Ολα τα επικαιροποιημένα στοιχεία ενημέρωσης για τον κορωνοϊό παραθέτει σε νέα ανακοίνωσή του ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Θάνος Δημόπουλος.
Στη νεότερη ενημέρωση περιέχονται στοιχεία για την κλινική εικόνα των ασθενών με κορωνοϊό, η θεραπεία που παρέχεται, αλλά και τα μέτρα προστασίας.
Η ενημέρωση του Πρύτανη του ΕΚΠΑ για τον κορωνοϊό:
Ονοματολογία
- Διεθνής Επιτροπή για την Ταξινόμηση των Ιών (ICTV): SARS-CoV-2 (Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο από Κορωνοϊό 2)
- Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ): Covid-19 (Κορωνοϊός 19)
- Ο ΠΟΥ πρωτίστως ενδιαφέρθηκε να δοθεί ένα όνομα που να μην «ενοχοποιεί» την Κίνα και να μην αναφέρεται άμεσα σε γεωγραφικές τοποθεσίες, ομάδες ανθρώπων ή ζώα, ώστε να αποφευχθεί κάθε στιγματισμός.
Ιολογία
Κορωνοϊοί
- Eίναι μεγάλοι RNA ιοί και 2 από τους 4 υποτύπους τους προσβάλλουν τον άνθρωπο.
- Aλλοι ξενιστές: νυχτερίδες, θηλαστικά πχ καμήλες, μυρμηγκοφάγοι
- 4 ανθρώπινοι κορωνοϊοί είναι ενδημικοί παγκοσμίως > 10-30% των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού ήπιας συμπτωματολογίας (το λεγόμενο κοινό κρυολόγημα)
Επιδημίες
- 2002 Ιός του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου (SARS) - 8.096 λοιμώξεις και 774 θανάτους – πανδημία ανά την υφήλιο
- 2012 Κορωνοϊός του αναπνευστικού συνδρόμου της Μέσης Ανατολής (MERS) - 2.494 λοιμώξεις και 858 θανάτους – περιορισμένη επέκταση εκτός Μέσης Ανατολής
- 2019 Covid-19
Διαρκής πρόκληση των αναδυόμενων μολυσματικών ασθενειών και η σημασία της διαρκούς ετοιμότητας.
Κλινική εικόνα
- Όλες οι ηλικιακές ομάδες, διάμεση ηλικία 56 έτη, οριακά συχνότερο σε άνδρες
- Μεταδοτικότητα ακόμα και από ασυμπτωματικούς φορείς πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων και για 7-14 ημέρες
- Άτυπη πνευμονία
- Πυρετός, Καταβολή, Ξηρός Βήχας, Δύσπνοια
- Εργαστηριακά: λεμφοπενία, παράταση χρόνου προθρομβίνης, αυξημένη γαλακτική δεϋδρογενάση
- Αξονική τομογραφία θώρακος: αμφοτερόπλευρα διηθήματα, θολερότητα τύπου θαμβής υάλου
- Επιπλοκές: Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας (ARDS), σηπτική καταπληξία, αρρυθμίες
- 26% ανάγκη για νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας (δεδομένα από Wuhan) – μεγαλύτερο κίνδυνο ασθενείς με συμπαραμαρτούντα νοσήματα (καρδιαγγειακά, καρκίνο, ανοσοανεπάρκεια)
- Υψηλό ποσοστό ενδονοσοκομειακής μετάδοσης μεταξύ ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και νοσηλευόμενων ασθενών έως 30% >> Σημασία της εκπαίδευσης, διαθεσιμότητας προστατευτικών μέτρων και φροντίδας των νοσούντων
Θεραπεία
- Υποστηρικτική αγωγή
- Ευρέως φάσματος αντι-ιικοί παράγοντες (ρεμδεσιβίρη, λοπιναβίρη/ριτοναβίρη, ιντερφερόνη-β)
- Εμβόλιο (πλατφόρμες παρασκευής αντίστοιχων εμβολίων για το SARS-MERS, νεότερες τεχνολογίες βασιζόμενες στο αγγελιαφόρο mRNA)
Πρόληψη
Απλά μέτρα υγιεινής
- τακτικό πλύσιμο των χεριών
- κάλυψη του στόματος στο βήχα ή το πτέρνισμα
- τακτική απολύμανση των χώρων που συναθροίζονται άτομα
- εθελοντική απομόνωση ατόμων που έχουν συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης
Ελλάδα
- Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) εκδίδει ανά τακτά χρονικά διαστήματα επικαιροποιημένες οδηγίες για τους υγειονομικούς φορείς σχετικά με τη διαχείριση περιστατικού με πιθανή λοίμωξη από το νέο κοροναϊό.
- Ύποπτο κρούσμα: ασθενής με οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού και ιστορικό ταξιδιού στην Κίνα ή επαφή με ασθενή τις προηγούμενες 14 ημέρες.
- Δεν έχει επιβεβαιωθεί κανένα θετικό κρούσμα στη χώρα μας (15Φεβ2020)
Έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ε.Ε.
