Απαραίτητη κρίνεται, πλέον, μετά την «επέλαση» του κορωνοιού, η δημιουργία ενός ενιαίου σχεδίου διαχείρισης αντιμετώπισης υγειονομικών κρίσεων από τα κράτη.
Η πανδημία ανέδειξε ένα πρόβλημα που απασχολεί όλες τις χώρες του κόσμου. Καμία δεν ήταν προετοιμασμένη σε ικανοποιητικό βαθμό για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο, γεγονός που επέφερε εκτός από υγειονομικές, βαρύτατες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Ο Δημήτρης Μπατάκης, διδάκτωρ στο Πολυτεχνείο Κρήτης, Εργαστήριο Financial Engineering Μ.Sc. LSE International Health Policy, M.Sc. Health Economics and Management τονίζει στο iefimerida.gr ότι οι συνέπειες αποδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη τα ανεπτυγμένα κράτη να οργανωθούν απέναντι σε μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις που ενδέχεται να προκύψουν.
Η ανθρωπότητα θα βρεθεί σύντομα αντιμέτωπη με νέες μικρότερες ή μεγαλύτερες πανδημίες
«Δυστυχώς, ο φόβος νέων μικρότερων ή μεγαλύτερων πανδημιών δεν αποτελεί απλώς ένα ενδεχόμενο, αλλά σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα λάβουν χώρα, μάλιστα συντομότερα από όσο υπολόγιζαν αρχικά οι ειδικοί. Το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στις πανδημίες, αλλά και σε νέους παράγοντες που επιβαρύνουν τη δημόσια υγεία, όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος», αναφέρει ο Δρ. Μπατάκης και συνεχίζει: «Σύμφωνα με έρευνα του ίδιου Οργανισμού καθιστά ανθυγιεινό τον εισπνεόμενο αέρα, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει πολλά σοβαρά προβλήματα υγείας καθώς και έως 7 εκ. θανάτους το χρόνο. Aν συνεκτιμηθεί η πληθυσμιακή αύξηση σε συνδυασμό με την εσωτερική μετανάστευση, τις άναρχες μεγαλουπόλεις και την κλιματική αλλαγή, θα δημιουργήσουν ένα εκρηκτικό περιβάλλον για την ανάπτυξη νέων επιδημιών και πανδημιών».
Τι προβλέπει η δημιουργία ενός ενιαίου σχεδίου διαχείρισης αντιμετώπισης υγειονομικών κρίσεων
Γι’ αυτό τα κράτη πρέπει να αναθεωρήσουν τη στρατηγική που ακολουθούν στις πολιτικές υγείας, εντάσσοντας στο προγραμματισμό τους πλάνο που αφορά τη διαχείριση υγειονομικών κρίσεων, για να είναι προετοιμασμένα να ανταπεξέλθουν αποτελεσματικά σε αυτές, έχοντας ως εφόδιο την εμπειρία από την πανδημία του κορωνοϊού.
Ο Έλληνας επιστήμονας αναφέρεται στη δημιουργία ενός ενιαίου σχεδίου διαχείρισης αντιμετώπισης υγειονομικών κρίσεων, στο οποίο θα προβλέπεται ειδική χρηματοδότηση προς τα κράτη, με σκοπό να ενισχύσουν και να αναπροσαρμόσουν τα συστήματα υγείας τους, καθιστώντας τα ευέλικτα σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης που αφορούν τη δημόσια υγεία.
«Αυτή η κίνηση θα αποτελεί ένα new deal μεταξύ των κρατών, που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με τη δημιουργία ενός συνασπισμού για τη μελέτη και τη κατανομή των οικονομικών πόρων, ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός. Επιπροσθέτως, ένα τέτοιο σχέδιο είναι ιδανικό για τη φροντίδα των φτωχών κρατών, στα οποία λόγω των ανεπαρκών υπηρεσιών υγείας είναι εύκολη η δημιουργία μεταλλάξεων των ιών, όπως συνέβη για παράδειγμα με πολλές μεταλλάξεις του κορωνοϊού, ειδικότερα λόγω ανεπαρκούς εμβολιαστικής κάλυψης», επισημαίνει.
