Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε στα μέσα της περασμένης εβδομάδας η πρώτη αναίμακτη επέμβαση με χρήση υπερήχων σε ασθενή με Αλτσχάιμερ από την ομάδα της Καθηγήτριας Βιοιατρικής Μηχανικής και Ραδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, Ελίζας Κονοφάγου.
Η νέα, πρωτοποριακή μέθοδος, που φιλοδοξεί να συνεισφέρει στη θεραπεία ανίατων ασθενειών του νευρικού συστήματος που προσβάλουν εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο, αλλά και του καρκίνου του μαστού και των καρδιολογικών αρρυθμιών, αναμένεται σύντομα να εφαρμοστεί και σε άλλους ασθενείς δρομολογώντας σημαντικές εξελίξεις.
Κονοφάγου: Αισθάνομαι πολύ περήφανη για την απίθανη ομάδα μου
Η κυρία Κονοφάγου μιλώντας στο iefimerida.gr δεν κρύβει την απεριόριστη χαρά της για την πρώτη θετική εφαρμογή της νέας θεραπείας σε ασθενή. «Αισθάνομαι πολύ περήφανη για την απίθανη ομάδα μου που έκανε το όνειρο 15 χρόνων πραγματικότητα την περασμένη εβδομάδα, όταν αναίμακτα ανοίξαμε τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό σε ασθενή με Αλτσχάιμερ με μη επεμβάσιμο υπέρηχο», αναφέρει φανερά ενθουσιασμένη.
Όπως λέει, χρειάστηκε η εργασία δεκάδων ερευνητών για αμέτρητες ώρες όλα αυτά τα χρόνια για να επιτευχθεί το πέρασμα από μία ιδέα το 2005 στην υλοποίησή της το 2020. Και όλα αυτά, παρά τις πρόσφατες καθυστερήσεις και δυσκολίες λόγω της πανδημίας, ιδιαίτερα στη Νέα Υόρκη όπου η κατάσταση ήταν και παραμένει ιδιαίτερα κρίσιμη.
Το άνοιγμα του αιματοεγκεφαλικού φραγμού καθιστά τα φάρμακα πιο αποτελεσματικά
«Το έργο της ομάδας μου συμπεριλάμβανε διαφορετικούς επιστημονικούς τομείς. Από φυσική ακουστικών κυμάτων, συνδυασμό υπερηχητικών συστημάτων με νευροπλοηγούς αλλά και κατανόηση των επιδράσεων του υπερήχου σε συνδυασμό με φυσαλίδες πάνω στον εγκεφαλικό ιστό. Αυτό μας επέτρεψε να αναπτύξουμε τη μέθοδό μας, με το δικό μας πρωτότυπο σύστημα, που οδήγησε στο άνοιγμα του αιματοεγκεφαλικού φραγμού σε ασθενή, εκτός του μαγνητικού τομόγραφου, με παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο. Μ’ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε την είσοδο στον εγκέφαλο των φαρμάκων τα οποία ήδη υπάρχουν και μπορούν να θεραπεύσουν το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον, λόγω όμως του φραγμού δεν μπορούν να περάσουν σε ικανοποιητική δόση», σχολιάζει η Καθηγήτρια Βιοιατρικής Μηχανικής και Ραδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Αποκαθίσταται η λειτουργία των νευρώνων του εγκεφάλου που δεν δούλευαν σωστά
Η ομάδα της Κονοφάγου έχει διαπιστώσει ότι με τη μέθοδο των υπερήχων «ξυπνούν» τα ανοσοποιητικά κύτταρα που στη συνέχεια εξουδετερώνουν τις τοξικές πρωτεΐνες του αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης Tαυ. «Με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η λειτουργία των νευρώνων του εγκεφάλου που δε δούλευαν σωστά και έσβηναν ο ένας μετά τον άλλο σε μια κατάσταση ντόμινο», εξηγεί η διευθύντρια του Εργαστηρίου Υπερήχων και Ελαστικής Απεικόνισης στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Αντίστοιχα και σε ότι αφορά στο Πάρκινσον «έχουμε δεi ότι το φάρμακο μπορεί να διεισδύσει, τουλάχιστον 2 με 7 φορές περισσότερο, στην περιοχή του εγκεφάλου και να έχει ανάλογη αποτελεσματικότητα με αναπλήρωση της μορφολογίας και λειτουργικότητας των νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη, τη βασική ουσίας που ελαττώνεται στον εγκέφαλο των ασθενών με Πάρκινσον».
Άλλοι πέντε ασθενείς με Αλτσχάιμερ θα υποβληθούν στην καινοτόμα επέμβαση
Σύμφωνα με την κυρία Κονοφάγου, για να γίνει πράξη η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος έπρεπε πρώτα να διασφαλιστεί η έγκριση της Ομοσπονδιακής Φαρμακευτικής Αρχής των Η.Π.Α. (FDA). «Η πρώτη αυτή πετυχημένη περίπτωση σε ασθενή μας δίνει θάρρος, κουράγιο και δύναμη να συνεχίσουμε με τους υπόλοιπους πέντε ασθενείς, μέσα στους επόμενους μήνες, ώστε να ολοκληρώσουμε την πρώτη φάση της κλινικής μελέτης, πριν προχωρήσουμε σε εφαρμογή σε μεγαλύτερη κλίμακα ασθενών για να διαπιστώσουμε τις θεραπευτικές δυνατότητες της μεθόδου μας σε σχετικά αρχικά στάδια του Αλτσχάιμερ, σε συνδυασμό ή μη με φαρμακευτική αγωγή», εξηγεί.
Η νέα μέθοδος με τη χρήση υπερήχων δε στοχεύει μόνο στη θεραπεία ασθενών που πάσχουν από νόσους του νευρικού συστήματος. Η ομάδα της Καθηγήτριας Βιοιατρικής Μηχανικής και Ραδιολογίας μελετά την επίδραση των υπερήχων και σε γυναίκες ασθενείς με καρκίνο του μαστού, αλλά και ασθενείς που παρουσιάζουν καρδιακές αρρυθμίες.
Η ίδια σημειώνει χαρακτηριστικά: «Στο καρκίνο του στήθους, η μέθοδος των υπερήχων είναι θεραπευτική με μια άλλη λειτουργία, αυτή του εξωσωματικού καυτηριασμού. Εκεί θέλουμε να προσφέρουμε μια μέθοδο που καυτηριάζει τοπικά το καρκίνωμα (καλοήθες η μη) αναίμακτα. τον καρκίνο του μαστού. Στο πλαίσιο αυτό σε ότι αφορά στον καρκίνο του μαστού και το Πάρκινσον συνεχίζουμε με τη βελτιστοποίηση της μεθόδου σε πειραματόζωα και ευελπιστούμε να περάσουμε σε ασθενείς στα επόμενα 2-3 χρόνια, ενώ σε ότι αφορά τις καρδιακές αρρυθμίες, χρησιμοποιούμε μια καινούρια μέθοδο υπερήχων που έχει αναπτύξει η ομάδα μου για απεικόνιση την πηγών αρρυθμίας που κατόπιν καυτηριάζοντας μέσω κατάλυσης με ραδιοσυχνότητες. Συνεργαζόμαστε ήδη με ασθενείς και δυο εταιρίες αναμένεται να ενσωματώσουν τη μέθοδος μας σε μηχανήματα κατάλυσης με ραδιοσυχνότητες».
Σημειώνεται πως σε αυτό το στάδιο γίνονται δεκτοί μόνο Αμερικανοί πολίτες-ασθενείς.