Οι επιτήδειοι έχουν βρει έναν νέο τρόπο προκειμένου να αποσπούν χρήματα από ανυποψίαστους πολίτες, μέσω ψεύτικων αγγελιών στο Facebook Marketplace.
Κάποτε, αν ένας ιδιώτης ήθελε να πουλήσει ένα προϊόν, οι επιλογές του ήταν περιορισμένες. Μπορούσε να το δώσει σε κάποιον γνωστό του, να το πουλήσει σε κάποιο κατάστημα ή να βάλει μια αγγελία στις εφημερίδες που είχαν σχετική ενότητα. Με την πάροδο των ετών, και αυτό άρχισε να γίνεται ηλεκτρονικά.
Μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες του Facebook είναι αυτή τη στιγμή το Marketplace. Ένας χώρος όπου κάθε μέλος της πλατφόρμας μπορεί να ανεβάσει μια αγγελία για ό,τι θέλει να πουλήσει. Αυτό μπορεί να είναι από ένα κινητό τηλέφωνο μέχρι ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο.
Ωστόσο, οι αγοραστές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς τον τελευταίο καιρό έχουν παρατηρηθεί πολλές απάτες από άτομα που καταχωρίζουν αγγελίες για προϊόντα που δεν υπάρχουν, με σκοπό να αποσπάσουν χρήματα από χρήστες.
Πώς προσπαθούν να παραπλανήσουν κόσμο
Τις περισσότερες φορές η μεθοδολογία είναι συγκεκριμένη. Οι απατεώνες προσπαθούν να κάνουν τις αγγελίες όσο γίνεται πιο αληθοφανείς προκειμένου να προσελκύσουν κόσμο. Έτσι, το πρώτο που κάνουν είναι να κατεβάσουν τις εικόνες από άλλες πραγματικές αγγελίες για να τις χρησιμοποιήσουν στις δικές τους.
Στη συνέχεια τις ανεβάζουν εκ νέου με μια εξωφρενικά χαμηλή τιμή που θα τραβήξει τα βλέμματα. Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να βρει αναρτημένη μια αγγελία για ένα μεταχειρισμένο iPhone, που κοστίζει κανονικά τουλάχιστον 250-300 ευρώ, στα 100 ευρώ ή και λιγότερο.
Όταν κάποιος χρήστης πατήσει πάνω στην αγγελία για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προϊόν, θα διαπιστώσει ότι η φωτογραφία είναι συνήθως σε πολύ κακή ανάλυση. Το ίδιο ισχύει και για τη φωτογραφία του προφίλ που έχει ανεβάσει την αγγελία, η οποία κατά πάσα πιθανότατα είναι και αυτή κλεμμένη ή ανήκει σε κάποιον φανταστικό χρήστη.
Συνήθως πρόκειται για προφίλ που έχουν δημιουργηθεί μόλις από πριν λίγες ημέρες - το Facebook Marketplace παρέχει αυτή την πληροφορία. Σε αυτά τα προφίλ συνήθως έχει ανέβει μια αγγελία ή η ίδια πολλές φορές με το ίδιο προϊόν που πωλείται σε τιμές... ευκαιρίας.
Παράλληλα, το Facebook δίνει μια γενική εικόνα στον χάρτη για το πού βρίσκεται ο χρήστης που έχει ανεβάσει την αγγελία. Παρότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο χάρτης δείχνει την Αττική, οι επιτήδειοι θα ισχυριστούν πως βρίσκονται σε κάποια επαρχιακή πόλη ή νησί. Με δόλωμα τη χαμηλή τιμή ζητάνε όλο το ποσό σε τραπεζικό λογαριασμό για να προχωρήσουν στην αποστολή ή ένα μέρος αυτού προκειμένου να «κρατήσουν» το προϊόν για τον ενδιαφερόμενο.
Ωστόσο, σε περίπτωση που κάποιος ισχυριστεί ότι βρίσκεται στην περιοχή που του αναφέρουν, αποχωρούν από τη συνομιλία. Ενδεικτική είναι η παρακάτω συνομιλία που έκανε το iefimerida.gr με επιτήδειο για την αγορά ενός i-Phone 11 στα 100 ευρώ.
