Σε μια χειμαρρώδη συνέντευξη, η Λένα Διβάνη σκιαγράφησε χωρίς προκαταλήψεις και δισταγμό την ανάγκη η ελληνική κοινωνία να κοιτάξει ξανά τη γυναίκα και να διορθώσει μια συλλογική νοοτροπία που την υποβιβάζει, την κακοποιεί και τη θέτει στο περιθώριο.
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Εξάλειψης της Βίας Κατά των Γυναικών, η συγγραφέας και καθηγήτρια της Νομικής Σχολής Αθηνών εξέφρασε την έκπληξή της για το γεγονός πως υπάρχουν ακόμη δικηγόροι, ακόμη και γυναίκες, που δεν αντιλαμβάνονται τον όρο γυναικοκτονία.
Γυναικοκτονία σημαίνει...
«13 γυναικοκτονίες στην Ελλάδα το 2021 και ακόμα να καταλάβουμε τον ορισμό. Είδα στο Facebook, με τεράστια έκπληξη, ακόμα και γυναίκες δικηγόρους να μην αντιλαμβάνονται και να επιχειρηματολογούν ότι είναι και αυτό μια ανθρωποκτονία και πως ενδεχομένως να το υποβιβάζουμε λέγοντάς το γυναικοκτονία» σημείωσε, μιλώντας στον Αθήνα 9,84 και τη Μαργαρίτα Μυτιληναίου.
Όπως είπε, η ανθρωποκτονία μπορεί να έχει χιλιάδες κίνητρα. Αντίθετα, γυναικοκτονία «σημαίνει ότι με σκοτώνουν επειδή είμαι γυναίκα», λέει. «Είναι όπως ήταν η εξόντωση των εβραίων. Τους σκότωναν γιατί ήταν εβραίοι και όχι επειδή έκαναν κάτι», προσθέτει η Λένα Διβάνη.
Με λύπη, η συγγραφέας διαπιστώνει πως η κοινωνία δεν επιθυμεί τη χρήση του όρου γυναικοκτονία, γιατί έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πρόβλημα.
«Μια ζωή όλο αυτό ήταν κρυμμένο κάτω από το χαλάκι, αλλά τώρα βγαίνει απειλητικά. Οσο και να χτυπιέται το status quo, αυτό βγαίνει, και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι τα πράγματα είναι δύσκολα», σημειώνει.
Τα στερεότυπα που βαραίνουν τις γυναίκες
Μιλώντας γενικότερα για τις γυναίκες, η Λένα Διβάνη διαπιστώνει πως αυτές μπαίνουν «από μικρές σε ένα κουστούμι τόσο σφιχτό, που μέσα τους θάβουν οτιδήποτε αυθεντικό έχουν».
«Έχω βάλει στόχο ζωής στη σχολή να υπερασπίζομαι τις φοιτήτριες και τις συναδέλφους μου, οι οποίες έχουν μεγάλα επιτεύγματα, τα οποία περνάνε λίγο "ντούκου". Όταν όμως ένας άνδρας έχει ένα επίτευγμα, γίνεται χαμός. Αυτό προσπαθώ να το περιορίσω όσο γίνεται, με όση δύναμη έχω», λέει.
Η Λένα Διβάνη δίνει παράδειγμα τη δική της ιδιότητα, που, όπως λέει, είναι «καθηγητής». «Λες και η έδρα ανήκει, και πάντα θα ανήκει, σε κάποιον άνδρα. Λες και εγώ του έχω πάρει τη θέση» αναφέρει, και διερωτάται: «Κάποιος άνδρας θα υπέγραφε κάτω από το ''η δηλούσα''; Ε, γιατί θα πρέπει να το κάνω εγώ;».
Η προσωπική εμπειρία της Λένας Διβάνη
Η συγγραφέας είχε να διηγηθεί και μια ιστορία παρενόχλησης, την οποία βίωσε η ίδια και οι αδελφές της, όταν ήταν παιδιά.
«Ο σύζυγος μιας φίλης της μητέρας μου, όταν ήμουν παιδί, προσπαθούσε και εμένα και τις αδελφές μου να μας χουφτώσει. Το έκανε συστηματικά, αλλά εμείς, επειδή ήμασταν τρεις, αντιστεκόμασταν και πετάγαμε επάνω του ό,τι βρίσκαμε. Ποτέ όμως δεν το είπαμε», είπε.
Η Λένα Διβάνη υποστήριξε πως τέτοια περιστατικά ήταν συχνά και στον κινηματογράφο, στα λεωφορεία...
«Το χειρότερο όμως είναι ότι δεν μιλάγαμε. Από τη μία ντρεπόμασταν, γιατί λέγαμε ότι μπορεί να το προκαλέσαμε εμείς, και από την άλλη νιώθαμε ότι μπορεί να είναι κάτι φυσιολογικό, εφόσον είμαστε κορίτσια», ανέφερε.
Ήρθε ο καιρός η ντροπή να πάει εκεί που ανήκει
Η συζήτηση περιεστράφη γύρω από το ελληνικό #metoo, τις αποκαλύψεις που ήρθαν στο φως από τον χώρο του θεάτρου.
«Εάν δεν είχαμε τον Λιγνάδη, να έχει βιάσει το σύμπαν, και αν δεν ήταν σταρ αυτοί που κακοποίησαν γυναίκες και άνδρες, ίσως να μη γινόταν καν συζήτηση», διαπιστώνει η Λένα Διβάνη.
Όπως λέει ωστόσο η συγγραφέας, οι κακοποιητές «θα ντρέπονται όμως, και την επόμενη φορά θα διστάζουν, θα φοβούνται. Ήρθε ο καιρός η ντροπή να πάει εκεί που ανήκει. Να πάει στον κακοποιητή και όχι στον κακοποιημένο».
Σπίτι και σχολείο, το πιο ισχυρό όπλο
Για τη Λένα Διβάνη τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν από μικρή ηλικία...
«Το σπίτι και το σχολείο είναι τα πιο ισχυρά όπλα. Το πρώτο που θα άλλαζα θα ήταν στα σχολεία. Θα ανάγκαζα τα παιδάκια να μάθουν αυτά που πρέπει να μάθει ένα ανθρώπινο όν, να είναι αυτόνομο», λέει.
Σύμφωνα με τη συγγραφέα, θα πρέπει «να μάθει το αγόρι γυναικείες δουλειές και το κορίτσι αντρικές. Θα άλλαζα το πρόγραμμα του σχολείου, θα έβαζα μέσα την ιστορία των διακρίσεων. Το σχολείο κάνει τη δουλειά της συνειδητοποίησης».