Στις παράπλευρες απώλειες της πανδημίας στην οικονομία και στην παγκόσμια έλλειψη σε chips, που βρίσκονται σχεδόν παντού σε ό,τι χρησιμοποιούμε, από τον υπολογιστή και το κινητό μέχρι το αυτοκίνητο, τις διαδικτυακές συναλλαγές και σε μυριάδες εφαρμογές στη βιομηχανία, αναφέρεται, μέσω του iefimerida.gr, ο αναπληρωτής καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, στο Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης, Γιώργος Ατσαλάκης.
«Στην αρχή της πανδημίας πολλές εταιρείες μείωσαν τις παραγγελίες τους σε chips, για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες που ανέμεναν. Προέβλεπαν μία σημαντική πτώση της παγκόσμιας οικονομίας. Αυτή τη στιγμή 10.000 αυτοκίνητα είναι αποθηκευμένα έξω από τα εργοστάσια τα οποία περιμένουν να έλθουν οι παραγγελίες των chips, όταν αυτά θα είναι διαθέσιμα, για να τοποθετηθούν στα αυτοκίνητα, για να μπορέσουν να πουληθούν», τονίζει ο κ. Ατσαλάκης, δίνοντας μια εικόνα του προβλήματος.
Από την έλλειψη των chips στην εκτόξευση των πωλήσεων λόγω lockdown
Το πρόβλημα εντάθηκε, όπως λέει, όταν άρχισαν να εφαρμόζονται τα απαγορευτικά (lockdown) και οι άνθρωποι, που έμεναν κλεισμένοι στα σπίτια τους, άρχισαν να παραγγέλλουν διαδικτυακά, εκτοξεύοντας τις διαδικτυακές πωλήσεις των επιχειρήσεων.
«Άρχισαν να αγοράζουν υπολογιστές για να μετατρέψουν το σπίτι τους σε γραφείο και να παρακολουθούν διαδικτυακά μαθήματα. Αγόρασαν όργανα γυμναστικής και κονσόλες παιχνιδιών για διασκέδαση, με αποτέλεσμα να εκτοξευθεί η ζήτηση για chips. Η πανδημία επιτάχυνε τα βήματα της ψηφιοποίησης και για την ψηφιοποίηση απαιτούνται πολλά chips. Όταν οι βιομηχανίες ηλεκτρονικών κατάλαβαν ότι η ζήτηση δε θα είναι προσωρινή, είχαν να λύσουν το σημαντικό πρόβλημα, της έλλειψης των chips και της αύξησης των παραγγελιών», σχολιάζει ο κ. Ατσαλάκης.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή στο Πολυτεχνείο Κρήτης, κάθε χρόνο παράγονται ένα τρισεκατομμύριο chips στην παγκόσμια αγορά. Απαιτούνται περίπου δύο μήνες για να κατασκευαστεί ένα τσιπ και υπάρχουν πολλές εταιρείες που τα κατασκευάζουν. Ένα chip σιλικόνης θα περάσει μέσα από πολυάριθμα στάδια και δεκάδες μηχανές για να κατασκευαστεί.
Ο πολιτικός ρόλος της κρίσης στην αγορά των chips
Στην παγκόσμια έλλειψη chips έχει συμβάλει και η διεθνής πολιτική, όπως εξηγεί ο Γιώργος Ατσαλάκης. Πιο συγκεκριμένα, σημειώνει:
«Όταν οι ΗΠΑ έβαλαν περιορισμούς στη μεγαλύτερη κινέζικη εταιρεία κατασκευής chips, την SMIC, ήταν πολύ δύσκολο να πουλήσει chips σε εταιρείες που συσχετιζόταν με την Αμερική. Έτσι, εταιρείες που ήθελαν να αγοράσουν chips απευθύνθηκαν σε άλλους κατασκευαστές, όπως τη Samsung, την TSMC της Ταϊβάν κ.λπ., αλλά αυτές οι εταιρείες είχαν ήδη τη δική τους παραγωγή και τις δικές τους παραγγελίες και ήδη παρήγαγαν chips στο ανώτατο όριο της παραγωγικότητάς τους».
Για την παραγωγή chips οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες καθαρού νερού (ultra pure water) για να καθαρίζουν τα εργοστάσια και τα μηχανήματα. H ταϊβανέζικη κατασκευάστρια chips ΤSMT χρησιμοποιεί 63.000 τόνους νερό την ημέρα. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί στο 10% των τοπικών αποθεμάτων νερού. Όταν η Ταϊβάν αντιμετώπισε το 2021 τη μεγαλύτερη ξηρασία των τελευταίων 50 ετών, σύμφωνα με τον κ. Ατσαλάκη, τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα. Επιπλέον, μία πυρκαγιά στο ιαπωνικό εργοστάσιο Renesas Elektronics Naka, κατέστρεψε τη μονάδα παραγωγής chips για την αυτοκινητοβιομηχανία.
