Πινακωτή, τυφλόμυγα, μέλισσα και κότσια παίζουν, ντυμένα με παραδοσιακές στολές της εποχής της Επανάστασης του 1821, αγόρια και κορίτσια στην αυλή του νηπιαγωγείου τους στον Παλαιό Μυλότοπο Πέλλας.
Με το σύνθημα «πινακωτή πινακωτή», το τσολιαδάκι ζητάει από την ομάδα αγοριών και κοριτσιών να τού δώσουν ένα αρνί, για να πάρει την απάντηση: «διάλεξε και πάρε». Στην τυφλόμυγα, λίγο πριν ξεκινήσει το κυνηγητό με τα δεμένα μάτια, η μικρή Ελληνοπούλα ενημερώνει ότι πουλά την τυφλόμυγα για «ένα μόδι τραχανά κι ένα κόσκινο αυγά». Λίγο αργότερα, τα παιδιά πετούν στο έδαφος τα κότσια τους, από κόκκαλο ζώου ή πέτρα, για να δουν με ποια πλευρά θα σταθεί το κότσι στο έδαφος και να αναλάβουν τον αντίστοιχο ρόλο εξουσίας ή υποταγής. Ταχύτητα και δύναμη απαιτεί, άλλωστε, η μέλισσα, για να σπάσει κάθε μελισσόπουλο τον κλοιό της απέναντι κυψέλης.
Τα παιχνίδια που έπαιζαν τα Ελληνόπουλα στην εποχή της Επανάστασης του 1821 αποφάσισαν να αναβιώσουν τα παιδιά με τους εκπαιδευτικούς τους στο νηπιαγωγείο του Παλαιού Μυλοτόπου της Πέλλας, στο πλαίσιο της συμμετοχής του σχολείου τους στην εκδήλωση «από την πλάκα και το κοντύλι στην οθόνη και το πληκτρολόγιο», που διοργανώνουν, σήμερα, η Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, σε συνεργασία με τα 1ο, 2ο, 3ο και 4ο ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Κεντρικής Μακεδονίας και το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας (Νόησις), στο πλαίσιο του εθνικού εορτασμού της επετείου των 200 ετών από την έναρξη της Επανάστασης του 1821.
Η διευθύντρια του νηπιαγωγείου, Βασιλική Καλοκίδου, εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ότι το σχολείο αποφάσισε να επιλέξει τα παιχνίδια της εποχής της Επανάστασης για να συμμετάσχει στην εκδήλωση, καθώς τα παιδιά της ηλικίας αυτής μαθαίνουν κυρίως μέσα από το παιχνίδι. Τονίζει, παράλληλα, ότι τα νήπια ενθουσιάστηκαν από την όλη διαδικασία, μυήθηκαν στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά της εποχής του ‘21 μάθαιναν τα μαθηματικά, τη γλώσσα και την καθημερινότητα μέσα από τα ομαδικά παιχνίδια και εξέφρασαν την επιθυμία να μάθουν και άλλα για να παίζουν στην αυλή καθώς, όπως επισημαίνει, «τα παιδιά της σύγχρονης εποχής δεν παίζουν πλέον με αυτόν τον τρόπο».
Σε συνεργασία με την παιδαγωγό του σχολείου Κυριακή Πασχούδη αναζητήθηκε σχετικό υλικό από βιβλία και το διαδίκτυο, ενώ εκτός από τα ομαδικά παιχνίδια, τα κορίτσια έφτιαξαν τη δική τους κουτσούνα, μια κούκλα που έφτιαχναν παλιά με κουρέλια. Η κουτσούνα είχε το ρόλο του φυλαχτού και τα κορίτσια δεν την έπλεναν μέχρι να παντρευτούν. Συμβολικό χαρακτήρα είχε και η γουμάρα, ένα υποτυπώδες γαϊδουράκι που έφτιαχναν τα αγόρια από κλαδιά στην ηλικία των τριών ετών. Κοριτσίστικη υπόθεση ήταν, άλλωστε, στην εποχή της Επανάστασης και το τόπι, που φτιαχνόταν από παλιά κουρέλια. Όσο για το ποιος θα έπαιζε πρώτος, τα νήπια του Παλαιού Μυλοποτάμου έμαθαν να παίζουν «Τούρκος ή Ρωμιός», παίρνοντας το μπουμπούκι της παπαρούνας και ανοίγοντάς το για να δούνε αν είναι κόκκινο ή άσπρο, αντίστοιχα. Στην λογική, επίσης του «κορώνα ή γράμματα» ήταν και το «ήλιος ή βροχή» που παιζόταν με ένα κεραμίδι στεγνό από τη μία πλευρά και βρεγμένο από την άλλη.
