Ο μετεωρολόγος Κλέαρχος Μαρουσάκης ένιωσε την ανάγκη να εξηγήσει στο Facebook πώς προέκυψαν οι αστοχίες στην πρόγνωση για την κακοκαιρία.
Νωρίτερα την Τρίτη, ο συνάδελφός του Γιώργος Τσατραφύλλιας είχε προβεί επίσης σε ανάρτηση στα social media, προτρέποντας τους μετεωρολόγους να βγουν «μπροστά» και να αναφέρουν πως οι αστοχίες στην πρόγνωση δεν μπορεί να αποφευχθούν.
Η ανάρτηση του Κλέαρχου Μαρουσάκη:
«Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ, Ο ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΟΝΤΕΛΑ
Μετά από μία αστοχία στην πρόγνωση οι περισσότεροι ψάχνουν να βρουν με ποιον να τα βάλουν.
Η πολιτεία θα πει "οι Μετεωρολόγοι αυτά τα στοιχεία μας έδωσαν".
Οι πολίτες θα πουν "η πολιτεία είναι υπεύθυνη για τα μέτρα που πάρθηκαν και τις οδηγίες που δόθηκαν".
Οι Μετεωρολόγοι θα πουν "τα μοντέλα αυτά τα στοιχεία μας έδωσαν".
Η κλιμάκωση των τριών παραπάνω πού καταλήγει; Ότι τελικά τα μοντέλα φταίνε και πάμε παρακάτω…
Είναι όμως αυτή η αλήθεια???
Πάμε να δούμε στη συγκεκριμένη περίπτωση τι συνέβη…
Στην πρώτη εικόνα μπορείτε να δείτε τι έδειξε το Μετεωρολογικό μπαλόνι που αφήσαμε να ταξιδέψει στην ατμόσφαιρα προς τα επάνω. Υπογραμμίζουμε με πορτοκαλί χρώμα το ύψος εκείνο της ατμόσφαιρας όπου μας ενδιαφέρει (περίπου 1.500 μέτρα πάνω από τη μέση στάθμη της θάλασσας) και που μελετάμε το πόσο ψυχρή ή θερμή είναι η αέρια μάζα που μας επηρεάζει. Βλέπουμε λοιπόν ότι η θερμοκρασία αυτής υπολογίστηκε περίπου στους -4 βαθμούς Κελσίου.
Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης του παραπάνω, φανταστείτε ότι αυτή η θερμοκρασία επικρατούσε στην κορυφή της Πάρνηθας, βασικός ορεινός όγκος του νομού Αττικής.
Πάμε τώρα να δούμε τι προέβλεπε το μετεωρολογικό μας μοντέλο για την ίδια χρονική στιγμή...
Στον δεύτερο λοιπόν χάρτη μας υπολογίζουμε με το μοντέλο τη θερμοκρασία στα 1.500 μέτρα περίπου. Μέσα στον πορτοκαλί κύκλο και που στην ουσία παριστάνουμε την εκφυλισμένη χιονομάζα, βλέπουμε τιμές μεταξύ -4° και -5° Κελσίου. Αποτέλεσμα που σχεδόν ταυτίζεται με την πραγματικότητα.
Στον ίδιο χάρτη με τον κίτρινο κύκλο βλέπουμε τη θερμοκρασία της χιονομάζας λίγο πιο βόρεια, με το μοντέλο μας να υπολογίζει τη θερμοκρασία αυτής κοντά στους -7 βαθμούς κελσίου.
Να σταθούμε λίγο στο -7…
Αυτή είναι μία θερμοκρασία που δίνει υπό προϋποθέσεις χιονόπτωση πολύ χαμηλά στην Αττική. Για να μην κουράσουμε στο θέμα "προϋποθέσεις", ας θεωρήσουμε ότι αυτές πληρούνται (που στη δεδομένη περίπτωση πληρούνται και αρκετά καλά).
Βλέπουμε λοιπόν ότι η ιδανική γι' αυτή τη στάθμη θερμοκρασία στο θέμα χιονόπτωσης χαμηλά, ικανοποιείται με ένα όριο το ύψος των Βιλίων και βόρεια - βορειοδυτικότερα. Αυτό είναι και το όριο όπου στην πραγματικότητα είδαμε αξιόλογες - επικίνδυνες χιονοπτώσεις και πολύ χαμηλά.
