«Η Ε.Ε. θα δώσει πειστικές ευρωπαϊκές λύσεις στις νέες τεχνολογίες που θα αλλάξουν το μέλλον του εμπορίου», υπογράμμισε, μιλώντας απόψε στο 1ο Συνέδριο "Future of Retail" της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς.
«Η Ευρώπη δεν επιδιώκει υπερβολικές και άχρηστες ρυθμίσεις, δεν θα επιτρέψει όμως και φραγμούς ή γραφειοκρατικά εμπόδια που φρενάρουν την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και προϊόντων», τόνισε ο κ. Σχοινάς και πρόσθεσε: «Ο Ευρωπαϊκός Τρόπος Ζωής, δεν είναι μπουλντόζα που ισοπεδώνει την διαφορετικότητα, αλλά καθρέφτης και σύστημα των κοινών μας αξιών που πρέπει να διατηρήσουμε».
Ξεκινώντας την ομιλία του ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής περιέγραψε την εικόνα του τοπίου στην σημερινή Ευρώπη, τονίζοντας ότι «βρισκόμαστε στην αρχή ενός νέου ευρωπαϊκού πολιτικού κύκλου και κάθε τέτοιος κύκλος έχει τη δική του φιλοσοφία, τις δικές του στοχεύσεις, τις δικές του προτεραιότητες».
«Στα χρόνια της Προεδρίας Γιούνκερ, η Ευρώπη μπήκε στην εποχή των πολυκρίσεων», σημείωσε ο κ. Σχοινάς και αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην «δραματική», όπως την χαρακτήρισε «διαπραγμάτευση για το ελληνικό χρέος, που έφερε τη χώρα και την ευρωζώνη στο χείλος του γκρεμού», στο Προσφυγικό και Μεταναστευτικό, στην «κατάρρευση της Συρίας και σε ένα βαθμό και της Λιβύης», στην εισβολή της Ρωσίας στην Κριμαία, την τρομοκρατία στους δρόμους των Βρυξελλών, του Παρισιού και της Νίκαιας. «Και σαν μην έφταναν αυτά, μετά ακολούθησαν το Βrexit και η εκλογή Trump» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Ο νέος κύκλος που άνοιξε με την εκλογή της νέας ευρωπαϊκής ηγεσίας, είναι ο κύκλος της μετάβασης», σημείωσε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής και πρόσθεσε ότι «η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να προετοιμάσει τη μετάβαση της Ευρώπης σε τρία βασικά εργοτάξια:
Καταρχήν, η μετάβαση στην Πράσινη Ευρώπη, με την επίτευξη του μεγάλου στόχου να καταστεί η Ευρώπη ως το 2050, η πρώτη και κατά πάσα πιθανότητα η μόνη ήπειρος στον κόσμο χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, μέσα από ένα πολύ πειστικό οδικό χάρτη, σημαντικές επενδύσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία που θα «πρασινίσουν την οικονομία».
Η δεύτερη μετάβαση, που είναι εξίσου απαιτητική και επείγουσα, αφορά τη μετάβαση στη ψηφιακή οικονομία, με δυο καθοριστικές εξελίξεις: τα δίκτυα 5G και την τεχνητή νοημοσύνη.
H τρίτη μετάβαση, αφορά ουσιαστικά το πεδίο των αρμοδιοτήτων που μου έχουν ανατεθεί, και επικεντρώνονται στο πώς θα διαμορφωθούν οι κοινωνίες του μέλλοντος. Αναφέρομαι σε μια Ευρώπη-ομπρέλα που προστατεύει τους πολίτες (Προσφυγικό/Ασφάλεια) και σε μια Ευρώπη που ανοίγει δρόμους διασφαλίζοντας την κινητικότητα, που δίνει ευκαιρίες στους νέους (και όχι μόνο) να βελτιώσουν τις δεξιότητες τους με συστήματα κοινωνικής συνοχής, εκπαίδευσης και υγείας, τα οποία θα αντέξουν το βάρος της εξέλιξης», τόνισε.
Αναφερόμενος ειδικότερα στο λιανικό εμπόριο, ο κ. Σχοινάς είπε πως «το ζητούμενο είναι η μετάβαση από το παραδοσιακό στο σύγχρονο εμπόριο, και πιο συγκεκριμένα, στο νέο κύμα ψηφιακής παγκοσμιοποίησης και καινοτομίας σε συνθήκες πράσινης οικονομίας, ψηφιακού μετασχηματισμού και κοινωνικής αλλαγής […] Ανατέλλει όμως μια νέα εποχή, αν δεν έχει ήδη έλθει στη ζωή μας. Οι ρυθμοί αλλαγής είναι καταιγιστικοί. Όποιος είναι έτοιμος θα κερδίσει», εκτίμησε ο κ. Σχοινάς και τόνισε.
