Λογαριασμοί ρεύματος: Θέμα ημερών τα νέα τιμολόγια, χωρίς τη ρήτρα αναπροσαρμογής -Τι αλλάζει

Νέα τιμολόγια ρεύματος θα ανακοινώσουν έως την ερχόμενη Κυριακή 10 Ιουλίου όλοι οι προμηθευτές, τα οποία δεν θα περιλαμβάνουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής.

Τα τιμολόγια αυτά θα ισχύσουν από την 1η Αυγούστου. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί με το συνδυασμό των μέτρων που τίθενται σε εφαρμογή στη χονδρική και τη λιανική αγορά, να απορροφήσει πάνω από το 70% της αύξησης των τιμών και να "προσγειώσει" το κόστος της κιλοβατώρας κοντά στο επίπεδο του περασμένου φθινοπώρου.

Από την άλλη πλευρά, οι εξελίξεις στη διεθνή αγορά ως προς την τιμή του φυσικού αερίου δεν είναι ευνοϊκές και πηγές της αγοράς εκφράζουν επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα των παρεμβάσεων, ωστόσο η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι αν χρειαστεί, η δαπάνη του προϋπολογισμού για ενεργειακές επιδοτήσεις θα αυξηθεί.

Οι εξελίξεις στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα οι εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προδιαγράφονται ως εξής:

-Από την Παρασκευή 1η Ιουλίου τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος μηχανισμός λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του οποίου τίθεται πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, διαφορετικό ανάλογα με την τεχνολογία (λιγνίτες, φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές κλπ.) Η διαφορά του πλαφόν από την τιμή που διαμορφώνεται καθημερινά στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, στην οποία θα εξακολουθήσουν να αγοράζουν την ενέργεια οι προμηθευτές, θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να χρηματοδοτεί τις επιδοτήσεις στο κόστος της ενέργειας. Για παράδειγμα αν η ανώτατη τιμή είναι 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα και η τιμή στο Χρηματιστήριο 240 ευρώ, η διαφορά των 140 ευρώ θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

-Από την 1η Αυγούστου καταργείται η ρήτρα αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τιμές που θα εφαρμόζουν οι προμηθευτές θα είναι ενιαίες (δεν θα υπάρχει δηλαδή όπως τώρα μια βασική χαμηλή τιμή και ξεχωριστά η ρήτρα αναπροσαρμογής). Οι τιμές που θα ισχύσουν από την 1η Αυγούστου θα ανακοινωθούν από τους προμηθευτές έως την ερχόμενη Κυριακή 10 Ιουλίου ενώ στο τέλος κάθε μήνα θα ανακοινώνονται οι τιμές του μεθεπόμενου (π.χ. στις 31 Ιουλίου θα ανακοινωθούν τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου κ.ο.κ.). Οι ονομαστικές τιμές ανά κιλοβατώρα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς θα είναι σημαντικά αυξημένες, ωστόσο εκείνο που ενδιαφέρει είναι η τελική τιμή που θα διαμορφώνεται μετά την επιδότηση που θα ορίζει η Πολιτεία.

Μια σημαντική διαφορά που προκύπτει σε σχέση με το ισχύον καθεστώς είναι ότι το σύνολο των επιδοτήσεων θα κατανέμεται με απόφαση της Πολιτείας. Ως τώρα κάθε εταιρεία ενέργειας αξιοποιούσε τα αυξημένα έσοδα από την ηλεκτροπαραγωγή για να χρηματοδοτεί επιδοτήσεις προς τους πελάτες της στην προμήθεια. Στο εξής τα έσοδα θα συλλέγονται και θα κατανέμονται από το κράτος.

Το συνολικό κονδύλι για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου το 2022 μπορεί να ξεπεράσει τα 6 δισ. ευρώ από τα οποία 2,4 δισ. ευρώ δόθηκαν στο πρώτο εξάμηνο και 3,6 δισ. ευρώ προϋπολογίζονται για το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Πηγές χρηματοδότησης των επιδοτήσεων είναι τα έσοδα από την αγορά (διαφορά χρηματιστηριακής τιμής από τις τιμές αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών), από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, από την φορολόγηση των επιπλέον εσόδων των ηλεκτροπαραγωγών με συντελεστή 90% και από τον κρατικό προϋπολογισμό.

