Αυξητική είναι η τάση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους, όπως δείχνει ελληνική επιστημονική έρευνα που καλύπτει την περίοδο από το 1981 έως το 2020.
Η ερευνητική ομάδα του meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, αποτελούμενη από τους Ελισάβετ Γαλανάκη, Γιώργο Εμμανουήλ, Κώστα Λαγουβάρδο και Βασιλική Κοτρώνη, δημοσίευσε σχετικό άρθρο στο διεθνές περιοδικό Atmosphere (Ατμόσφαιρα) του MDPI (Multidisciplinary Digital Publishing Institute), όπου κάνει κλιματολογική ανάλυση της ηλιακής ακτινοβολίας που έφθανε στο επίπεδο του εδάφους στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου κατά την περίοδο 1981-2020.
Στη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το ευρωπαϊκό μοντέλο ERA5-Land, το οποίο παρέχει μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης.
Η μελέτη δείχνει ότι υπάρχει μεγαλύτερη αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, σε σχέση με τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο θάλασσα.
Επίσης, η αυξητική αυτή τάση της ακτινοβολίας είναι πιο έντονη τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ από το 2000 και μετά η ηλιακή ακτινοβολία αυξάνεται με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με την περίοδο 1981-2000.
Η ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει στο επίπεδο του εδάφους, σύμφωνα με τους ερευνητές, παίζει σημαντικό ρόλο στο κλίμα της Γης και στην κλιματική αλλαγή. Καθώς είναι μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, η μελέτη των τάσεών της -αυξητική ή καθοδική- ανά δεκαετία έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα.
Η αλλαγή ανά δεκαετία στην ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους εξαρτάται κυρίως από τις αλλαγές στη διαπερατότητα της ατμόσφαιρας, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται από αλλαγές στη νεφοκάλυψη και/ή αλλαγές στις ανθρωπογενείς εκπομπές των αιωρούμενων σωματιδίων.
Μια πιθανή αύξηση στη νεφοκάλυψη ή στη συγκέντρωση των αιωρούμενων σωματιδίων συνεπάγεται μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στο επίπεδο του εδάφους.