«Κι ένα πρωί σε μια γωνιά στην Κοκκινιά, είδα τον μπόγια να περνά και τον φονιά»...
Τον είδα πριν από χρόνια να σεργιανάει στα στενά της Κοκκινιάς. Με μούσι χρόνων, με άσπρα μαλλιά ανακατωμένα, αφάνα, με λιωμένα παπούτσια και κάτι αποφόρια. Τους χειμώνες με μια πατατούκα. Τα καλοκαίρια με πουκάμισα τριμμένα και σορτσάκια παλιά. «Ο Στέφανος ο τρελός» έλεγαν όλοι και προσπερνούσαν. Σαν τον Χρόνη Εξαρχάκο στο «Γυμνοί στον δρόμο».
Κάθε πρωί πήγαινε να πάρει τον καφέ που τον κερνούσαν όπως και τα τσιγάρα του. Είχε φτιάξει μια αυτοσχέδια γωνιά στη Λεωφόρο Θηβών, γωνία με Αργυροκάστρου, απέναντι από το καφενείο του Γκίκα. Μια πλαστική καρέκλα, μερικές φωτογραφίες από νησιά, αφίσες, αυτοσχέδιες ταμπέλες με αποφθέγματα, λάστιχα αυτοκινήτων και σημαίες -τελευταία είχε βάλει την τρικολόρ της Γαλλίας. Ήταν ο δικός του κόσμος. Μόνιμα με ένα ραδιοφωνάκι παλιακό στο αυτί, κοιτούσε το δρόμο και τραγουδούσε. Με ένα μπαλάκι τένις στο χέρι, παρατηρούσε τους περαστικούς και χανόταν στις δικές του σκέψεις, στο δικό του, παράλληλο σύμπαν.
«Μα πού μένει;», ρώτησα κάποτε. Και μου διηγήθηκαν τον μύθο της γειτονιάς. Όταν ήταν νέος, ο Στέφανος αγαπούσε μια κοπέλα. Ο πατέρας της δεν τον ήθελε γιατί ήταν φτωχός. Εκείνος της υποσχέθηκε: «Πάω να κάνω λεφτά και θα έρθω να σε πάρω. Θα με περιμένεις;». «Θα σε περιμένω». Αυτή η υπόσχεση τον κρατούσε ζωντανό για δυο χρόνια στα μπάρκα. Ήταν μηχανικός στα καράβια. Γύρισε με ένα κομπόδεμα και την έψαξε. Είχε παντρευτεί έναν φραγκάτο. Εκείνο το βράδυ, ο έρωτας, η πληγή, η απόρριψη άνοιξαν μια ρωγμή στο μυαλό του Στέφανου. Γκρέμισε τη σκεπή από το σπίτι του και από τότε γύριζε με στοιχειωμένα λογικά.
Άλλοι λένε ότι το έπαθε από τον βίαιο θάνατο των γονιών του, αλλά κανείς δεν λέει πώς πέθαναν. Άλλοι, από τον θάνατο του ενός από τα τρία παιδιά του. Λέγαν όλοι ότι είναι μορφωμένος άνθρωπος.
Κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει τι είναι αλήθεια και τι έφτιαξε στην πορεία η φαντασία των λαϊκών ανθρώπων της γειτονιάς.
Ο Στέφανος της Κοκκινιάς
Η ουσία είναι ότι ο Στέφανος ήταν εκεί, μέρος της καθημερινότητας της Κοκκινιάς, δεν πείραζε κανέναν. Ήταν ένα ξωτικό της ζωής, ένας καζαντζακικός «φτωχούλης του θεού», που προσπερνούσαν όλοι, αλλά όλοι τον λυπόντουσαν, όλοι τον αγαπούσαν. Αν ζούσε σε μια πλούσια γειτονιά, κάποιοι θα έφριτταν με τον «βρωμιάρη άστεγο», άλλοι ξιπασμένοι θα μιλούσαν για ένα «θεσπέσιο κουλέρ λοκάλ», που σπάει τη μονοτονία. Ο ίδιος έδειχνε να μην ασχολείται με τα εγκόσμια. Ηταν ήρεμος, ευγενικός, πράος.
Ήθελα να του μιλήσω μια φορά, να μπω λίγο στον κόσμο του «τρελού». Αλλά όλο το ανέβαλλα. Από ντροπή; Από λιγοσύνη; Από πρεμούρα της ζωής; Λίγο από όλα. Πριν από μία εβδομάδα τον άκουσα πρώτη φορά να μιλάει στο κρεοπωλείο της γειτονιάς και να χαιρετά με γλυκύτητα τις κοπέλες στο ταμείο.
Αλλά χθες τα ξημερώματα όλα έσπασαν... Τον Στέφανο τον χτύπησε αμάξι, εκεί, στον αυτοσχέδιο κόσμο του, στη Θηβών, δίπλα από μια καφετέρια. Οι υπάλληλοι τον μετέφεραν στο Ασκληπιείο Βούλας, αλλά ήταν αργά. «Βασανισμένη ψυχή», «η προδοσία ήταν το σαράκι του», ήταν μερικά από όσα ακούστηκαν.
Ο δήμαρχος Νίκαιας, Γ. Ιωακειμίδης, που, όπως διηγείται, τον έβλεπε καθημερινά στο δρόμο, προσφέρθηκε να καλύψει τα έξοδα της κηδείας του Στέφανου -παρότι δεν ήταν δημότης του-, εφόσον ο αδελφός του και τα δύο παιδιά του που βρίσκονται εκτός Αθηνών δεν τα καταφέρουν.
Ο Στέφανος δεν είναι πλέον άστεγος... Είναι νεκρός. Ελπίζω να βρήκε τη γαλήνη πια και το θολωμένο του μυαλό.