«Η ψηφιοποίηση έχει ριζικά αλλάξει τα δεδομένα. Το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας, και έχει αλλάξει με καθοριστικό τρόπο τις συνήθειες των καταναλωτών. Oι τάσεις αυτές αποτελούν τεράστιες προκλήσεις, ευκαιρίες αλλά και κινδύνους ταυτόχρονα. Το ζητούμενο είναι λοιπόν η ελαχιστοποίηση του ρίσκου και ο πολλαπλασιασμός των ευκαιριών».
Συνεχίζοντας, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες προτάσεις μετάβασης τις οποίες έχει ξεκινήσει η Ε.Ε., όπως η Πράσινη Συμφωνία που εγκρίθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο και όπως σημείωσε «δεν αφορά μόνο στόχους για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά ένα νέο πρότυπο κοινωνίας για την καθημερινότητα μας, τις καταναλωτικές και διατροφικές συνήθειες».
«Την προηγούμενη εβδομάδα» είπε ο κ. Σχοινάς, «εγκρίναμε την κοινή εργαλειοθήκη για την αντιμετώπιση των κινδύνων που σχετίζονται με την ανάπτυξη των δικτύων 5G, της πέμπτης γενιάς δικτύων κινητών επικοινωνιών. Σε λίγα χρόνια - τόνισε - το 5G θα συνδέει τα πάντα με τους πάντες, 500 δισ. συσκευές θα είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους. Όλα θα συνδέονται με όλα, και όλα με όλους».
Το εμπόριο χρειάζεται ευνοϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής, απαιτείται ένα κατάλληλο εκσυγχρονισμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για κάθε μορφή εμπορίου, τόσο για το παραδοσιακό λιανεμπόριο όσο και για εμπόριο μέσω διαδικτύου.
«Τον Απρίλιο του 2018, η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση στην οποία προσδιορίζει τις βέλτιστες πρακτικές για τη στήριξη των μεταρρυθμίσεων των κρατών μελών, με στόχο ένα λιγότερο περιοριστικό ρυθμιστικό περιβάλλον.
Η Επιτροπή έχει επίσης αναπτύξει ένα δείκτη για τους περιορισμούς στο εμπόριο, (Retail Restrictiveness Indicator) που αξιολογεί τις προσπάθειες των κρατών μελών στη μείωση των εμπορικών περιορισμών», είπε ο κ. Σχοινάς και τόνισε, λέγοντας πως η Ευρώπη δεν επιδιώκει υπερβολικές και άχρηστες ρυθμίσεις, δεν θα επιτρέψει όμως και φραγμούς ή γραφειοκρατικά εμπόδια που φρενάρουν την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και προϊόντων.
Νέα εργαλεία για την στήριξη του εμπορίου
Στη συνέχεια ο κ. Σχοινάς, αναφέρθηκε στα «σοβαρά» εμπόδια που υψώνουν φραγμούς στην ανάπτυξη του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου και στις προσπάθειες της Ε.Ε. να ξεπεραστούν. Εμπόδια όπως ο αδικαιολόγητος γεωγραφικός αποκλεισμός.
«Μόνο το 15% των καταναλωτών και λιγότερο από το 10% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Ε.Ε. κάνουν χρήση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Αυτό οδηγεί σε λιγότερες επιλογές, υψηλότερες τιμές και λιγότερες ευκαιρίες ανάπτυξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν οι μισές απόπειρες διασυνοριακών αγορών των καταναλωτών στην Ε.Ε. αποτυγχάνουν. Επιπλέον, έρευνα στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου, δείχνει ότι το 12% των λιανοπωλητών αναφέρουν ότι οι κάθετες συμβατικές εμπορικές συμφωνίες, τους περιορίζουν την πώληση διασυνοριακών προϊόντων», είπε ο κ. Σχοινάς.
«Οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες κατά του αδικαιολόγητου Geoblocking που τέθηκαν σε εφαρμογή το 2018, παράλληλα με τη διασφάλιση της προσιτής αποστολής και παράδοσης προϊόντων διασυνοριακά, η εναρμόνιση των κανόνων για τις ψηφιακές συμβάσεις, η απλούστευση των πληρωμών στο ΦΠΑ και η θέσπιση κοινών κανόνων για την προστασία των δεδομένων, δημιούργησαν ένα νέο πλαίσιο, όπου οι έμποροι λιανικής πώλησης και οι εταιρείες στη νέα ψηφιακή εποχή μπορούν να αναπτυχθούν.
Ο κανονισμός 'Πλατφόρμα για τις Επιχειρήσεις', ο οποίος θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Ιούλιο φέτος, αποσκοπεί στην αντιμετώπιση ορισμένων αθέμιτων πρακτικών από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες και τις μηχανές αναζήτησης, ώστε να διαμορφωθεί ένα πιο προβλέψιμο και διαφανές περιβάλλον συναλλαγών για τους επιχειρηματίες στο διαδίκτυο».
Καταλήγοντας, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη και στα προσωπικά δεδομένα.
«Ο μεγαλύτερος διαμορφωτής του εμπορικού περιβάλλοντος στο μέλλον θα είναι ο αλγόριθμος. Ο αλγόριθμος θα πρέπει να περάσει από ένα οικοσύστημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας», ανέφερε και τόνισε.
«Ήδη οι αλγόριθμοι διαμορφώνουν καταναλωτικές ακόμη και εκλογικές προτιμήσεις, πρότυπα συμπεριφοράς. Ποιος τα ελέγχει όμως; Φανταστείτε δηλαδή μια εποχή όπου όλες οι λίστες προϊόντων που συνιστώνται για τους καταναλωτές να είναι προϊόν αλγορίθμων που δεν ελέγχεται η ακρίβειά τους. Φανταστείτε μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες, ή ακόμη και Εθνικά Συστήματα Υγείας, να αποφαίνονται για την ασφαλιστική μας κάλυψη ανάλογα με το πώς σερφάρουμε στο ίντερνετ και ποια site επισκεφθήκαμε.
Οι αλγόριθμοι δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τα πάντα, και θα πρέπει να διασφαλιστεί με κάθε τρόπο μέσα από ένα μηχανισμό πιστοποίησης, ότι οι αλγόριθμοι θα βρίσκονται πάντα υπό τον ανθρώπινο έλεγχο».
Η Ευρώπη είναι ασπίδα και μοχλός
«Η Ευρώπη είναι ασπίδα και μοχλός. Ασπίδα γιατί μας προστατεύει από τις απειλές που γίνονται όλο και πιο αισθητές στον απρόβλεπτο και αβέβαιο κόσμο που ζούμε. Συγχρόνως, η Ευρώπη είναι μοχλός γιατί προσαρμόζει την τεχνολογία στην υπηρεσία της κοινωνίας, όχι σε βάρος της», ανέφερε ο κ. Σχοινάς και υπογράμμισε:
«Ο Ευρωπαϊκός Τρόπος Ζωής, δεν είναι μπουλντόζα που ισοπεδώνει την διαφορετικότητα, αλλά καθρέφτης και σύστημα των κοινών μας αξιών που πρέπει να διατηρήσουμε. Ευρωπαϊκός Τρόπος Ζωής είναι και η στήριξη που παρέχει η Ευρώπη για την ποιότητα της ζωής στις πόλεις, και φυσικά για τη διατήρηση του εμπορίου».
«Τον Απρίλιο του 2018», συνέχισε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, «η Επιτροπή δημοσίευσε έναν οδηγό για τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των μικρών λιανοπωλητών. Ο οδηγός αυτός παρέχει νέες προσεγγίσεις για την προώθηση της αναζωογόνησης των κέντρων των πόλεων και πρακτικές προτάσεις για τη στήριξη μικρών λιανοπωλητών να εξοικειωθούν με τις τεχνολογικές αλλαγές και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του μέλλοντος.
Με τις πρωτοβουλίες μας στηρίζουμε τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους να ενισχύσουν την καινοτομία, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα του λιανικού εμπορίου. Είμαστε αρωγός και συμπαραστάτης για την ενίσχυση της παρουσίας τους σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με συχνά οικογενειακό χαρακτήρα, μπορούν να υπολογίζουν στην έμπρακτη αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αφομοιώσουν τις τεχνολογικές αλλαγές με τελική κοινή μας επιδίωξη τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης», κατέληξε ο κ. Σχοινάς.