Με πέντε καινοτομίες, εστιασμένες στην καλλιέργεια σύγχρονων δεξιοτήτων και την εξασφάλιση περισσότερων εφοδίων στους μαθητές, αλλά και στην αναβάθμιση του εργασιακού περιβάλλοντος για τους εκπαιδευτικούς, ξεκίνησε σήμερα η νέα σχολική χρονιά.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο πλαίσιο της παρουσίας της στην 86η ΔΕΘ, η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως μίλησε για τις αλλαγές αυτές, αλλά και για την πρώτη αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων, οι οποίες υλοποιήθηκαν την προηγούμενη τριετία, καθώς και για τις προτεραιότητες του Yπουργείου μετά την ολοκλήρωση- σε νομοθετικό επίπεδο- των κυβερνητικών εξαγγελιών για την Παιδεία, ρίχνοντας πλέον το βάρος στην απορρόφηση κονδυλίων ύψους 1,3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που προορίζονται για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος.
«Το ''Όλα πιο νωρίς'' εκφράζει τον σεβασμό στην εκπαιδευτική κοινότητα»
Την προηγούμενη εβδομάδα και ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής και ακαδημαϊκής χρονιάς το Yπουργείο Παιδείας με κεντρικό σύνθημα «Όλα πιο νωρίς», ανακοίνωσε το πρόγραμμα των πανελλαδικών εξετάσεων, τις ημερομηνίες κλήρωσης Πειραματικών και εξετάσεων Προτύπων και άλλα ορόσημα της σχολικής χρονιάς «από σεβασμό στην εκπαιδευτική κοινότητα συνολικά, για την καλύτερη οργάνωση της σχολικής και ακαδημαϊκής χρονιάς», όπως διευκρίνισε η κ. Κεραμέως.
Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές, που από σήμερα τίθενται σε εφαρμογή στα σχολεία, η υπουργός Παιδείας επισήμανε ότι αυτές ξεκινούν από το πολυτιμότερο συστατικό του εκπαιδευτικού συστήματος, το ανθρώπινο δυναμικό της. «Ξεκινάμε με τους περισσότερους εκπαιδευτικούς όλων των τελευταίων ετών», υπογράμμισε, διευκρινίζοντας ότι 8.600 νεοδιορισθέντες εκπαιδευτικοί --σε σύνολο 25.000 νέων μόνιμων εκπαιδευτικών της διετίας, προστίθενται στο ανθρώπινο δυναμικό της εκπαίδευσης και σε αυτούς προστίθενται και 32.000 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες στα αστικά κέντρα και μέχρι τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
Εμβληματική αλλαγή για τη φετινή χρονιά χαρακτήρισε την διεύρυνση του ωραρίου του ολοήμερου προγράμματος των σχολείων, που μέχρι πέρυσι ολοκληρωνόταν στις 4 μμ και πλέον θα τελειώνει στις 5.30. Το μέτρο θα εφαρμοστεί φέτος στο 50% των ολοήμερων τμημάτων της χώρας και όπως εξήγησε η υπουργός έχει δύο στόχους, «πρώτος είναι η ουσιαστική αναβάθμιση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, γιατί το νέο ολοήμερο θα έχει νέες δημιουργικές δράσεις, ρητορική, εικαστικά, ομίλους, χορούς μοντέρνους και παραδοσιακούς κ.ά.» και δεύτερος στόχος είναι η στήριξη των εργαζόμενων γονέων, οι οποίοι θα μπορούν πλέον να φεύγουν πιο αργά από την εργασία τους με το διευρυμένο ολοήμερο».