Στόχος του σχεδίου η πρόληψη και η ενότητα των κρατών
Ο κύριος σκοπός αυτού του σχεδίου είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους των υγειονομικών κρίσεων και βασίζεται σε δύο πυλώνες, τη πρόληψη και την ενότητα. Η ενότητα αφορά τα κράτη, τα οποία πρέπει να δρομολογήσουν ενιαία πολιτική υγείας, διότι όπως έδειξε η εμπειρία από τη κρίση του κορωνοϊού, για να αποτραπεί αποτελεσματικά μία πανδημία, πρέπει να υπάρχει συνεργασία μεταξύ των χωρών. Σε αντίθετη περίπτωση, η στρατηγική που προβλέπει το κάθε κράτος να ενεργεί μεμονωμένα, εφαρμόζοντας τη δική του πολιτική, δεν είναι αποτελεσματική, παρατείνοντας τη διάρκεια της πανδημίας.
«Από την άλλη, το σχέδιο πρέπει να έχει προληπτικό χαρακτήρα», λέει ο Δημήτρης Μπατάκης. «Ας σκεφτούμε τα εξής: το κόστος της πανδημίας του κορωνοϊού σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα εκτοξευθεί στα $12,5 τρις μέχρι το 2024 και το έγκριτο ιατρικό περιοδικό «The Lancet» σε πρόσφατη έρευνά του έδειξε, πως οι θάνατοι από κορωνοϊό υπολογίζεται να είναι τριπλάσιοι παγκοσμίως από τους επίσημα καταγεγραμμένους. Από αυτά τα στοιχεία φαίνεται η ανάγκη προληπτικού σχεδίου δράσης, που θα περιλαμβάνει και θα αναπτύσσει υπηρεσίες όπως η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και η εξατομικευμένη ιατρική».
Η ενίσχυση των συστημάτων υγείας μπορεί να βελτιώσει το προσδόκιμο και τη ποιότητα ζωής των ανθρώπων
Τα οφέλη που θα προκύψουν από αυτό θα είναι πολύ μεγαλύτερα από τις ζημίες, αφού εκτός του ότι θα έχει πολύ μικρότερο κόστος από εκείνο μίας πανδημίας, θα διασφαλίσει τη δημόσια υγεία σώζοντας πολλές ανθρώπινες ζωές. Ακόμα και σε περιόδους κανονικότητας, η βελτίωση των συστημάτων υγείας μπορεί να βελτιώσει το προσδόκιμο και τη ποιότητα ζωής των ανθρώπων, γεγονός που αποτελεί ένα ακόμα θετικό στοιχείο του σχεδίου. Εξ άλλου υγεία και οικονομία είναι αλληλοεξαρτώμενα μεγέθη, αφού όπως έχει αναφέρει η συμβουλευτική εταιρεία McKinsey σε έκθεσή της στην αρχή της υφιστάμενης πανδημίας, η διασφάλιση της οικονομίας επιτυγχάνεται όταν η δημόσια υγεία δεν κινδυνεύει.
Η πανδημία του κορωνοιού άλλαξε ριζικά τα δεδομένα στην υγεία
Ακόμα μία σημαντική παράμετρο που δεν πρέπει να παραλειφθεί, σύμφωνα με τον Έλληνα ειδικό σε θέματα πολιτικής και οικονομικών της υγείας, είναι ότι σε μία νέα υγειονομική κρίση θα είναι δύσκολο να πειστούν εκ νέου οι πολίτες να συμμορφωθούν με τα αυστηρά και δυσάρεστα υγειονομικά μέτρα για τη προστασία της δημόσιας υγείας.
«Η πανδημία του κορωνοϊου άλλαξε πλέον ριζικά τα δεδομένα στην υγεία και γι’ αυτό είναι σημαντικό τα κράτη να δράσουν έγκαιρα ώστε να συμμορφωθούν στις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί. Στην εποχή που διανύουμε έχουν ενσκήψει πολλές οικονομικές δυσκολίες, γι’ αυτό πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις για να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω η παγκόσμια οικονομία και φυσικά να μην βιώσουμε μία νέα υγειονομική καταστροφή. Επιβάλλεται επομένως, να υπάρξει ένα παγκόσμιο σχέδιο για την αντιμετώπιση νέων επιδημιών και πανδημιών. Έχουν γίνει κάποια βήματα σε επίπεδο G20 χωρών. Αλλά είναι ακόμη εμβρυϊκά και ατελή», καταλήγει.