματικοί φορείς ή ολιγοσυμπτωματικοί ασθενείς που δεν έχουν αναζητήσει ιατρική φροντίδα είναι πιθανό να μην έχουν καταγραφεί, ωστόσο αυτό δεν αναιρεί την επιτυχία των ληφθέντων μέτρων».
Ένταση σε παγκόσμιο επίπεδο των προσπαθειών και επαγρύπνηση
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας από την αρχή της επιδημίας έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για το νέο κορονοϊό και τις δυνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει η περαιτέρω εξάπλωση του ιού. Μόλις πρόσφατα ο ΠΟΥ ανακήρυξε την πανδημία του COVID-19. «Στην εποχή της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας και του "πλανητικού χωριού" οποιαδήποτε νέα επιδημία ειδικά σε μια χώρα με τέτοιο πληθυσμό όπως η Κίνα ενέχει δυνητικά το κίνδυνο πανδημίας και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται», αναφέρει ο κ. Δημόπουλος. Εξηγεί ότι οι βασικοί λόγοι που ο ΠΟΥ κήρυξε τώρα την πανδημία είναι ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός κρουσμάτων, η διασπορά σε πάνω από 100 κράτη και τα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα στην κοινότητα που δεν έχουν έρθει σε επαφή με άλλους ασθενείς. Επιπλέον, σκοπός του ΠΟΥ είναι η ευαισθητοποίηση κρατών σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς έχει φανεί ότι υπάρχουν κράτη που δεν έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα και έχουν χαμηλό βαθμό επαγρύπνησης. «Πέρα από τα βασικά μέτρα ατομικής προστασίας, η λήψη περαιτέρω μέτρων εξατομικεύεται ανά χώρα και εξαρτάται από τα επιδημιολογικά δεδομένα και το δυναμικό μετάδοσης του ιού. Κατά τη λήψη δραστικών μέτρων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι επιπτώσεις που έχουν τα μέτρα σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο. Στην πιο πρόσφατη ανακοίνωσή του, ο διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ έκρουσε ξανά τον κώδωνα του κινδύνου, και όχι μόνο επισήμανε την ανάγκη λήψης μέτρων σε όλο τον κόσμο ανεξαιρέτως αλλά σημείωσε και την αδιαφορία και την απροθυμία ορισμένων κρατών να ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα».
Ο κ. Δημόπουλος υπογραμμίζει ότι ο όρος πανδημία χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εξάπλωση μιας επιδημίας σε πολλές χώρες και διαφορετικές ηπείρους ταυτοχρόνως, πλήττοντας μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Προσθέτει πως σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, «η απάντηση σε μια πανδημία απαιτεί από τις εθνικές κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση για την πλήρη κινητοποίηση των συστημάτων υγείας, των εγκαταστάσεων και των εργαζομένων σε εθνικό επίπεδο». Απαιτείται επίσης, η διανομή προσωπικού εξοπλισμού προστασίας, αντιικών και άλλων ιατρικών προμηθειών».
Η περίπτωση της Τουρκίας
«Είναι πραγματικά άξιο απορίας ότι δεν έχουν ανακοινωθεί κρούσματα, (σ.σ. πέντε μέχρι το Σάββατο) δεδομένων των επιδημιολογικών στοιχείων των όμορων κρατών της Τουρκίας. Η συστηματικοποίηση των ελέγχων ύποπτων κρουσμάτων σίγουρα θα οδηγήσει σε αύξηση των περιστατικών. Απαιτείται από όλα τα κράτη υπευθυνότητα στην ορθή καταγραφή και ανακοίνωση των κρουσμάτων τους και λήψη μέτρων μετριασμού της μετάδοσης του ιού διότι μπορεί ο ιός να εξαλειφθεί ή να μειωθεί η μετάδοση του σε ένα κράτος, αλλά εάν υπάρχει σημαντική διασπορά σε ένα γειτονικό υπάρχει υψηλός κίνδυνος για αναζωπύρωση».