Μια ελληνική σημαία για το 1821 στον αργαλειό
Μια υφαντή ελληνική σημαία έφτιαξαν με έναν αυτοσχέδιο αργαλειό τα δεκαπέντε παιδιά των Ειδικών Σχολείων του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ (12ο Δημοτικό Σχολείο και το 11ο Νηπιαγωγείο Ειδικής Αγωγής), που τον τελευταίο ενάμισι μήνα δημιούργησαν και έπαιξαν παιχνίδια μνήμης με τους ήρωες του '21, τα γεγονότα της Επανάστασης και τους τόπους καταγωγής των ηρώων. Επίσης έμαθαν να τραγουδούν το «μάνα μου τα κλεφτόπουλα», ενώ προκάλεσαν ρίγη συγκίνησης σε όσους τα είδαν να χορεύουν τον Θούριο του Ρήγα Φερραίου στα βήματα της Χασαπιάς, στο πλαίσιο της δικής τους συμμετοχής στην εκδήλωση «από την πλάκα και το κοντύλι στην οθόνη και το πληκτρολόγιο».
«Τα παιδιά αυτά, ηλικίας από 4 ως 15 ετών, είναι νοσηλευόμενα και διερχόμενα από το νοσοκομείο, ανάλογα με τις παθήσεις που έχουν. Παρά τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουν, περίμεναν πώς και πώς να έρθει η επόμενη μέρα για να συνεχίσουν τα παιχνίδια, τις κατασκευές, τα τσολιαδάκια. Οι γιατροί τα καλούσαν να πάνε στο δωμάτιο και στη συνέχεια επέστρεφαν τρέχοντας και με μεγάλο ενθουσιασμό να συνεχίσουν την προετοιμασία τους», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η διευθύντρια της Σχολικής Μονάδας, Παναγιώτα Μπαντά.
Προσθέτει, άλλωστε, ότι «τέτοιες προσπάθειες είναι πολύ σημαντικές γιατί είναι παιδιά που περνάνε δύσκολα και βρίσκονται σε έναν χώρο που δεν πρέπει να βρίσκονται. Το μήνυμα που στέλνουν είναι η ελπίδα καθώς δείχνουν μεγάλη γενναιότητα, δουλεύοντας μέσα από το προσωπικό τους θέμα. Μας γεννούν έτσι την αισιοδοξία και μας θυμίζουν ότι δεν πρέπει να εγκαταλείπουμε τον αγώνα όπως έκαναν και οι αγωνιστές του ‘21. Είναι σύγχρονοι ήρωες και από αυτούς παραδειγματιζόμαστε».
37 σχολεία από την Κεντρική Μακεδονία και το εξωτερικό συμμετέχουν στην εκδήλωση
Στην εκδήλωση συμμετέχουν τριάντα επτά σχολεία από την Κεντρική Μακεδονία αλλά και από το εξωτερικό και συγκεκριμένα από το Ελληνικό Σχολείο «Αθηνά» του Βουκουρεστίου, το Κλασικό Γυμνάσιο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Μόσχας και σχολεία της ελληνικής ομογένειας της Αμερικής.
Ο περιφερειακός διευθυντής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, Αλέξανδρος Κόπτσης, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ εντυπωσιασμένος από την ευρύτητα των θεμάτων με τα οποία ασχολήθηκαν οι μαθητές και οι μαθήτριες και περιλαμβάνουν το παιχνίδι, τους δασκάλους και τις δασκάλες της εποχής, την ιστορία και τα γεγονότα, ακόμη και την αρχιτεκτονική των σχολείων.
Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του «Νόησις», Θανάσης Κοντονικολάου επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι μέσα από την εκδήλωση παρουσιάζονται τα εκπαιδευτικά μέσα που είχαν κατά καιρούς τα παιδιά κάθε εποχής, είτε επρόκειτο για την πένα και το κονδύλι, είτε για την κιμωλία και τον μαυροπίνακα, είτε για την γραφομηχανή που υπήρξε καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη του έντυπου Τύπου της εποχής, είτε για τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, τους υπολογιστές και τις νέες τεχνολογίες.