Η τρίτη καινοτομία που εισάγεται φέτος στα σχολεία της χώρας αφορά τους εκπαιδευτικούς ομίλους, που έως τώρα λειτουργούσαν στα πειραματικά και πρότυπα σχολεία και πλέον θα είναι σε όλα τα σχολεία της χώρας, μετά το πέρας του ωρολογίου προγράμματος και τέταρτη καινοτομία οι μέντορες οι οποίοι είναι εκπαιδευτικοί με μεγαλύτερη εμπειρία και προϋπηρεσία, οι οποίοι θα κληθούν να καθοδηγήσουν τους νεότερους εκπαιδευτικούς. Η πέμπτη καινοτομία αφορά στα ψηφιακά εργαλεία, τα οποία θα έλθουν να προστεθούν στον εξοπλισμό των σχολείων. «Διαδραστικοί πίνακες προγραμματίζεται να εγκατασταθούν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς σε όλα τα τμήματα λυκείων, γυμνασίων και Ε' και Στ' Δημοτικού και 177.000 σετ ρομποτικής, τα οποία επίσης αναμένεται μέσω Ταμείου Ανάκαμψης να ξεκινήσουν να εγκαθίστανται στα σχολεία της χώρας μας, δεδομένου μάλιστα ότι η ρομποτική πλέον έχει ενταχθεί στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα μέσω εργαστηρίων δεξιοτήτων», διευκρίνισε η υπουργός.
Υπογράμμισε δε ότι «αυτές είναι μερικές μόνο από τις καινοτομίες, οι οποίες έρχονται και προστίθενται σε αυτές που δρομολογήσαμε τα προηγούμενα χρόνια, όπως το νηπιαγωγείο από την ηλικία των 4 ετών, η επέκταση δηλαδή του υποχρεωτικού νηπιαγωγείου κατά ένα έτος, οι δραστηριότητες στα αγγλικά από το νηπιαγωγείο, οι οριζόντιες επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, τα 166 νέα προγράμματα σπουδών, τα εργαστήρια δεξιοτήτων, η αξιολόγηση», συνεπώς «σημαντικές αλλαγές συνεχίζονται και τη φετινή χρονιά και πάντοτε στόχος μας είναι να δώσουμε περισσότερα και καλύτερα εφόδια στα παιδιά μας».
Για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες η υπουργός υπενθύμισε πως «έχουν διοριστεί 6.000 εκπαιδευτικοί σε ειδικά σχολεία ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ετοιμάζεται ειδικό εκπαιδευτικό υλικό προσβάσιμο σε άτομα με αναπηρία και άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ενώ υπάρχουν πολλές δράσεις και ψηφιακές, μέσα και από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ενίσχυση του προγράμματος των ειδικών σχολείων».
«Αξιολογείται ήδη η πιλοτική εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών»
Οι εκπαιδευτικοί όμιλοι που φέτος επεκτείνονται σε όλα τα σχολεία, δεν είναι το μοναδικό μέτρο που δοκιμάστηκε πιλοτικά ώστε με μετρήσιμα στοιχεία να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του. «Για εμάς έχει πολύ μεγάλη σημασία η πιλοτική εφαρμογή μέτρων, ειδικά στην εκπαίδευση, προκειμένου να παίρνουμε ανατροφοδότηση και εν συνεχεία να τα βελτιώνουμε. Τα νέα προγράμματα σπουδών, που ανακοινώσαμε τον περασμένο Δεκέμβριο με τον Πρωθυπουργό, 166 νέα Προγράμματα Σπουδών, ξεκίνησαν να εφαρμόζονται στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία της χώρας. Είναι διετής η πιλοτική εφαρμογή, για να πάρουμε εκτενή ανατροφοδότηση από τους εκπαιδευτικούς», επισήμανε η κ. Κεραμέως.
Γνωστοποίησε δε ότι «αρχίσαμε ήδη να παίρνουμε ανατροφοδότηση από τους εκπαιδευτικούς στα πρότυπα και πειραματικά και για αυτόν ακριβώς τον λόγο έχουν ήδη συσταθεί επιτροπές στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τη βελτίωση αυτών των πιλοτικών προγραμμάτων σπουδών», άρα «είναι πάγια πολιτική μας η διαρκής ανατροφοδότηση από τη βάση, από τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι ξέρουν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο πώς να εφαρμόσουν αυτές τις νέες εκπαιδευτικές μεθόδους και τα προγράμματα σπουδών, και διαρκώς θα βελτιώνουμε αυτές τις καινοτομίες».
