Την άμεση υλοποίηση του σχεδίου στεγαστικής πολιτικής που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση ζητούν παράγοντες της αγοράς, καθώς το κόστος των ενοικίων έχει πλέον ξεφύγει.
Το προσαυξημένο κόστος στέγασης δεν αφορά πλέον αποκλειστικά τα κατώτερα οικονομικά στρώματα αλλά πλήττει και υψηλότερα εισοδήματα, ιδιαίτερα μετά την αύξηση στις τιμές των αγαθών.
«Είναι σημαντικό που η χώρα μας τείνει να αποκτήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο στεγαστικής πολιτικής αλλά τη δεδομένη χρονική στιγμή από τις εξαγγελίες πρέπει να περάσουμε στη πράξη», τονίζει στο iefimerida.gr ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Κτηματομεσιτικού Δικτύου, E- Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας, ζητώντας τη διεύρυνση των δικαιούχων.
«Το σχέδιο θα πρέπει να συμπεριλάβει και τη μεσαία οικονομική τάξη που βάλλεται και συνεχώς συρρικνώνεται, αλλά και στους νέους που εργάζονται με τον κατώτατο μισθό. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν και έκτακτα μέτρα. Μη ξεχνάμε ότι η αύξηση των ενοικίων επιφέρει αύξηση των εσόδων στο κρατικό προϋπολογισμό μέσω των φορολογικών συντελεστών», σχολιάζει σχετικά ο κ. Μπάκας και παραθέτει μια σειρά από μέτρα που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
12 προτάσεις για την αντιμετώπιση της ραγδαίας αύξησης του κόστους στέγασης
1) Η κυπριακή κυβέρνηση εφαρμόζει ολοκληρωμένο πλαίσιο στεγαστικής πολιτικής, ήδη από το 2019, μέσα από σχέδιο κινήτρων αύξησης του συντελεστή δόμησης κατά 45% έτσι ώστε να κατασκευαστούν οικιστικές μονάδες προσιτές για όλους, τόσο προς πώληση όσο και προς ενοικίαση. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Κυπριακής κυβέρνησης, απαλείφεται η περίπτωση χαρακτηρισμού μιας περιοχής ως «εργατικές ή/και κοινωνικές κατοικίες» διότι σε κάθε νέα κατασκευή που θα αναγείρεται ελάχιστα διαμερίσματα θα παραχωρούνται στον Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης.
Προϋποθέσεις:
- Ελάχιστο Καθαρό Εμβαδόν Ιδιοκτησίας 2.000 τ.μ.
- Ενιαία και Οργανωμένη Μορφή Οικιστικής Ανάπτυξης
- Εφαρμογή Συστημάτων ΑΠΕ [Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας]
- Μέγιστη Αύξηση Αριθμού Ορόφων: 2
- Διαμερίσματα Studio & 1ος υπνοδωματίου ≤ 30% συνολικού αριθμού οικιστικών μονάδων
Ειδικό Στεγαστικό Κίνητρο Δημιουργίας Αγοράς Προσιτού Ενοικίου
- Αύξηση Συντελεστή Δόμησης κατά 25%
- Εφαρμογή σε κάθε ιδιοκτησία ανεξαρτήτως εμβαδού
- Ενοικίαση τουλάχιστον 50% του συνολικού αριθμού των οικιστικών μονάδων
- Υποχρέωση Ενοικίασης για 5 Χρόνια
- Ολοκλήρωση Ανάπτυξης εντός 3 χρόνων από την έκδοση της οικοδομικής άδειας
2) Φορολογικά κίνητρα για μακροχρόνιες μισθώσεις άνω των 5 ετών με προοδευτική φορολογική απαλλαγή για τα εισοδήματα που λαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη.
3) Φορολογικά κίνητρα για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που θα ανανεώσουν εντός του 2022-2023 τη μισθωτική σύμβαση στον ίδιο εκμισθωτή χωρίς αύξηση του ενοικίου ιδιαίτερα τη στιγμή που ο πληθωρισμός καλπάζει.
4) Φορολογικές εκπτώσεις στους ιδιοκτήτες που μειώνουν τα ενοίκια τους, ένα μέτρο που μελετά ήδη η Ισπανία.
5) Αξιοποίηση των αδήλωτων ακινήτων– αγνώστου ιδιοκτήτη που θα προκύψουν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 του Ν. 2664/1998 για το Εθνικό Κτηματολόγιο και θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο, καθώς και των ακινήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης και του ευρύτερου Δημοσίου που δεν χρησιμοποιούνται.
Η αξιοποίηση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τον κάτωθι τρόπο:
- Να εκχωρηθούν τα ακίνητα στο νέο οργανισμό στεγαστικής πολιτικής που θα δημιουργήσει το Ελληνικό Δημόσιο
- Ο νέος οργανισμός να προκηρύξει διαγωνισμό μακροχρόνιας εκμετάλλευσης (ακόμη και χωρίς κόστος μίσθωσης για τον ιδιώτη επενδυτή) των ακινήτων σε ιδιώτες, με την υποχρέωση να ανακαινιστούν πλήρως, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του οργανισμού του Δημοσίου και παράλληλα να προσφερθούν προς μακροχρόνια μίσθωση με προσιτό μίσθωμα 3€- 4€/τ.μ.
- Ανάλογα με τη πρόταση που θα καταθέσει ο ιδιώτης επενδυτής, θα μπορεί να δίνεται η δυνατότητα, ο οργανισμός του δημοσίου να εισπράττει μέρος των εσόδων, ώστε να χρηματοδοτεί το κόστος στέγασης ευπαθών ομάδων και νέων ζευγαριών που δεν εντάχθηκαν σε κατοικίες προσιτού ενοικίου.