Σε κλειστά γκρουπ αγγελιών οι αναφορές σε τέτοιες αγγελίες αυξάνονται ραγδαία. Όλο και περισσότεροι χρήστες ανακαλύπτουν τις απάτες και επιχειρούν να προειδοποιήσουν ανυποψίαστους πολίτες που πέφτουν στην παγίδα.
Η απάτη με το περίεργο λινκ
Την ίδια στιγμή, υπάρχει και μια άλλη απάτη στο Marketplace με πολλά κοινά, αλλά και μια μεγάλη διαφορά. Αυτές οι αγγελίες ακολουθούν το ίδιο μοτίβο: ακριβό προϊόν σε υπερβολικά χαμηλή τιμή, αλλά παραπέμπουν τους χρήστες σε ένα λινκ που μπορεί να τους προσβάλει με κακόβουλο λογισμικό.
«Δεκάδες καταγγελίες καθημερινά»
Όπως εξηγεί στο iefimerida.gr ο Κωνσταντίνος Μαντές, ηλεκτρολόγος-μηχανικός, μηχανικός υπολογιστών και εμπειρογνώμονας ηλεκτρονικού εγκλήματος, η συγκεκριμένη μέθοδος των επιτήδειων όλο και ανθεί τελευταία, αφού στις Αρχές καταφθάνουν καθημερινά δεκάδες καταγγελίες.
Σύμφωνα με τον ίδιο, πλατφόρμες όπως το Marketplace πρέπει να αποφεύγονται από τους χρήστες, καθώς δεν παρέχουν καμία ασφάλεια στον υποψήφιο αγοραστή. «Φυσικά και υπάρχουν κανονικές αγγελίες μέσα στη συγκεκριμένη πλατφόρμα αγοραπωλησιών, ωστόσο οι επιτήδειοι έχουν καταφέρει να στήσουν μια νέα μέθοδο εξαπάτησης που πολλές φορές ζημιώνει τους ανυποψίαστους πολίτες, οι οποίοι χάνουν μεγάλα χρηματικά ποσά».
«Υποκλέπτουν φωτογραφίες από πραγματικές αγγελίες και δημιουργούν νέες με τις ίδιες εικόνες και το προϊόν σε πολύ χαμηλότερη τιμή από την αρχική. Παραδείγματος χάριν, μια καταγγελία που έφτασε σε εμάς αφορά ένα αυτοκίνητο. Η αρχική τιμή του ήταν στα 12.000 ευρώ. Οι επιτήδειοι πήραν τις εικόνες της αρχικής αγγελίας και παρουσίασαν μια νέα αγγελία με το αυτοκίνητο να πωλείται στα 6.000 ευρώ. Πολλές φορές, όσον αφορά τις απάτες στα ΙΧ, οι απατεώνες ζητούν μια προκαταβολή από τον υποψήφιο αγοραστή για να ''κλείσει'' το αμάξι. Έτσι, οι ανυποψίαστοι πολίτες χάνουν χρήματα δίχως να το καταλάβουν», εξηγεί ο κ. Μαντές στο iefimerida.gr.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Μαντές, οι δράστες «στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιούν τα λεγόμενα πακιστανικά τηλέφωνα που βρίσκουν στις παράνομες αγορές τα οποία δεν ανιχνεύονται, ενώ για τις συναλλαγές τους με τα υποψήφια θύματά τους προτιμούν ανενεργούς λογαριασμούς που ανήκουν είτε σε νεκρούς, είτε σε ηλικιωμένους που δεν τους χρησιμοποιούν συχνά, ή ακόμη και λογαριασμούς με κλεμμένα στοιχεία».
«Οι Αρχές είναι ενήμερες για τη νέα μέθοδο εξαπάτησης που έχει στηθεί και παρακολουθεί στενά το θέμα. Οι καταγγελίες είναι αρκετές», σημειώνει ο κ. Μαντές και καταλήγει πως οι πολίτες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. «Για αγορές μέσω Διαδικτύου οι συναλλαγές πρέπει να γίνονται μόνο διά ζώσης, ενώ δεν πρέπει να καταβάλλεται ποτέ προκαταβολή, ακόμη και εάν ο χρήστης που πουλάει το προϊόν πληροί όλα τα κριτήρια που θεωρητικά καθιστούν μια συναλλαγή ασφαλή» εξηγεί.