«Κάθε αυτοκίνητο χρειάζεται περίπου 1.400 ημιαγωγούς (chips) για να κατασκευαστεί, οπότε αυτή η πυρκαγιά ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για τη βιομηχανία chips των αυτοκινήτων. Περισσότερο από το 95% της παραγωγής αποκαταστάθηκε όταν το εργοστάσιο ξανάνοιξε αλλά μέχρι να φτάσει το προηγούμενο επίπεδο παραγωγής, θα χρειαστεί αρκετός καιρός επειδή η παραγωγή των chips έχει μεγάλο χρόνο παράδοσης και χρειάζονται δύο μήνες για να κατασκευαστούν. Έτσι, ο χρόνος παράδοσης αυξήθηκε από 16 στις 18 εβδομάδες χωρίς να διαφαίνεται εύκολη λύση να καλυφθεί αυτό το κενό παράδοσης», τονίζει.
Δυσκολίες στην προμήθεια chips αυτοκινήτων και Play Station -Απώλειες 110 δισ. στην αυτοκινητοβιομηχανία
Ταυτόχρονα, η έλλειψη chips οδήγησε τους κατασκευαστές αυτοκινήτων να σταματήσουν την παραγωγή σε αρκετά εργοστάσια, με συνέπεια να έχουν απώλειες εκατομμυρίων δολαρίων από χαμένες παραγωγές και πωλήσεις. Ford, Tesla, BMW, Mercentes, Nissan είναι εταιρείες οι οποίες ανακοίνωσαν δυσκολίες στην προμήθεια chips αυτοκινήτων. Μία από τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες του κόσμου, η General Motors, θα χάσει 2 δισ. δολάρια διότι η έλλειψη chips την ανάγκασε να κλείσει κάποια από τα εργοστάσιά της.
Επιπλέον, η παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία θα παράγει 4 εκατομμύρια λιγότερα αυτοκίνητα, που αντιστοιχούν σε απώλειες 110 δισεκατομμυρίων. Η προσφορά είναι περιορισμένη και η ζήτηση για υψηλής τεχνολογίας προϊόντα αυξάνεται παντού.
«Οι ναυαρχίδες των GPUs και οι κονσόλες επόμενης γενιάς έχουν ήδη πωληθεί διαδικτυακά σε εξαιρετικά υψηλές τιμές και χωρίς να υπάρχουν αποθέματα, πλέον. Στο eBay τα Play Station 5 πωλούνται σε τιμή 50%-100% υψηλότερη. Ο χρόνος παράδοσης πλέον για παραγγελίες σε κονσόλες παιχνιδιών, σε κάρτες γραφικών υψηλής ανάλυσης είναι το 2023!», αναφέρει με έμφαση ο ειδικός επιστήμονας, σημειώνοντας ότι πολλές εταιρείες εξαρτώνται από την έλλειψη προσφοράς για πρώτες ύλες και εξαρτήματα, τα οποία πλέον πωλούνται σε πολύ υψηλές τιμές.
Η Tesla ανέπτυξε τον δικό της κώδικα για να επιζήσει από την έλλειψη της προσφοράς. Αυτό έχει βοηθήσει την Tesla, όπως εξηγεί ο κ. Ατσαλάκης, να κρατήσει υψηλό ποσοστό παραγωγικότητας και να παραδίδει εκατοντάδες χιλιάδες καινούργια αυτοκίνητα στους πελάτες της. Αλλά άλλες εταιρείες δεν ήταν τόσο τυχερές.
Στα ύψη μέχρι και το 2022 οι τιμές κινητών, συσκευών διασκέδασης και τηλεοράσεων -Δυσεύρετα πολλά προϊόντα τεχνολογίας
«Ειδικοί λένε ότι η παγκόσμια κρίση έλλειψης chips σταδιακά θα αποκατασταθεί αλλά όχι στο κοντινό μέλλον. Για να αυξηθεί η παραγωγή των chips οι κατασκευαστικές εταιρείες πρέπει να συνεχίσουν να καινοτομούν και να αυξήσουν την παραγωγή δουλεύοντας περισσότερο και δημιουργώντας νέες εγκαταστάσεις και ταυτόχρονα να απασχολήσουν περισσότερους ανθρώπους και μηχανήματα. Για να κατασκευαστεί ένα καινούργιο εργοστάσιο που θα παράγει chips απαιτούνται περίπου δύο χρόνια. Μέχρι τότε οι ελλείψεις θα εξακολουθούν και οι τιμές των προϊόντων που χρησιμοποιούν chips θα αυξάνονται σε δυσθεώρητα ύψη», επισημαίνει ο κ. Ατσαλάκης, τονίζοντας, παράλληλα, ότι αναμένεται να επηρεαστεί η προώθηση των νέων iPhone, καθώς η Apple είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής chips (πέρυσι καθυστέρησε δύο μήνες η παραγωγή του iPhone 12). Αλλά και τα κινητά άλλων εταιρειών θα επηρεαστούν, όπως της Samsung, παρόλο που η ίδια είναι και παραγωγός chips.
«Για το 2021 και προφανώς και για το 2022 θα αναμένουμε τις τιμές των κινητών, των συσκευών διασκέδασης, των τηλεοράσεων, των καρτών γραφικών και των αυτοκινήτων να κοστίζουν ολοένα και περισσότερο και θα είναι πολύ δύσκολο για κάποια από αυτά να τα βρούμε διαθέσιμα για αγορά εξαιτίας της απορρύθμισης της εφοδιαστικής αλυσίδας», καταλήγει.