«Η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και τα έργα 1,3 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης»
Σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης η υπουργός Παιδείας υπενθύμισε πως «έχουμε ήδη υλοποιήσει το σύνολο όλων των βασικών εξαγγελιών που είχαμε κάνει προ των εκλογών» ενώ για τη διαδικασία αφομοίωσής τους από την εκπαιδευτική κοινότητα εξήγησε πως «πολλές από αυτές τις αλλαγές σηματοδοτούν μία μεγάλη αλλαγή νοοτροπίας στην εκπαίδευση, η οποία χρειάζεται χρόνο, χρόνο για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, χρόνο για την ανατροφοδότηση, χρόνο για την εξοικείωση συνολικά της εκπαιδευτικής κοινότητας».
Ερωτηθείσα για τις προτεραιότητες που θέτει το υπουργείο Παιδείας μετά και την ψήφιση του νόμου 4957/2022 για τα ΑΕΙ η κ. Κεραμέως απάντησε: «Οι βασικές προτεραιότητες για τη φετινή σχολική και ακαδημαϊκή χρονιά είναι πρώτα από όλα η υλοποίηση των νέων καινοτομιών και η συνέχιση της υλοποίησης των προηγούμενων, η υλοποίηση του νέου νόμου- πλαισίου για τα πανεπιστήμια. Όλο το επόμενο διάστημα θα εκδίδονται σε τακτά χρονικά διαστήματα υπουργικές αποφάσεις κατ' εφαρμογή του νόμου. Το δεύτερο σκέλος αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης, διότι έχουμε πολλές δράσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης σε όλες τις βαθμίδες και στα σχολεία, και στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και στα πανεπιστήμια και στις βιβλιοθήκες, έχουμε σε πολλούς διαφορετικούς τομείς και κλάδους και συνεπώς η δεύτερη μεγάλη πρόκληση είναι η εφαρμογή των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης».
Η κ. Κεραμέως εξέφρασε την ικανοποίησή της για το ότι «ήδη έχουμε κάνει σημαντικά βήματα στην απορροφητικότητα, είμαστε ήδη στο 10% της απορροφητικότητας σε ό,τι αφορά το υπουργείο Παιδείας και συνολικά μιλάμε για 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε 3 βασικούς άξονες: Ψηφιακός μετασχηματισμός, Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και Πανεπιστήμια».
«Η σύνδεση των πανεπιστημίων με την οικονομία και την αγορά εργασίας»
Με αφορμή την περιήγησή της στους εκθετήριους χώρους των ΑΕΙ στην 86η ΔΕΘ, η υπουργός Παιδείας παρατήρησε πως φέτος η συμμετοχή τους ήταν μεγαλύτερη τόσο σε ό,τι αφορά την εκπροσώπησή τους, όσο και την έκταση όπου παρουσίασαν τα εκθέματά τους. «Θέλουμε να υπογραμμίσουμε την πολυδιάστατη και πολυεπίπεδη δράση των πανεπιστημίων μας, τις καινοτομίες τους, τις εφευρέσεις τους. Είμαστε υπερήφανοι για αυτές και θεωρούμε σημαντικό αυτές να αναδεικνύονται», επισήμανε, προσθέτοντας πως έχει αξία να παρατηρήσει κανείς το «πώς εξελίσσονται οι ίδιες οι εφευρέσεις, όπως για παράδειγμα τα μονοθέσια αγωνιστικά αυτοκίνητα τα οποία παρουσιάζουν τα πανεπιστήμια, τα οποία κάθε χρόνο είναι ταχύτερα, κάθε χρόνο εξελίσσονται».
