Προβληματισμό για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στον Παγασητικό Κόλπο, μετά το πέρασμα της κακοκαιρίας Daniel και των πλημμυρών που έπληξαν την περιοχή μέσα σε ένα μήνα, προκαλούν τα πρώτα αποτελέσματα δειγματοληψιών που έλαβαν οι ειδικοί του τμήματος Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Οι δειγματοληψίες έλαβαν χώρα πριν από περίπου ένα μήνα στο δυτικό, κεντρικό και ανατολικό τμήμα του Παγασητικού κόλπου, και σε βάθη από 60 μέχρι 100 μέτρων. Μετρήθηκαν τα φυσικοχημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά της υδάτινης στήλης (θερμοκρασία, αλατότητα, διαλυμένο οξυγόνο, ενεργός οξύτητα και χλωροφύλλη α), με συνεχή καταγραφέα CTD και συγκρίθηκαν με δεδομένα προηγούμενων ετών.
Σημαντικές αλλαγές στα χαρακτηριστικά και στην ποιότητα νερού του Παγασητικού
- Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν μία σαφή εισροή γλυκού νερού στο επιφανειακό στρώμα του Παγασητικού και σε βάθος μέχρι τα 20-25 μέτρα, η οποία έχει επηρεάσει εμφανώς τη θερμοκρασία, την αλατότητα και την ενεργό οξύτητα (pH).
- Η θερμοκρασία στο επιφανειακό στρώμα εμφανίστηκε ελαφρώς αυξημένη και κυμάνθηκε περίπου στους 24-25οC.
- Η αλατότητα εμφανίστηκε ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις και κυμάνθηκε περίπου στο 33-35‰.
- Η ενεργός οξύτητα (pH) εμφανίστηκε ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις.
- Το διαλυμένο οξυγόνο δεν εμφάνισε σημαντικές διαφορές σε σχέση με τις φυσιολογικές τιμές του κόλπου την αντίστοιχη περίοδο του έτους.
- Η χλωροφύλλη α εμφάνισε μειωμένες τιμές στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του κόλπου.
Το Εργαστήριο Θαλάσσιας Βιολογίας επιπρόσθετα πραγματοποίησε στις 20/10/2023 δειγματοληψίες σε επιλεγμένες περιοχές στο ανατολικό και δυτικό τμήμα του κόλπου του Βόλου σε συνέχεια των προγραμματισμένων στην ανώτερη υποπαραλιακή ζώνη (βάθος μέχρι 5 μέτρα), για να εκτιμηθεί η κατάσταση του παράκτιου οικοσυστήματος βάσει προηγούμενων δεδομένων.
Καλύτερη η κατάσταση στο δυτικό τμήμα του Κόλπου
Οι δειγματοληψίες πραγματοποιήθηκαν με αυτόνομη κατάδυση (SCUBA) με τη μέθοδο δειγματοληπτικών πλαισίων (1 m¬2).
- Το δυτικό τμήμα δεν παρουσίασε σημαντικές μεταβολές όσον αφορά τις περιβαλλοντικές συνθήκες, ωστόσο στο ανατολικό τμήμα παρατηρήθηκαν υποδιπλάσια επίπεδα αλατότητας και τριπλάσια επίπεδα διαλυμένου οξυγόνου, ενώ οι τιμές pH μειώθηκαν αισθητά. Τέλος, η θολερότητα αυξήθηκε σημαντικά.
- Η αφθονία των εδραίων ζωοβενθικών οργανισμών επηρεάστηκε αρνητικά στο ανατολικό τμήμα του κόλπου, λόγω της εναπόθεσης μεγάλων ποσοτήτων φερτών υλικών.
- Οι ζωοβενθικές κοινότητες του ανατολικού τμήματος έχουν επηρεαστεί αισθητά, καθώς παρατηρήθηκε μείωση της αφθονίας των υπό μελέτη υποκοινοτήτων πολυπλακοφόρων και αχινών κατά 95% και 60%, αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης, μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Εργαστήριο Θαλάσσια Βιολογίας, Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας & Υδάτινου Περιβάλλοντος), με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή του Τμήματος Γεωπονίας Ιχθυολογίας & Υδάτινου Περιβάλλοντος, Δημήτριο Βαφείδη.
Απαιτούνται άμεσα έργα ενόψει του χειμώνα
Σε δήλωσή του στο iefimerida.gr ο κ. Βαφείδης είχε δηλώσει προβληματισμένος και ανήσυχος για την κατάσταση του Παγασητικού Κόλπου ενόψει και του χειμώνα, λέγοντας ότι «αν σ’ αυτό το διάστημα δεν επισπευστούν τα έργα και οι καθαρισμοί πολύ φοβάμαι ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ακόμη χειρότερες καταστάσεις. Όλα αυτά καταλήγουν μέσα στον Κόλπο που έχει επιβαρυνθεί τουλάχιστον κατά τα 2/3 με φερτό υλικό».
Κατόπιν όλων αυτών, η αποκατάσταση της περιοχής αποτελεί ζήτημα μείζονος σημασίας για το οποίο θα απαιτηθεί χρόνος. «Η αποκατάσταση εξαρτάται από τα ρεύματα, τις καιρικές συνθήκες που θα ακολουθήσουν και αν βεβαίως θα έχουμε καινούρια μετεωρολογικά φαινόμενα. Απαιτούνται, ωστόσο, άμεσοι καθαρισμοί και έργα. Έχουμε υπολογίσει ότι θα χρειαστούν 550-600 μέρες για να διοχετευθεί στον Παγασητικό το νερό της λίμνης Κάρλας. Καταλαβαίνετε ότι μιλάμε για τεράστια καταστροφή. Όλα αυτά τα φερτά υλικά ή θα μείνουν εκεί ή θα ρθουν στον Παγασητικό. Χρειάζεται να φτιαχτούν λιμνοδεξαμενές για να γίνουν καθιζήσεις. Διαδικασία πανάκριβη και χρονοβόρα», είχε τονίσει.