«Σβήνεται» έως και το 100% των αυξήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΝ, με τις θεσμικές παρεμβάσεις στην αγορά ρεύματος απορροφάται:

• Στους ευάλωτους καταναλωτές που δικαιούνται Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (περίπου 500.000 νοικοκυριά) το 100% της αύξησης.
• Σε όλα τα οικιακά τιμολόγια έως και το 85% της αύξησης.
• Σε 1,25 εκατ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις το 82% της αύξησης.
• Στους αγρότες και τα αγροτικά τιμολόγια έως το 90% της αύξησης.

Ο Σύνδεσμος των προμηθευτών ενέργειας εξέφρασε επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα των μέτρων υποστηρίζοντας ότι "είναι αδύνατον να γίνει ορθή πρόβλεψη των τιμών της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και μάλιστα για διάστημα ενός μηνός, τουλάχιστον ένα μήνα πριν την έναρξη της περιόδου, με αποτέλεσμα η εφαρμογή της προτεινόμενης τροποποίησης να αυξάνει κατακόρυφα τις επισφάλειες που αναλαμβάνουν οι προμηθευτές και να απειλεί την ομαλή λειτουργία της αγοράς". Προμηθευτές θέτουν επίσης ζητήματα πρακτικής εφαρμογής σε σχέση, για παράδειγμα, με το δικαίωμα των καταναλωτών που θεσπίζεται, να αλλάζουν προμηθευτή χωρίς "πέναλτυ" και προειδοποίηση και την δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να ανταποκριθεί σε ενδεχόμενη μαζική μετακίνηση καταναλωτών.

Oι εκκρεμότητες

Αναφορικά τέλος με τις τρέχουσες εξελίξεις και εκκρεμότητες στην αγορά:

-Δημοσιεύθηκε την Παρασκευή η απόφαση για τις ενεργειακές επιδοτήσεις του Ιουνίου οι οποίες προσδιορίζονται ως εξής: Για τα οικιακά τιμολόγια επιδότηση 185 ευρώ ανά μεγαβατώρα για κατανάλωση έως 150 κιλοβατώρες, 140 ευρώ από 151-300 κιλοβατώρες και 100 ευρώ πάνω από 300 κιλοβατώρες. Για τις δευτερεύουσες κατοικίες 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο και το Τιμολόγιο Υπηρεσιών Αλληλεγγύης, 195 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Για τα επαγγελματικά τιμολόγια 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Για αρτοποιεία και επαγγελματικά με ισχύ παροχής έως 35 kva, 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

-Θα ακολουθήσει ο προσδιορισμός των επιδοτήσεων για τον Ιούλιο, μήνας κατά τον οποίο εξακολουθεί να ισχύει το παλιό σύστημα λειτουργίας της αγοράς. Σημειώνεται ότι η μέση τιμή χονδρικής για το ρεύμα τον Ιούνιο διαμορφώθηκε σε 240,49 ευρώ ανά μεγαβατώρα έναντι 225,07 ευρώ το Μάιο. Σημειώνεται επίσης ότι η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου ξεπέρασε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας και τα 140 ευρώ ανά μεγαβατώρα ενώ στις αρχές Ιουνίου είχε υποχωρήσει στο επίπεδο των 80 ευρώ.

Λήγει η προθεσμία για το Power Pass

Υπενθυμίζεται ότι σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για το Power Pass, με την προθεσμία να λήγει στις 5 Ιουλίου.

Μέσω του Power Pass ένα νοικοκυριό μπορεί να λάβει αναδρομικά το 60% των αυξήσεων (προσοχή: εξαιρούνται οι εκπτώσεις που είχαν ήδη κάνει προμηθευτές και κράτος) στους λογαριασμούς ρεύματος που είδε από τον Δεκέμβριο του 2021 έως και τον Μάιο του 2022.

