Οι φωτιές ανάβουν για το έθιμο. Τα καζάνια γεμίζουν με χοιρινό κρέας που το λίπος του υπερτερεί. Το νερό κοχλάζει ανεβάζοντας το λίπος στην επιφάνεια.
Με μεγάλες ξύλινες κουτάλες αρχίζει να αφαιρείται σιγά-σιγά σιγά η «πολύτιμη», σε άλλες εποχές, λίγδα για να στοιβαχθεί τότε σε μεγάλα γυάλινα ή ξύλινα δοχεία, κουρούπια και βάζα, ώστε να χρησιμοποιηθεί στο μαγείρεμα, στα γλυκά, στη συντήρηση του κρέατος, ακόμη και στο άλειμμα μιας φέτας ψωμιού.
«Θυμάμαι η γιαγιά μου, μας άπλωνε τη λίγδα σε μια μεγάλη φέτα ζεστού ζυμωτού ψωμιού και έβαζε πάνω βουνίσια ρίγανη. Η νοστιμιά του μοναδική. Η γεύση του αξέχαστη», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για το έθιμο της τσιγαρίδας, ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Συκιάς «ΒΑΝΤΑ», Κωνσταντίνος Ζιάκας, που ξετυλίγει τις μνήμες του μέσα από γεύσεις της παιδικής του ηλικίας.
Το λουκούλλειο έθιμο της τσιγαρίδας
«Αυτό όμως που θυμούνται όλοι ως λουκούλλειο γεύμα, ήταν η "τσιγαρίδα". Ήταν το λιγοστό χοιρινό κρέας που έμενε στον πάτο του καζανιού και με το εναπομείναν λίπος σιγοψηνόταν και τσιγαριζόταν αφήνοντας τέτοια μυρουδιά που και σήμερα ακόμη οι μνήμες δεν μπορούν να σβήσουν και επιστρέφουν πίσω, εκεί στη δεκαετία του ’70 όπου οι οικογένειες χρησιμοποιούσαν το χοιρινό λίπος για πολλές χρήσεις, αλλά τα Χριστούγεννα μοιραζόντουσαν την "τσιγαρίδα", ως κάτι μοναδικό», αναπολεί ο κ. Ζιάκας.
Ο ίδιος σχολιάζει: «τότε ήταν αλλιώς. Οι οικογένειες έτρωγαν κρέας ελάχιστες φορές, ενώ η κάθε μία είχε και ένα γουρουνάκι στο σπίτι προκειμένου να περάσει τις γιορτές των Χριστουγέννων. Τις ημέρες εκείνες, η κάθε οικογένεια, μόνη της ή μαζί με τις γειτονικές, άναβε μια μεγάλη φωτιά στην αυλή της και τοποθετούσε στην πυροστιά, το καζάνι με το χοιρινό και φυσικά το μεράκι της. Η αφαίρεση του λίπους που "άφριζε" στην επιφάνεια διαρκούσε ώρες. Στο τέλος το ελάχιστο χοιρινό κρέας που έμενε τσιγαρίζονταν στα καζάνια μαζί με το λίπος του και πρόκυπτε ένα λαχταριστό έδεσμα οι "τσιγαρίδες"».
«Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας οι μυρουδιές του τσιγαριστού κρέατος απλωνόταν σε όλο το χωριό και μαζί με το πνεύμα των Χριστουγέννων που διακατείχε τους ανθρώπους έδινε μια διαφορετική νότα», προσθέτει ο κ. Ζιάκας.
Όπως λέει, «κάθε Χριστούγεννα οι μνήμες αυτές επιστρέφουν στη Συκιά Πιερίας συνοδευόμενες από τους ήχους παραδοσιακής μουσικής, άφθονης "τσιγαρίδας", κρασιού ,τσίπουρου, γλεντιού και χορού και θυμίζουν τις φτωχικές εκείνες μέρες των παιδικών μας χρόνων που εμείς οι παλαιότεροι ζήσαμε και τις αναπολούμε με νοσταλγία έχοντας παράλληλα χρέος να τις μεταφέρουμε και στις νεότερες γενιές».
Οι μνήμες έγιναν έθιμο στην περιοχή και το έθιμο γιορτή. Έτσι και φέτος ο Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Συκιάς «ΒΑΝΤΑ», από πολύ νωρίς το πρωί, τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, θα ανάψει τα καζάνια στην κεντρική πλατεία του χωριού και θα προσφέρει την «τσιγαρίδα» στους ντόπιους και τους επισκέπτες, ενώ ο χορός αλλά και το τραγούδι, υπό τους ήχους της παραδοσιακής ορχήστρας του Κώστα Δεδούση, θα κορυφώσουν το δρώμενο.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
*Τις φωτογραφίες παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δημοτικός Σύμβουλος Βέροιας Θανάσης Δέλλας