Δηλαδή, ο οργανισμός του Δημοσίου, θα μπορεί να ανακαινίσει δωρεάν τα ακίνητα, να στεγάσει με προσιτό ενοίκιο τους συμπολίτες μας και παράλληλα να εισπράττει εισοδήματα για να παρέχει στήριξη μέσω επιδόματος σ΄ όσους δεν μπόρεσαν να ενταχθούν σε κατοικία με προσιτό ενοίκιο.
6) Επιδότηση ενοικίου σε ευρύτερες ομάδες πολιτών κι όχι μόνο σε όσους λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
7) Εγγύηση της ιδίας συμμετοχής αγοράς κατοικίας για νέα ζευγάρια. Η οικονομική ενίσχυση για το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής αγοράς κατοικίας που ζητούν τα Τραπεζικά Ιδρύματα για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων είτε να παρέχεται μέσω εγγύησης του άνωθεν ποσοστού από το Ελληνικό δημόσιο είτε η ιδία συμμετοχή στα νέα ζευγάρια να μην ξεπερνά το 10% της αξίας του ακινήτου και το υπόλοιπο ποσό, εφόσον πληρούνται τα τραπεζικά κριτήρια, να χορηγείται μέσω δανεισμού.
8) Φορολόγηση των κενών οικιστικών ακινήτων με απαλλαγή στην περίπτωση κατοίκησης τους.
Το μέτρο έχει εφαρμοστεί στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, Ιρλανδία και στις πολιτείες Βανκούβερ και Όκλαντ του Καναδά, με μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα την αύξηση της διαθεσιμότητας ακινήτων προς ενοικίαση.
9) Έκπτωση μέρους της δαπάνης των τόκων στεγαστικού δανείου για απόκτησης κύριας κατοικίας με προσαυξημένο συντελεστή για τα νέα ζευγάρια. Οι τόκοι στεγαστικού δανείου που έχουν πληρωθεί στην τράπεζα είναι οικονομικά και κοινωνικά δίκαιο να εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα. Οι τόκοι ενός στεγαστικού δανείου φυσικού προσώπου σε πολλές χώρες δε θεωρούνται φορολογητέο εισόδημα. Όσον αφορά τα νέα ζευγάρια, θα μπορούσε η έκπτωση να αφορά το σύνολο των τόκων στεγαστικού δανείου για απόκτησης κύριας κατοικίας. Παλαιότερα υπήρχε η έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων για στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας. Με την κατάργηση όλων σχεδόν των φοροαπαλλαγών για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης καταργήθηκε η φορολογική απαλλαγή των τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας στα φυσικά πρόσωπα.
10) Επαναφορά της έκπτωσης φόρου για το ενοίκιο κύριας κατοικίας με προσαυξημένο συντελεστή για τα νέα ζευγάρια. Με την επαναφορά της έκπτωσης φόρου για το ενοίκιο κύριας κατοικίας θα επιτυγχανόταν ελάφρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού καθώς και έμμεσα του κόστους στέγασης. Παράλληλα, το κόστος ενοικίασης κύριας κατοικίας θα μπορούσε να μην αποτελεί τεκμήριο διαβίωσης αλλά να ελέγχεται μόνο για το πόθεν έσχες. Με την άνωθεν λογική θα αποφεύγαμε περιπτώσεις μη δήλωσης του πραγματικού μισθώματος από τον ενοικιαστή για λόγους τεκμηρίου διαβίωσης (διότι πιθανόν να επιβαρυνόταν με συντελεστή 15%) και παράλληλα θα καταβαλλόταν ο ορθός φόρος εισοδήματος από τον ιδιοκτήτη.
11) Επαναφορά της έκπτωσης φόρου ενοικίου για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη. Η επαναφορά της έκπτωσης φόρου ενοικίου για τους φοιτητές που σπουδάζουν σ΄ άλλη πόλη αποτελεί δίκαιο μέτρο για τον οικογενειακό προϋπολογισμό και παράλληλα αποτελεί έμμεση ελάφρυνση του κόστους στέγασης.
12) Φορολογικά και χρηματοδοτικά κίνητρα σε ιδιοκτήτες ακινήτων που χαρακτηρίζονται ως υποβαθμισμένα – εγκαταλελειμμένα. Η πόλη της Ρίγας (Λετονία) θέσπισε έναν κανονισμό για την αύξηση του φόρου ιδιοκτησίας μέχρι και 10-15 φορές υψηλότερο σε κτίρια που χαρακτηρίζονται ως υποβαθμισμένα, για να ενθαρρύνουν την αποκατάστασή τους. Για το σκοπό αυτό, ίδρυσαν την Επιτροπή Επιθεώρησης Υποβαθμισμένων Κτιρίων (Commission for the Inspection of Degraded Buildings). Η απειλή των φορολογικών αυξήσεων στη Ρήγα οδήγησε σε σημαντικές δραστηριότητες ανακαίνισης. Το μέτρο στη χώρα μας θα μπορούσε να λειτουργήσει συνδυαστικά με την παροχή φορολογικών κινήτρων για τους ιδιοκτήτες καθώς και προγραμμάτων χρηματοδότησης για να ενθαρρύνει την αποκατάσταση των κενών κατοικιών για την ενίσχυση της παροχής προσιτής στέγασης.