Οι οδηγίες

Η αποζημίωση μέσω του Power Pass καταβάλλεται για το 60% των επιπλέον χρεώσεων, αφού πρώτα αφαιρεθούν από αυτές οι επιδοτήσεις του κράτους και οι πιθανές επιδοτήσεις από τους παρόχους. Τα ποσά των αναδρομικών θα ξεκινούν από τα 18 ευρώ και θα έχουν «ταβάνι» τα 600 ευρώ.

Ας δούμε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα.

1. Αν κάποιος έχει επιπλέον χρεώσεις, μετά την αφαίρεση των επιδοτήσεων για το εν λόγω διάστημα, συνολικού ύψους 300 ευρώ, θα λάβει αποζημίωση 180 ευρώ.
2. Αν οι επιπλέον χρεώσεις ανέρχονται σε 800 ευρώ, η αποζημίωση θα διαμορφωθεί στα 480 ευρώ.
3. Αν οι χρεώσεις είναι από 1.000 ευρώ και πάνω και πάλι η αποζημίωση θα είναι 600 ευρώ. Τα χρήματα αναμένεται να πιστωθούν στους λογαριασμούς των δικαιούχων έως και τις 15 Ιουλίου.

Μερικές χρήσιμες πληροφορίες για το Power Pass

• Ποιοι είναι δικαιούχοι: Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι οι οικιακοί καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι είναι συμβεβλημένοι σε κυμαινόμενα τιμολόγια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που αναπροσαρμόζονται με βάση τη χονδρεμπορική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η ενίσχυση αφορά τον λογαριασμό κατανάλωσης της κύριας κατοικίας των δικαιούχων, καθώς και της μισθωμένης κατοικίας των παιδιών τους που σπουδάζουν.
• Οικονομική ενίσχυση: Για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης, κάθε αριθμός παροχής ρεύματος, για κάθε μήνα, δηλώνεται από έναν μόνο δικαιούχο. Σε περίπτωση που ένας αριθμός παροχής ρεύματος για κάποιον μήνα τυχόν δηλωθεί από δύο η περισσότερους δικαιούχους, ακολουθείται η διαδικασία καταμερισμού της ενίσχυσης ανά δικαιούχο.
• Ύψος αποζημίωσης: Το ποσό της ενίσχυσης ανά λογαριασμό ρεύματος υπολογίζεται στο 60% επί του θετικού υπολοίπου που προκύπτει μετά την αφαίρεση από το ποσό της ρήτρας αναπροσαρμογής του λογαριασμού και των ποσών έκπτωσης.
• Εξαιρέσεις: Σε περίπτωση που ο λογαριασμός δεν αφορά κυμαινόμενο τιμολόγιο ο αιτών δεν δικαιούται τη λήψη ενίσχυσης. Επίσης, σε περίπτωση που ο λογαριασμός δεν αφορά παροχή οικιακής χρήσης, ο αιτών δεν δικαιούται τη λήψη ενίσχυσης.
• Υπολογισμός: Για κυμαινόμενα τιμολόγια, τα οποία δεν αναγράφουν ξεχωριστά στις χρεώσεις τους το ποσό που αντιστοιχεί στη ρήτρα αναπροσαρμογής, αυτό υπολογίζεται τεκμαρτά από τον προμηθευτή ενέργειας (το ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση από το ποσό της χρέωσης προμήθειας ενέργειας με βάση την κατανάλωση, τεκμαρτού ποσού χρέωσης ενέργειας για το οποίο λαμβάνεται υπόψη η τιμή 120 ευρώ ανά MWh).
• Εκπτώσεις: Ως εκπτώσεις που έχουν χορηγηθεί από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας λαμβάνονται κάθε μορφής εκπτώσεις, το ύψος των οποίων εξαρτάται από την κατανάλωση ενέργειας του λογαριασμού. Εξαιρούνται οι εκπτώσεις σταθερού ύψους που δεν υπολογίζονται επί της ενέργειας που καταναλώθηκε.
• Ποσά ενίσχυσης: Η οικονομική ενίσχυση χορηγείται σε δικαιούχους οι οποίοι επιβαρύνθηκαν με συνολική αύξηση των λογαριασμών ρεύματος που έχουν εκδοθεί για ποσό άνω των 30 ευρώ και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 600 ευρώ ανά δικαιούχο. Το ποσό της οικονομικής ενίσχυσης είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων.
• Που θα πιστωθούν: Το ποσό της οικονομικής ενίσχυσης πιστώνεται στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου που έχει δηλώσει στην αίτηση.
• Ψευδή στοιχεία: Σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο του αιτούντος από τη φορολογική διοίκηση ή άλλο αρμόδιο όργανο ελέγχου, διαπιστωθεί υποβολή ψευδών ή ανακριβών στοιχείων στην αίτηση για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης, είναι άμεσα απαιτητό το διπλάσιο ποσό της χορηγηθείσας ενίσχυσης.

