Με ποιο τρόπο ο κορωνοϊός «εξαφάνισε» τη γρίπη; Θα γίνει το ίδιο και του χρόνου; Πώς θα παρασκευαστεί το νέο αντιγριπικό εμβόλιο;
Το φαινόμενο, αν και αναμενόμενο, για αρκετούς επιστήμονες δεν παύει να είναι πρωτοφανές, καθώς από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως σήμερα και μετά από 15 χρόνια παρατήρησης και αναφοράς, φέτος δεν απομόνωσαν τον ιό της γρίπης στα εργαστήριά τους. Κατά τη διάρκεια της φετινής επιτήρησης της γρίπης για την περίοδο 2020-2021 (ξεκίνησε την εβδομάδα 28 Σεπτεμβρίου 2020), τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, η δραστηριότητα της γρίπης μέχρι και σήμερα παρέμεινε σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα.
«Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς γρίπης και λοιπών αναπνευστικών ιών δεν επιβεβαιώθηκε η παρουσία ιού γρίπης σε κανένα κλινικό δείγμα», αναφέρει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δρ Θάνος Κοσσυβάκης, μοριακός βιολόγος από το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ και το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης και Λοιπών Αναπνευστικών Ιών Νοτίου Ελλάδος.
Είναι, άραγε, τα πάνω από 4 εκατ. αντιγριπικά εμβόλια που έγιναν φέτος ή και άλλοι παράγοντες που «έσβησαν» από τον χάρτη τους ιούς της γρίπης; «Η πανδημία από τον ιό SARS-CoV-2 φαίνεται να έχει, συνολικά, επηρεάσει τις επισκέψεις στις δομές για αναζήτηση υγειονομικής περίθαλψης. Επιπρόσθετα, το lockdown, το αντιγριπικό εμβόλιο που έκανε πολύ μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού και η χρήση μάσκας έχτισαν τείχος προστασίας του πληθυσμού έναντι της γρίπης», υποστηρίζει ο κ. Κοσσυβάκης μιλώντας στον Μιχάλη Κεφαλογιάννη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, όλα τα μέτρα περιορισμού για την εξάπλωση του πανδημικού ιού SARS-CoV-2 «δείχνουν να έχουν "εξαφανίσει" τα κρούσματα της γρίπης». Όπως τονίζει, είναι πιθανό αυτό το σενάριο να επαναληφθεί και του χρόνου, εάν χρειαστεί να ληφθούν περιοριστικά μέτρα. «Πολλά θα εξαρτηθούν από την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της γρίπης, αν αναλογιστούμε το γεγονός ότι το αντιγριπικό εμβόλιο για την ερχόμενη χειμερινή περίοδο 2021-2022 θα σχεδιαστεί με βάση τα ελάχιστα στελέχη γρίπης που απομονώθηκαν τη χειμερινή περίοδο 2020-2021», προσθέτει.
Σημειώνεται, πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεταξύ της 40ής εβδομάδας του 2020 και της 8ης του 2021, με βάση τα στοιχεία των Sentinel δικτύων επιβεβαιώθηκε η παρουσία ιών γρίπης σε 33 κλινικά δείγματα μεταξύ των 25.606 που εξετάστηκαν, συνολικά (ποσοστό θετικότητας 0.1%). Συγκριτικά, κατά την ίδια χρονική περίοδο, τα τελευταία 6 χρόνια, κατά μέσο όρο, επιβεβαιώθηκε η παρουσία ιών γρίπης σε 14.966 κλινικά δείγματα μεταξύ των 39.407 που εξετάστηκαν, συνολικά (ποσοστό θετικότητας 38%).
Τα δεδομένα για την εξαιρετικά χαμηλή δραστηριότητα της γρίπης επιβεβαιώνουν τη συμβολή στην προστασία της δημόσιας υγείας των μέτρων που εφαρμόστηκαν για τον κορωνοϊό; Ναι είναι η απάντηση του κ. Κοσσυβάκη καθώς «η χρήση μάσκας, τα μέτρα περιορισμού (physical distancing measures), δηλαδή αποστάσεις και αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους, καθώς και η ατομική υγιεινή και ο καθαρισμός-απολύμανση χώρων, επιφανειών και αντικειμένων, συμβάλουν στον περιορισμό της μετάδοση των ιών της γρίπης.
«Οι μη, λοιπόν, φαρμακευτικές παρεμβάσεις χτίζουν τείχος προστασίας στα μολυσμένα σταγονίδια, μέσω των οποίων γίνεται η αερογενής μετάδοση των αναπνευστικών ιών. Η γρίπη και ο ιός SARS-CoV-2 μεταδίδονται από το ένα άτομο στο άλλο όταν ένας ασθενής βήχει, φταρνίζεται ή μιλά και διασπείρει τους ιούς στον αέρα με τη μορφή πολύ μικρών, αόρατων σταγονιδίων. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης, όμως, είναι ο εμβολιασμός με το αντιικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση των ιών και συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές», καταλήγει ο καθηγητής.