Με μακροσκελή ανάρτησή του στο Facebook ο καθηγητής του LSE Ηλίας Μόσιαλος απαντά στους απανταχού συνωμοσιολόγους για τον κορωνοϊό, ενώ εξηγεί γιατί πρέπει να χρησιμοποιούμε τη μάσκα στην καθημερινότητά μας.
Παράλληλα ο κ.Μόσιαλος με ένα τόνο αισιοδοξίας και παρότρυνσης προς τους πολίτες αναφέρει πως «δεν είμαστε όμως στα πρόθυρα δεύτερου κύματος και μπορούμε εύκολα να σταματήσουμε το ρυθμό αύξησης των κρουσμάτων».
Υπενθυμίζεται πως με εντολή του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, παραπέμπονται στη Δικαιοσύνη αναφορές που αφορούν σε «θεωρίες συνομωσίας» για τον κορωνοϊό. Πρόκειται για θεωρίες οι οποίες αναρτήθηκαν τις τελευταίες μέρες στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα σε μικρά site και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η ανάρτηση του Ηλία Μόσιαλου στο Facebook
Υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες πολιτών που αμφισβητούν τα μέτρα η τις μεθόδους υλοποίησης των μέτρων. Ας γίνω όμως πιο συγκεκριμένος με βάση τα επιχειρήματα που αναπτύσσονται.
1) Χαλάρωσε η υλοποίηση των μέτρων και επομένως έχουμε φθάσει στα πρόθυρα ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας.
Αυτό έχει ως ένα βαθμό βάση. Δεν έχουμε φθάσει βέβαια στα πρόθυρα δεύτερου κύματος παρά την αύξηση των κρουσμάτων. Υπάρχει αύξηση της καταγραφης νέων κρουσμάτων λόγω της χαλαρότητας αλλά και λόγω της αύξησης του αριθμού των τεστ και της επιδημιολογικής επιτήρησης.
Δεν είμαστε όμως στα πρόθυρα δεύτερου κύματος και μπορούμε εύκολα να σταματήσουμε το ρυθμό αύξησης των κρουσμάτων. Έχει αλλάξει επίσης η ποιοτική σύσταση των κρουσμάτων. Έχουμε περισσότερα κρούσματα στις νεότερες ηλικίες ενώ φαίνεται ότι οι ευάλωτες ομάδες παίρνουν τα μέτρα τους. Αν όμως αυξηθεί η διασπορά της νόσου τότε είναι πιθανό να έχουμε περισσότερα κρούσματα και στις ευπαθείς ομάδες.
Η λύση είναι η ορθή εφαρμογή των μέτρων με τις συντονισμένες δράσεις της πολιτείας και των πολιτών.
2) Άλλοι λένε ότι οι πολίτες έχουν την ευθύνη για την εφαρμογή και άλλοι ότι την αποκλειστική ευθύνη την έχει η πολιτεία.
Και οι δύο πλευρές βλέπουν το πρόβλημα αποσπασματικά. Η πολιτεία δεν μπορεί να επιβάλλει την εφαρμογή των μέτρων χωρίς την συγκατάθεση και την συμμετοχή των πολιτών.
Και οι πολίτες δεν μπορούν να εφαρμόζουν πάντα τα μέτρα αν η πολιτεία δεν δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες εφαρμογής. Π.χ συχνά δρομολόγια για τα ΜΜΜ, ενίσχυση των μορφών τηλεργασίας για τις ευάλωτες ομάδες, προστασία της εργασίας για τις ευάλωτες ομάδες που εργάζονται από το σπίτι.
3) Η πολιτεία θα μπορούσε να επιβάλλει την εφαρμογή των μέτρων με μεγάλα πρόστιμα και συστηματική αστυνομική επιτήρηση.
Αυτή η συνταγή δεν πρόκειται να δουλέψει ούτε έχει δουλέψει όταν έχει επιχειρηθεί διεθνώς. Η λύση δεν είναι η συνεχής αστυνόμευση της καθημερινής ζωής αλλά η συστηματική, σοβαρή και επίμονη ενημέρωση των πολιτών που πρέπει να συνδυάζεται με αντίστοιχες δημόσιες συμπεριφορές και όσων εφαρμόζουν πολιτικές αλλά και όσων έχουν τον υπεύθυνο ρόλο της άσκησης αντιπολίτευσης.