Τι θα γίνει με την μισθωμένη κατοικία παιδιών που σπουδάζουν

Ο αιτών καλείται να επιβεβαιώσει ή να επικαιροποιήσει τα στοιχεία της μισθωμένης κατοικίας εξαρτώμενων παιδιών της οικογένειας που σπουδάζουν. Ειδικότερα:

1. Αντλούνται από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021 τα στοιχεία της κατοικίας που αφορούν ενοίκιο που πληρώθηκε για κατοικία παιδιών της οικογένειας που σπουδάζουν, τα οποία καλείται ο αιτών να επιβεβαιώσει.

2. Σε περίπτωση που η μισθωμένη κατοικία του παιδιού έχει αλλάξει κατά το διάστημα 1η Δεκεμβρίου 2021 έως 1η Μαΐου 2022, ο δικαιούχος συμπληρώνει τα αντίστοιχα στοιχεία για τη μισθωμένη κατοικία που διέμενε το παιδί την 1η Δεκεμβρίου 2021, την 1η Ιανουαρίου 2022, την 1η Φεβρουαρίου 2022, την 1η Μαρτίου 2022, την 1η Απριλίου 2022 και την 1η Μαΐου 2022.

3. Η μεταβολή των στοιχείων της μισθωμένης κατοικίας του παιδιού αποτελεί υπεύθυνη δήλωση προς τη φορολογική αρχή και προ-συμπληρώνεται στα στοιχεία της φορολογικής δήλωσης του φορολογικού έτους 2022.

Επιπλέον πληροφορίες

Την αποζημίωση θα την λάβουν όλα τα φυσικά πρόσωπα με καθαρό οικογενειακό εισόδημα του 2020 έως 45.000 ευρώ, για τον λογαριασμό κατανάλωσης της κύριας κατοικίας και της κατοικίας των φοιτητών που σπουδάζουν στο εσωτερικό, με κυμαινόμενα τιμολόγια προμήθειας, της περιόδου 1.12.2021 - 31.5.2022.

Για τη καταβολή της αποζημίωσης θα ληφθεί υπόψη το εισόδημα του 2020 που δηλώθηκε στην Εφορία το 2021. Σε κάθε περίπτωση απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης είναι ο δικαιούχος να έχει υποβάλει φορολογική δήλωση για τα εισοδήματα του 2020 έως την 1η Μαΐου 2022.

Όσοι υποβάλουν για πρώτη φορά φέτος φορολογική δήλωση θα πρέπει να σπεύσουν να την υποβάλουν πριν την υποβολή της αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για τη χορήγηση του επιδόματος. Για τους συγκεκριμένους θα ληφθεί υπόψη το καθαρό οικογενειακό εισόδημα μετά την αφαίρεση των φόρων, που αποκτήθηκε το 2021.

Για νοικοκυριά που έχουν κοινό ρολόι (π.χ. διπλοκατοικίες) η επιδότηση θα δοθεί στο δικαιούχο που ο ΑΦΜ του αναγράφεται στον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος. Σε περίπτωση που ο ΑΦΜ δεν ανήκει σε κανέναν από τους δικαιούχους το ποσό της επιδότησης επιμερίζεται στους δικαιούχους.