- Αυξημένη ετοιμότητα για έγκαιρη αναγνώριση και διακοπή της αλυσίδας μετάδοσης
- Μηχανισμός αλληλεγγύης και υποστήριξης των χωρών της ΕΕ αλλά και τρίτων χωρών που θα παραστεί ανάγκη
- Εισήγηση Ελλάδας > ψηφιακή πλατφόρμα on time (Ποια είναι αυτά τα περιστατικά τα οποία είναι επικίνδυνα, ποια έρχονται, ποια ελέγχονται, ποια είναι θετικά, ποια αρνητικά, ποια η επιδημιολογική αλληλουχία, πώς αντιδρούν στη φαρμακευτική αγωγή, ποια οδηγούνται σε ίαση)
Οργάνωση υγειονομικών δομών
- Ταχεία αναγνώριση των κρουσμάτων
- Δημιουργία ειδικών χώρων υποδοχής, απομόνωσης και θεραπείας
- Μέριμνα για εξυπηρέτηση μεγάλου αριθμού περιστατικών – δημιουργία κέντρων αναφοράς
- Ενημέρωση και εκπαίδευση πολιτών ώστε να απευθύνονται στην κατάλληλη δομή ανάλογα με τα συμπτώματά τους με έμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα και παραπομπή μόνο των επιπλεγμένων περιστατικών στα τριτοβάθμια νοσοκομεία
- Διασφάλιση της υγείας του προσωπικού των υγειονομικών δομών
- ξεκάθαρο σχέδιο για τα μέσα προστασίας (μάσκες με φίλτρα προστασίας, γάντια, ειδικά γυαλιά ώστε να αποφεύγεται η επαφή με τα βιολογικά υγρά των ασθενών)
- επάρκεια και συνεχής ανεφοδιασμό με μέσα προστασίας
- εκπαίδευση του προσωπικού για την εφαρμογή και την αφαίρεση των προστατευτικών μέσων
Υποστήριξη τρίτων χωρών – Αφρική
- 1 νέο κρούσμα στην Αίγυπτο είναι αρκετό για να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου
- Η κοινωνική και οικονομικοπολιτική κατάσταση στις Αφρικανικές χώρες τις καθιστούν ανοχύρωτες απέναντι στη νέα επιδημία (αντίστοιχα με Εbola)
- Σε 7 κράτη υπάρχει 1 νοσηλευτής ανά 1000 κατοίκους
- 50% των κατοίκων της Αφρικής (1.2 δισεκατομμύρια) δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά αγαθά
Οικονομική υποστήριξη
- ΠΟΥ: 675εκατομμύρια δολάρια για υποστήριξη καθώς και και εξοπλισμό 14 χωρών με διαγνωστικά εργαλεία
- Bill & Melinda Gates Foundation: 100 εκατομμύρια δολάρια δωρεά
- Ωστόσο, η πραγματική πρόκληση έγκειται στην ανεύρεση σταθερής και όχι εφάπαξ χρηματοδότησης και επενδύσεων ώστε να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία νοσοκομειακών δομών με τα απαραίτητα υλικά, και παροχή σε ηλεκτρικό και πόσιμο νερό
Μέτρα καραντίνας
- Πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει την είσοδο στα εδάφη τους κινέζων πολιτών αλλά και ατόμων που έχουν επισκεφθεί την Κίνα τις τελευταίες 14 ημέρες.
- Στο παρελθόν τέτοια μέτρα λίγο μόνο βοήθησαν στην καθυστέρηση της επέκτασης μετάδοσης ιογενών λοιμώξεων
- Προληπτικός έλεγχος στις πύλες εισόδου ταξιδιωτών κάθε χώρας και η ιχνηλασιμότητα των επαφών που είχε κάθε ασθενής μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικά.
- Ατομικές ελευθερίες (??)
Η επιβολή υποχρεωτικών μέτρων δημόσιας υγείας θα πρέπει να αξιολογείται και να δικαιολογείται βάσει ενός νομικού και δεοντολογικού πλαισίου (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ):
- Τα άτομα πρέπει να ενέχουν σημαντικό κίνδυνο εξάπλωσης μιας επικίνδυνης, μολυσματικής νόσου
- Οι παρεμβάσεις πρέπει να βελτιώνουν τους κινδύνους
- Απαιτούνται τα λιγότερο περιοριστικά μέσα που είναι απαραίτητα για την επίτευξη των στόχων δημόσιας υγείας
- Η χρήση του εξαναγκασμού πρέπει να είναι ανάλογη προς τον κίνδυνο
- Οι αξιολογήσεις πρέπει να βασίζονται στα καλύτερα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία.
Σε αναδυόμενες κρίσεις, όταν η επιστήμη είναι αβέβαιη, η υιοθέτηση της "αρχής της προφύλαξης" είναι λογική για τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας.
Ωστόσο, οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για την υγεία δεν δικαιολογούν αδιάκριτα, υπέρμετρα ή υπερβολικά εξαναγκαστικά μέτρα χωρίς τη δέουσα επιστημονική τεκμηρίωση.