Η υπουργός σημείωσε ότι πολλά από τα μέλη φοιτητικών ομάδων την ενημέρωσαν για νεοφυείς επιχειρήσεις (Start-ups) και εταιρείες τεχνοβλαστούς (spin-offs) μέσω των οποίων ήδη εξελίσσουν τις καινοτομίες που ανέπτυξαν στα πανεπιστημιακά εργαστήρια. «Έχουμε δώσει πολλά εργαλεία, έχουμε δώσει ένα πλήρες πλαίσιο για τις λεγόμενες start up επιχειρήσεις, για τις spin offs. Για τις νεοφυείς επιχειρήσεις με τον νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι υπάρχει ένα πλήρες πλαίσιο, το οποίο προβλέπει την εκκίνηση της επιχειρηματικής δράσης μέσα στο πανεπιστήμιο με την πολύτιμη καθοδήγηση μελών ΔΕΠ, και με δυνατότητα χρήσης εξοπλισμού του πανεπιστημίου. Αυτά είναι πολύ σημαντικά στοιχεία για να υποστηρίξουν τα ίδια τα πανεπιστήμια την ανάπτυξη εφευρέσεων, από τους φοιτητές, μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους», επισήμανε η υπουργός
Πρόσθεσε ακόμη πως «ένα πολύ σημαντικό κομμάτι είναι η αμειβόμενη πρακτική άσκηση, άλλο ένα μέτρο που έρχεται να συνδέσει ακόμη περισσότερο εκπαίδευση και πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας» και διαβεβαίωσε ότι «το υπουργείο Παιδείας θα είναι πάντοτε στη διάθεση των πανεπιστημίων και της πανεπιστημιακής κοινότητας για να εξελίσσει τα θεσμικά εργαλεία, προκειμένου αυτά να υπηρετούν στο έπακρο τις ανάγκες, τις φιλοδοξίες και τα όνειρα της πανεπιστημιακής κοινότητας».
Σε ό,τι αφορά την πολιτική επαναπατρισμού επιστημονικού κεφαλαίου που τα προηγούμενα χρόνια έφυγε στο εξωτερικό τόνισε ότι «έχουμε περίπου 60 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, που είναι για επισκέπτες καθηγητές και ερευνητές, οι οποίοι θα μπορούν να έλθουν στη χώρα μας και αυτό είναι ένα σημαντικό κομμάτι και για την καταπολέμηση του brain drain».
«Η κοινωνία θέλει να μιλάει για βιβλιοθήκες και όχι για βαριοπούλες»
Ερωτηθείσα για την αποτίμηση των κυβερνητικών πρωτοβουλιών με στόχο την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος η υπουργός Παιδείας τόνισε ότι «η κοινωνία θέλει να μιλάει για βιβλιοθήκες και όχι για βαριοπούλες, για ένα αναβαθμισμένο ακαδημαϊκό περιβάλλον, όπως ακριβώς αξίζει στους φοιτητές, τους εκπαιδευτικούς, το προσωπικό των πανεπιστημίων, για αυτό και έχουμε προβεί σε μία σειρά από ρυθμίσεις, με πρώτη και πιο βασική την αποκατάσταση του ασύλου στην πραγματική του έννοια».
Βάσει του άρθρου 64 του νόμου 4623/2019, όπως εξήγησε, «έχουν γίνει στοχευμένες και πολύ σημαντικές ενέργειες εκ μέρους των Αρχών, σε συνεργασία με τις διοικήσεις των πανεπιστημίων για να μπει τέλος σε καταλήψεις που χρόνιζαν» και «ο στόχος μας είναι πλέον να μη μιλάμε για τα θέματα της ασφάλειας, να αποδώσουμε τα πανεπιστήμια σε αυτούς στους οποίους ανήκουν, στους φοιτητές, στους καθηγητές, το προσωπικό και επιτέλους να επικεντρωθούμε στις ακαδημαϊκές δυνατότητες οι οποίες με τον νέο νόμο πλαίσιο ανοίγονται για τα πανεπιστήμιά μας, με διπλά πτυχία κοινά πτυχία, βιομηχανικά διδακτορικά, εσωτερικά ERASMUS».