Η πολιτεία όμως πρέπει να επιβάλλει την εφαρμογή των μέτρων σε επίπεδο επιχειρήσεων. Τα πρόστιμα θα πρέπει να είναι αυστηρότατα όταν επιχειρήσεις (από σουπερμάρκετ μέχρι μεταφορές, από μεγάλα μέχρι μικρά καταστήματα) δεν εφαρμόζουν τα μέτρα.
4) Τα κρούσματα αυξήθηκαν γιατί ανοίξαμε τα σύνορα και μας τα έφεραν οι ξένοι.
Η συντριπτική πλειοψηφία των κρουσμάτων είναι εγχώριας προέλευσης. Υπάρχει πρόβλημα με τα βόρεια σύνορα μας που έχει εντοπιστεί. Οι προσπάθειες ελέγχου στα βόρεια σύνορα πρέπει να ενταθούν ενώ αν η πανδημία επεκταθεί σε επίπεδα δευτέρου κύματος σε ορισμένες βαλκανικές χώρες τότε θα πρέπει να εξετάσουμε πιο δραστικά μέτρα όπως έγινε στην περίπτωση των αφίξεων από τη Σερβία. Δεν είχαμε όμως σημαντική αύξηση των εισαγόμενων κρουσμάτων από χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Υπάρχουν εξάρσεις σε ορισμένες περιοχές αλλά όχι ακόμη σε ανησυχητικά επίπεδα.
5) Υποτιμούμε την υγεία και προτάσσουμε την οικονομία.
Η υγεία και η οικονομία είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Χωρίς υγεία δεν θα έχουμε οικονομική ανάπτυξη και χωρίς οικονομική ανάπτυξη δεν θα έχουμε ένα ισχυρό σύστημα υγείας. Αν δεν εφαρμόσουμε τα μέτρα τότε θα επικρατήσει αίσθημα ανασφάλειας σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Πολλοί θα περιορίσουν τις δραστηριότητες τους. Μεταξύ αυτών και πολλοί συνταξιούχοι και ηλικιωμένοι που έχουν σημαντική αγοραστική δύναμη. Εφαρμόζουμε επομένως τα μέτρα για να ενισχύσουμε και την υγεία και την οικονομία.
6) Ο ιός είναι ένα ψέμα. Όλα τα κατευθύνουν μεγάλα συμφέροντα για να επιβάλλουν περιορισμό των ελευθεριών μας και να μας φιμώσουν.
Κλασική αντίδραση μέρους της Ελληνικής κοινωνίας. Δυο παρατηρήσεις εδώ: η συντριπτική πλειοψηφία των ψεκασμένων θα εφαρμόσει ευλαβικά τα μέτρα αν η κατάσταση ξεφύγει και έχουμε δεύτερο κύμα.
Το θέμα όμως είναι να μη φτάσουμε σε δεύτερο κύμα λόγω της ανευθυνότητας ορισμένων. Επομένως πρέπει να υπάρξει μηδενική ανοχή στη διασπορά ψευδών ειδήσεων και ψεκασμένων ‘θεωριών’.
7) Ο ιός δεν είναι μεγάλο πρόβλημα. Μια απλή γρίπη είναι. Εξάλλου οι περισσότεροι ασθενείς δεν θα έχουν σημαντικό πρόβλημα.
Είναι αλήθεια ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών δεν θα νοσήσει βαρειά. Αρκετοί θα είναι ασυμπτωματικοί. Αλλά δεν είναι μια απλή γρίπη. Όσοι όμως νοσήσουν βαρειά θα έχουν προβλήματα υγείας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης η θνητότητα από τον κορωνοιό είναι πολλαπλάσια αυτής της γρίπης. Το βλέπουμε πλέον ανάγλυφα στις ΗΠΑ (161,352 θάνατοι μέχρι στιγμής - 34,200 θάνατοι από γρίπη το 2019).
Χρειάζεται συστηματική και επιμονή ενημέρωση των πολιτών. Με μηνύματα που θα τα επεξεργάζονται ομάδες ειδικών (ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι, πολιτικοί επιστήμονες, γιατροί δημόσιας υγείας) μαζί με επικοινωνιολόγους και διαμορφωτές της κοινής γνώμης.