Στον ίδιο χάρτη και βλέποντας και το υπόμνημα δεξιά, σημειώνουμε με την πλάγια μαύρη γραμμή την οροσειρά της Πίνδου και με το μαύρο βέλος την ροή του αέρα καθώς κινείται από το Αιγαίο στα χερσαία τμήματα.
Το κρατάμε το τελευταίο και πάμε στον τρίτο χάρτη από την ΕΜΥ και που μας δείχνει τη θερμοκρασία στη θάλασσα.
Βλέπουμε λοιπόν ότι προς την πλευρά της Αττικής οι θερμοκρασίες στη θάλασσα είναι κοντά 17° Κελσίου.
Αυτή λοιπόν η μάζα δέχεται έναν εκφυλισμό ως προς τη θερμοκρασία της εξαιτίας του ανέμου που μεταφέρει θερμότητα και υγρασία μέσα από το Αιγαίο και που τα μοντέλα μας το είδαν αυτό πολύ καλά.
Και για να δείτε ότι το είδαν πολύ καλά και μας είχαν προειδοποιήσει, δείτε στον τελευταίο χάρτη και πού αποτυπώνονται τα υψόμετρα χιονόπτωσης….
Η Αττική εμφανίζει τιμές μεγαλύτερες των 700 μέτρων και από τα βορειότερα της Αττικής και πιο πάνω άνω των 500 μέτρων.
Αυτή ήταν και η πραγματικότητα και γι' αυτή την εξέλιξη προσωπικά είχα αναφερθεί δύο ημέρες σχεδόν πριν και που το ανέλυσα και στον τηλεοπτικό μας σταθμό (οι αναρτήσεις υπάρχουν στο προφίλ μου).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Τα στοιχεία μας καθοδήγησαν σωστά και με το παραπάνω. Το τι γράφτηκε στις διάφορες προγνώσεις σαφώς και είναι θέμα πολυπαραγοντικό, μιας κι ο επιστήμονας οφείλει πέραν των εργαλείων που χρησιμοποιεί να βάζει κι άλλες παραμέτρους στο τραπέζι, όπως π.χ. εμπειρία, προσωπική ερμηνεία του φαινομένου βάσει γνώσεων, σύγκριση με παλαιότερα συμβάντα, δόμηση περιοχής, τοπογραφία κ.ά.
Από την άλλη πλευρά, η πολιτεία οφείλει να υπακούει στις υποδείξεις των επιστημόνων με τους οποίους και συνεργάζεται και σαφώς οι πολίτες να ακολουθούν τις οδηγίες της πολιτείας.
Σφάλματα και αστοχίες στην πρόγνωση του καιρού υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν.
Σαν επιστήμονες όμως ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να επικοινωνήσουμε προς τους πολίτες και την πολιτεία αυτή τη διαδικασία και να μην περιμένουμε στη γωνία πότε θα αστοχήσει ένας συνάδελφος και να πατήσουμε πάνω σε αυτό για να βγούμε μπροστά εμείς και να πούμε "να, ορίστε τι σας έλεγε, και τι τελικά βγήκε"…
Οι πολίτες είναι απόλυτα δικαιολογημένο να αγανακτούν και στο τέλος να μας αγνοούν βλέποντάς μας να μην επικοινωνούμε προς τα έξω το σφάλμα μας, παρά να ψάχνουμε να πετάξουμε βέλη απέναντι, θέλοντας να πείσουμε ότι είμαστε οι καλύτεροι.
Και, τέλος, ας μάθουμε σαν επιστήμονες να παίρνουμε επάνω μας το σφάλμα από το να κατηγορούμε τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε. Δε νομίζετε ότι είναι παράλογο στις επιτυχίες να πανηγυρίζουμε για προσωπική επιτυχία και στις αποτυχίες να λέμε "δεν φταίω εγώ, αλλά το μοντέλο"?
Εμείς φταίμε, γιατί και τα μοντέλα εμείς τα φτιάξαμε, εμείς τα τρέχουμε, εμείς τα τροφοδοτούμε με δεδομένα.
Καλό βράδυ σε όλες και όλους!»