«Προσλαμβάνονται περισσότεροι καθηγητές από αυτούς που συνταξιοδοτούνται»
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της στελέχωσης των πανεπιστημίων και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν σε πολλά πανεπιστημιακά τμήματα, την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όπου για πολλά χρόνια δεν προκηρύσσονταν οι θέσεις που κενώνονταν λόγω αφυπηρετήσεων και γνωστικά αντικείμενα κινδύνευσαν να χαθούν, η κ. Κεραμέως τόνισε ότι «προσπαθούμε να ανακτήσουμε αυτό το έδαφος και αυτή τη στιγμή που μιλάμε προσλαμβάνουμε περισσότερους καθηγητές στα πανεπιστήμια από αυτούς που συνταξιοδοτούνται συνολικά»
«Η αναλογία με βάση τα τελευταία στοιχεία είναι 1,1 προς 1, δηλαδή 1,1 πρόσληψη για κάθε μία αποχώρηση. Αλλά πλέον όλα αυτά γίνονται με αλγόριθμο, με κριτήρια, δεν γίνονται αυθαίρετα όπως παλιότερα, όπως επίσης και η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων γίνεται με κριτήρια αντικειμενικά, κριτήρια ποιοτικά, κατόπιν αξιολόγησης. 'Αρα και το πόσες θέσεις δίνονται στα πανεπιστήμια και αυτό γίνεται με βάση αντικειμενικά κριτήρια, τα οποία θεσπίζονται και προτείνονται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης. Καταβάλλουμε πολύ μεγάλες προσπάθειες σε εξαιρετική συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών. Πρόσφατα ανακοινώσαμε άλλες 400 θέσεις για μέλη ΔΕΠ στα πανεπιστήμιά μας. Θα συνεχίσουμε να εμπλουτίζουμε το ανθρώπινο δυναμικό των πανεπιστημίων μας με όλες μας τις δυνάμεις», διαβεβαίωσε.
«Καθολική συμμετοχή των ελληνικών ΑΕΙ για συνεργασίες με 30 κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ»
Σχετικά με τις δράσεις εξωστρέφειας των πανεπιστημίων η υπουργός Παιδείας σημείωσε πως ήταν βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης και του υπουργείου Παιδείας.
«Έχουμε κινηθεί σε τρεις άξονες, έχουμε προσφέρει στα πανεπιστήμια μας θεσμικά εργαλεία, τη δυνατότητα να συνάψουν τέτοιες συνεργασίες με απόλυτη ευελιξία --αγγλόφωνα προγράμματα, προγράμματα συνεργασίας, θερινά και χειμερινά προγράμματα, διπλά και κοινά προγράμματα, κοινά ερευνητικά ινστιτούτα. Δεύτερον έχουμε δώσει σημαντική οικονομική ενίσχυση. Για παράδειγμα έχει βγει ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ για 20 εκ. ευρώ για αγγλόφωνα προγράμματα και υποβλήθηκαν 208 προτάσεις από τα πανεπιστήμια μας. Τρίτον σε επίπεδο πολιτικής βούλησης της Κυβέρνησης, αυτή είναι πάρα πολύ ισχυρή για να αποδώσουμε στα εξαιρετικά πανεπιστήμιά μας τη θέση που δικαιωματικά τους αξίζει στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη. Για να γίνει η χώρα μας ένας φάρος εκπαίδευσης που θα προσελκύει φοιτητές από όλον τον κόσμο», είπε.
Επισήμανε δε ότι «τον Νοέμβριο έρχονται στη χώρα μας εκπρόσωποι από 30 κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια τα οποία έχουν ήδη δρομολογήσει ή δρομολογούν συνεργασίες με τα εξαιρετικά δικά μας πανεπιστήμια» και «με υπερηφάνεια μπορώ να σας πω ότι συμμετέχουν σε αυτήν την προσπάθεια όλα ανεξαιρέτως τα ελληνικά πανεπιστήμια».